ЮНЕСКО генеральнай дириэктэрэ Ирина Бокова: “Өрөспүүбүлүкэ көҕүлээһинин биһиги өйүүбүт”
Саха сиригэр бу күннэргэ улахан событие буола турар – ХНТ үөрэхтээһин, наука уонна култуура боппуруостарыгар (ЮНЕСКО) генеральнай дириэктэрэ Ирина Бокова кэлэ сылдьар.
Ирина Бокова бэҕэһээ, от ыйын 6 күнүгэр Дьокуускай аэропордугар көтөн кэлээт, тута куорат таһыгар Старай Табаҕаҕа “Ленские зори” сынньалаҥ базатыгар тиийэн, бастатан туран, Саха Өрөспүүбүлүкэтин наукатын, култууратын уонна үөрэхтээһинин үлэһиттэрин кытта көрүстэ.
Көрсүһүүгэ СӨ Ил Дархана Егор Борисов, РФ ЮНЕСКО дьыалаларыгар хамыыһыйатын эппиэттиир сэкэритээрэ Григорий Орджоникидзе, Хайалаах Алтайтан Госдума дьокутаата Иван Белеков о.д.а. кыттыыны ыллылар.
Биһиги өрөспүүбүлүкэбит ЮНЕСКО-ны кытта бииргэ үлэлэһиитин Россия регионнарыттан бастакынан, 1991 сыл тохсунньутуттан саҕалаабыта. Онон, бу үйэ чиэппэриттэн тахса кэм устата ЮНЕСКО эгидэтинэн 40-тан тахса норуоттар икки ардыларынааҕы тэрээһиннэр ыытылыннылар, кэккэ бырагыраамалар олоххо киллэрилиннилэр,16 уһун кэмнээх норуоттар икки ардыларынааҕы бырайыак үлэлиир. Ол курдук, холобура, аҥардас үөрэхтээһини ылан көрдөххө — “Норуоттар икки ардыларынааҕы Арктическай оскуола”, “Юные якутяне” техногородок, “Тыллар электроннай атластара” ЮНЕСКО-ны кытта холбоһуктаах бырайыактар олоххо киллэриллэллэр.
Хотун Ирина Бокова Россия регионнарыттан бу Саха сиригэр аан бастакынан кэлиитин төрүөтэ чуолаан итиниэхэ – Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Егор Борисов, СӨ Бырабыыталыстыбата, СӨ Култууратын уонна Үөрэҕин, наукатын министиэристибэлэрэ ЮНЕСКО-ны кытта үлэҕэ олус көхтөөхтөрүгэр уонна араас хайысхаҕа салгыы бииргэ үлэлэһиигэ инникитин өссө үгүс кэскиллээх былааннаахтарыгар, үгүс саҥа бырайыактаахтарыгар буоларын бэлиэтээн эттэ.
СӨ Култууратын, духуобунай сайдыытын миниистирэ Владимир Тихонов, СӨ Айылҕа харыстабылын миниистирэ Сахамин Афанасьев, СӨ Судаарыстыбаннай сүбэһитэ Андрей Борисов көрсүһүүгэ тыл эттилэр. Бу этиллибити барытын түмэн, ситэрэн-хоторон, уопсай түмүгү оҥорон, СӨ Ил Дархана Егор Борисов биһиги өрөспүүбүлүкэбит үөрэхтээһин, наука уонна култуура, спорт боппуруостарыгар ХНТ-ны кытта салгыы бииргэ үлэлэһиигэ туох инники былааннардааҕын, бырайыактардааҕын билиһиннэрдэ, баҕа санааларын тиэртэ.
Күн иккис аҥарыгар Хаҥалас улууһугар “Орто Дойду” этнографическай комплекска буолбут “Олоҥхо дойдутугар — аан дойду норуоттарын эпостара” II норуоттар икки ардыларынааҕы эпическэй форум үөрүүлээхтик аһыллыытыгар Ирина Бокова эҕэрдэ тылы эттэ. Бэйэтин ыллыктаах этиитигэр ЮНЕСКО генеральнай дириэктэрэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аҕа баһылыга Егор Борисов ЮНЕСКО эгидэтинэн Дьокуускайга Евразийскай норуоттар эпостарын киинин тэрийэргэ көҕүлээһинин өйөөтө.
Егор Борисов, суруга-бичигэ суох эрээри, сыччах Олоҥхолоох буолан саха норуота ийэ тылын харыстаан илдьэ кэлбитэ, онон, Евразийскай норуоттар эпостарын киинин тэрийии эпос аан дойду култуураларыгар киириитигэр көлмөлөһүөҕэ, диэтэ.
Оттон Ирина Бокова: “Саха сирэ аан дойду таһымыгар тахсан, Евразийскай норуоттар эпостарын киинин тэрийэрэ наада. Өрөспүүбүлүкэ көҕүлээһинин биһиги өйүүбүт. Бу киини тэрийэн, эһиги евро-азиатскай эйгэҕэ бастакылар буолуоххут уонна атын норуоттар эпостарын араҥаччылыырга, харыстыырга көмөлөһүөххүт” — диэн тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.
ЮНЕСКО генеральнай дириэктэрин Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр сылдьыытын былаана, кылгас да кэмҥэ буоллар, олус киэҥ. Ол курдук, бэҕэһээ киэһээ Үөһээ Бүлүүгэ “Манчаары Оонньууларын” үөрүүлээх аһыллыытыгар ыалдьыттаан баран, бүгүн Ирина Бокова, ЮНЕСКО-нан араҥаччыланар “Өлүөнэ очуостара” айылҕа пааркатын көрүүгэ-харыстыырга ыытыллар үлэни билсэр уонна “Олоҥхо дойдутун ыҥырыытынан” эпоһы толорооччулар норуоттар икки ардыларынааҕы бэстибээллэрин кыттыылаахтарын куонкурустарыгар сылдьар.
Татьяна МАРКОВА,«Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Мария Васильева (СИА) хаартыскаҕа түһэриилэрэ.