Чурапчы улууһун Бахсытын олохтоохторо, түөрт ини-бии Турантаевтар хаан тохтуулаах сэрииттэн этэҥҥэ эргиллэн кэлбиттэрэ.
edersaas.ru
Андрей арҕааҥҥы фроҥҥа сылдьан, үс төгүл бааһыран, 1944 сыллаахха «Хорсунун иһин» мэтээллээх эргиллибитэ. Лаврентий Сталинградка сэриилэспитэ, 1944 сыллаахха демобилизацияламмыта. Мин аҕам, Григорий Турантаев, илиҥҥи фроҥҥа сэриилэспитэ, «Японияны кыайыы иһин» мэтээлээх 1945 сыллаахха эргиллибитэ. Гаврил Кыайыы кэннитэн салгыы сулууспалаан баран, 1950 сыллаахха кэлбитэ. Кинилэр төрдүөн үлэ үөһүгэр сылдьан, дьон-сэргэ ытыктабылын ылан, элбэх оҕолонон-урууланан, сиэн, хос сиэн минньигэс сытын билэн дьоһун олоҕу олорбуттара.
Ытык дьоммутун кэриэстээн, кинилэр оҕо сылдьан сүүрбүт-көппүт кырдалларыгар, төрүт дойдубутугар, Дьүөлү алааска, алгысчыт Мэхээлэ Оконешников алгыс тылынан салайтаран, соторутааҕыта өйдөбүнньүк бэлиэ туруордубут. Өйдөбүнньүк аһыллыытыгар төһө да тэйиччи сир буоллар, коронавирус дьаҥа турдар, аймахтар балачча кэллилэр. Бахсы нэһилиэгин дьаһалтатыттан кэлэн сүгүрүйүү бэлиэтин, тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн, уурдулар. Ити иһин, нэһилиэк баһылыгар Иннокентий Барашковка барҕа махтал.
Билигин үөрэх, билии-көрүү, култуура сайдан, дьон-сэргэ төрдүн-ууһун билэргэ дьулуһар буолан эрэр. Уруккуларын, төрдүлэрин туһунан кинигэлэри бэчээттэтэр буоллулар. Итинник кинигэлэр уонна Саха сирин уопсай төрүччүтүн бырагыраамата ситэн-хотон олоххо киирдэҕинэ, кэлэр кэнэҕэски ыччакка, дьоҥҥо-сэргэҕэ оулс көдьүүстээх, туһалаах буолуохтара. Хас биирдии аҕа, ийэ уустара, аймах дьон төрдүлэрин-уустарын ыраахха диэри үөрэтэр-чинчийэр, билэр буолан иһиэхтэрэ.
Бу өйдөбүнньүк бэлиэни туруоруу биһиги, Турантаевтар аҕа ууспутугар эрэ ананар буолбатах. Бу бары эдэр дьоммутугар, ыччаппытыгар сиргитин-уоккутун, дьоҥҥутун-сэргэҕитин, төрүккүтүн-уускутун билиҥ-көрүҥ, ытыктааҥ диэн ыҥырыы курдук буолуохтун. 1941-1945 сс. Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии буойуннара Григорий, Андрей, Лаврентий уонна Гаврил Турантаевтар олохторун сырдатар кинигэ тахсара буоллар диэн баҕа санаанан түмүктүүбүн.
Чурапчыттан Григорий Турантаев-Чолбон, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru сайтка анаан