Атырдьах ыйын 14 күнүгэр РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы – РФ бэрэсидьиэнин Уһук Илин Федеральнай Уокурукка боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ Юрий Трутнев Бэс Күөлүгэр тиийэ сырытта. Онно нэһилиэнньэни кытта көрсөн кэпсэттэ, үгүс ыйытыыларга хоруйдаата.
Ол иһигэр, маннык ыксаллаах быһыы-майгы тахсыбатын туһугар туох тэрээһиннэр барыахтаахтарын таарыйан ааста:
— Сүрүн кыһалҕа биллэн турар, нэһилиэнньэни уоттан харыстааһын. Баһаар дьон олорор сиригэр кутталы оҥорботун туһугар саҥа быраабылалары ылыныах тустаахпыт, кэнники уот бу ыган кэлбитин кэнниттэн охсуспат туһугар. Кырата 100-150 миэтэрэ тэйии сир баар буолуохтаах, бу туһунан чопчу суоттары оҥороллоругар Рослесхоз салайааччыларын, учуонайдары кытта быһааралларыгар көрдөстүм. Тыаны эрдэттэн кэрдэн, наада буоллаҕына туттар дьоҥҥо тутууга, оттукка туһаналларыгар көҥүллүүр быраабылалары ылыныах тустаахпыт.
Ону таһынан бэрэсидьиэн бэрэстэбиитэлэ тыа харыстабылын үбүлээһинин туһунан, Дьокуускайдааҕы аэропорт улахан сөмөлүөттэри хаһан ылар кыахтанарын, билиҥҥи ойуур баһаардардаах сыл туһунан науканан дьарыктанар дьон хайдах быһааралларын туһунан билиһиннэрдэ.
— Бүгүн Саха сирин баһаардара олохтоох эрэ кыһалҕа буолбатаҕа дьэҥкэ көһүннэ. Саха сириттэн буруо атын сирдэргэ тарҕанар, умайар тыалар тустарынан аймалҕан аан дойду үгүс дьонун аймаата. Билигин баһаар хаһан федеральнай таһымнаах иэдээнинэн биллэриллэрин кыраныыссата чуолкайа суохтук суруллан турара көһүннэ. Холобур, билигин бу кыһалҕаны Айсен Сергеевич быһаарса сылдьар. Ол эрэн кини соҕотоҕун, ЫБММ үлэһиттэрин, байыаннайдар көмөлөрө суох бу иэдээни кыайар кыаҕа суох этэ.
Эһиги көрөҕүт, барыбыт иэдээнин утары, олохтоохтор, тэрилтэлэр, араас федеральнай күүстэр биир киһи курдук сомоҕолоһон утарыластыбыт. Кэнники бу курдук ыксаллаах кэмнэргэ түргэнник, чопчу үлэлииргэ анаммыт механизмнары билигин Дьокуускайга баран мунньахтаан быһаара сатыахпыт.
Ил Дархан Айсен Николаев:
— Билигин даҕаны Хаҥаласка, Намҥа, Уус Алдаҥҥа, Чурапчыга, Горнайга 10-тан тахса нэһилиэнньэлээх пууннар кутталлаах балаһыанньаҕа тураллар. Ол эрэн 4-5 хонук анараа өттүнээҕи балаһыанньаны кытта тэҥнээтэххэ, билиҥҥи турук арыый ордук курдук көстөр. Оччолорго бөһүөлэктэн 1-2 килэмиэтирдээх сиргэ уоту кытта киирсии бара турбут буоллаҕына, билигин 3-5 км сиргэ инники кирбиилэр тураллар. Билигин айылҕа күүстэрэ биһиги диэки уларыйалларыгар улахан эрэллээхпит, билгэлээһин быһыытынан, Горнай, Кэбээйи, Бүлүү бөлөх улуустарга быстах да буоллар, ардахтар түһэллэрэ күүтүллэр. Ардаҕы ыҥырар зондировшик-сөмөлүөт Мииринэйгэ кэлэн турар. Ардах уоту олоччу умуруорарбата чуолкай, ол эрэн тыҥааһыны арыый сыппатыа этэ диэн эрэл баар, — диэн эбэн эттэ.
Бу көрсүһүүгэ Бэс Күөлүн дьиэлэрин тутууга үбүлээһин суумата этилиннэ. Ол курдук 250 мөлүйүөн солкуобай кэриҥэ көрүллүөхтээх. Онтон 200 мөлүйүөнүн «Алроса»хампаанньа “Кэлэр көлүөнэлэр” пуондатын нөҥүө киллэриэх буолбута биллэрилиннэ.
«Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска sakha.gov.ru