Иллэрээ сылтан Арассыыйаҕа “Земскэй учуутал” бырагыраама үлэлиир. Үлэлии барар учууталга федеральнай хааһынаттан 2 мөл. солк. көрүллэр. Ааспыт икки сылга тустаах бырагырааманан 35 киһи үлэ миэстэтинэн хааччыллыбыт.
Кэлэр үөрэх дьылыгар – 933 вакансия
СӨ Үөрэҕин уонна билимин министиэристибэтигэр иһитиннэрбиттэринэн, Саха сиригэр 2022-2023 кэлэр үөрэх дьылыгар барыта 933 вакансия аһыллыбыт. Манна учууталлар эрэ буолбакка, оскуола, уһуйаан, эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэригэр баар миэстэ барыта киирэ сылдьар. Күн бүгүн нуучча тылын уонна литэрэтиирэтин, математика, омук тылын учууталлара тиийбэттэр.
2 мөл. солк.
“Земскэй учуутал” бырагыраама 2020-2024 сылларга үлэлиэхтээх. Бу кэрчик кэмҥэ Саха сиригэр тустаах бырагырааманан 89 үлэ миэстэтин сабыахтаахтар.
Бырагыраама нэһилиэктэри, оробуочай бөһүөлэктэри, куораттыы тииптээх бөһүөлэктэри, 50 тыһыынчаҕа диэри нэһилиэнньэлээх куораттар оскуолаларын учууталларынан хааччыйар соруктаах. Сүрүн усулуобуйата диэн, куонкуруска кыттар учуутал 55 диэри саастаах, педагог идэлээх буолуохтаах, кыайбыт учуутал ыйыллыбыт оскуолаҕа баран 5 сылтан итэҕэһэ суох үлэлиэхтээх. Тустаах бырагырааманан үлэлии барар учууталларга счеттарыгар 2-лии мөл. солк. түһэр. Бу харчыны учуутал хайдах туттарын бэйэтэ билэр, манна туох даҕаны хааччах суох.
Улуустарынан тыырыы
Бырагырааманан Уһук Илин уокурукка үлэлии барар учууталларга 2 мөл. солк, онтон атыттарга 1 мөл. солк. көрүллэр. Вакансия испииһэгин бэлэмнииргэ нэһилиэнньэлээх пууннар демографическай уонна социальнай-экэнэмиичэскэй кэскиллэрин, ону тэҥэ, учууталга ордук наадыйар улуустар учуоттаналлар. Ааспыт икки сылга сүрүннээн Арктика уонна хотугу улуустар хабыллыбыттара. Быйыл онтон атын эрээри, кытыы сытар, кыра нэһилиэктэр оскуолаларын эмиэ киллэрдилэр. Ордук Нерюнгри, Ленскэй, Таатта, Горнай, Алдан, Уус Маайа, Орто Халыма улуустарга үлэлии барыан баҕалаах элбэх.
Быйыл – 15 кубуота
Эрэгийиэннээҕи оператор, СӨ Үөрэҕи сайыннарар уонна идэ таһымын үрдэтэр институт үөрэҕи-мэтиэдикэни хааччыйыыга салайааччыта Сардаана Данилова: “Быйыл көрүллүбүт 15 кубуотаҕа 307 сайаапка киирбититтэн, 123 учуутал докумуонун барытын туттаран олорор. Саамай элбэх 24 сайаапка Нерюнгри улууһун Золотинка бөһүөлэгин 23-с нүөмэрдээх оскуолатыгар баар устуоруйа уонна обществознание учууталын вакансиятыгар киирдэ. 14 сайаапканы Таатта улууһун Баайаҕа оскуолатыгар (нуучча тылын уонна литэрэтиирэтин учуутала), 12 сайаапканы Ленскэй оройуонун Нуотара оскуолатыгар (устуоруйа уонна обществознание учуутала) биэрдилэр. Букатын сайаапка киирбэтэх миэстэтэ диэн суох, саамай аҕыйаабыта үстүү сайаапка баар. Онон быйыл көрүллүбүт 15 вакансияҕа куонкуруска кыттааччылар бааллар”, – диэн эттэ.
Арассыыйа араас муннугуттан
“Земскэй учуутал” бырагыраама дойду таһымнаах буолан, федеральнай портал нөҥүө Арассыыйа хайа баҕарар муннугар олорор учуутал куонкуруска кыттыан сөп. Ол курдук сылларынан ылан көрдөххө, иллэрээ сыл 19 вакансияҕа 390 киһи сайаапкатын ыыппытыттан 124 учуутал докумуонун туттарбыт. Былырыын 16 вакансияҕа Арассыыйа 28 эрэгийиэниттэн 208 сайаапка, 74 докумуон киирбит.
Быйыл 15 кубуотаҕа Саха сириттэн 41, Тыва Өрөспүүбүлүкэтиттэн 29, Забайкальскай кыраайтан 7, Бурятияттан 5, онтон атын 9 эрэгийиэнтэн иккилии-түөртүү, 19 эрэгийиэнтэн биирдии киһи сайаапкатын ыыппыт. Оннооҕор Москва куораттан кытта кытталлар эбит. Онон атын эрэгийиэнтэн кэлэн Саха сирин дэриэбинэтигэр үлэлиэн баҕалаах элбэх.
Төһө даҕаны сыллата киирбит сайаапкаттан 50-ча бырыһыана Саха сирин олохтоохторо кытталлар диэтэрбит, бу көрдөрүү намыһах. Онтон докумуону ыыппыта уонна куонкурус түмүгэр илим хараҕар иҥнэн хаалааччыта аҕыйаҕа биллэр. Онон үрдүк үөрэхтээх учууталлар маҕаһыыҥҥа атыыһыттаабакка, индрайверга суоппардаабакка идэлэринэн үлэлииллэрэ ордук көдьүүстээх буолуох этэ.
Түмүк
СӨ Үөрэҕин уонна билимин министиэристибэтин каадырга салаатын исписэлиистэрэ иһитиннэрбиттэринэн, “Земскэй учуутал” бырагыраама быйылгыттан “Үөрэх” национальнай бырайыак иһинэн үлэлиир. Көдьүүстээх бырайыак быһыытынан 2024 сыл кэнниттэн даҕаны салҕаныа диэн сабаҕалыыллар.
Манна даҕатан эттэххэ, 2020-2021 сылларга барбыт учууталлар ситиһиилээхтик үлэлии сылдьаллар. Биһиги хаһыаппыт ол туһунан тиһигин быспакка суруйар, учууталлары кытта интервьюлары таһаарар.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска: СИА.