Бүгүн, муус устар 11 күнүгэр, «Майа сайына» ырыаҕа ылламмыт Майа сэлиэнньэтэ төрүттэммитэ 120 сыла.
Мэҥэ Хаҥалас улууһун уопсастыбаннай тэрилтэлэрин сүрүннээччи Зиновий Игнатьев өрөспүүбүлүкэ биир улахан улууһун сэлиэнньэтин туһунан маннык кэпсиир:
— Майа олохтоох баайа Бэйбэчэк ( Иннокентий Павлов) сиэртибэ хомуйан Майа Таҥаратын дьиэтин тутуутун саҕалаабыт. Куолакалын Ярославль куоракка П.Н. Оловяшников уолаттарын собуотугар куттаран аҕалтарар. Куолакалыгар ол олох чуолкайдык сурулла сылдьар. Ол куолакал билигин Чөркөөххө аһаҕас музейга, Уолба чосуобунатыгар ыйанан турар. Ону Майалар төттөрү ылыахпытын баҕарабыт. Таҥара дьиэтэ үлэлээбит күнүттэн ылата ханнык баҕарар нэһилиэнньэлээх пуун сэлиэнньэ (село) диэн ааттанар. Онон Майа сэлиэнньэтэ олохтоммут күнүнэн муус устар 11 күнэ 1902 сылынан ааҕыллар. Ол эбэтэр Майабыт бүгүн 120 сылын туолла.
1930 с. Мэҥэ уонна Арҕаа Хаҥалас улуустара холбоһон Мэҥэ Хаҥалас улууһа буолбута. 1930 — 2007 сс. диэри улуус киинэ Майа этэ. Сэтинньи 8 күнүгэр 2007 с. Ил Түмэн Улуус киинин Майаттан Аллараа Бэстээххэ көһөрөр туһунан сокуон ылыммыта. Майа билигин социальнай, культурнай, үөрэхтээһин уонна доруобуйа харыстабылын киинин статуһун тутан олорор.
Саҥа сайдар Майаҕа билигин биэрэпис түмүгүнэн 8968 киһи, ону таһынан прописката суох олорор дьоммутун аахтахха, 10 тыһыынча кэриҥэ киһи олорор.
Майа сэлиэнньэтэ төрүттэммитэ 120 сылыгар аналлаах үбүлүөйдээх тэрээһиннэр бу нэдиэлэни быһа ыытыллыахтара. Ол курдук, муус устар 13 күнүгэр “Майа: Докумуоннар. Ыстатыйалар. Хаартыскалар” кинигэ уонна Майа төрүттэммитэ 120 сылыгар аналлаах “Бул.Тал.Кыай” остуол оонньуута сүрэхтэниилэрэ буолуоҕа. Муус устар 14 күнүгэр оскуола үөрэнээччилэрэ “Мин Майам” оҕо айымньытын түһүлгэтигэр мустуохтара. Майа сэлиэнньэтин иис-уус маастардарын ортолоругар аныгылыы саха таҥаһын тигиигэ “Көмүс мотуок” күрэҕэ буолуоҕа. Муус устар 17 күнүгэр Майа сэлиэнньэтэ төрүттэммитэ 120 сылыгар аналлаах норуот күүлэйигэр тоҕуоруһа мустан, биһиги кэскилбит, сайда-үүнэ турар Майабыт үбүлүөйүн бэлиэтиэхпит. Бу күн Майа сэлиэнньэтин бочуоттаах олохтоохторун сэлэлээн хаамыылара ыытыллыаҕа. Д.Ф. Ходулов аатынан Култуура киинин иннигэр үөрүүлээх тэрээһин буолуоҕа. Маны таһынан, «Ийэ тарбаҕын сылааһынан» илии оҥоһуктарын уонна «Удьуор утума салҕана турдун!» атыы-эргиэн быыстапка-дьаарбаҥкалара, хорчуоппа, оҕолорго, улахан дьоҥҥо күрэхтэр ыалдьыттар уонна Майа олохтоохторун болҕомтолорун тардыахтара. Киэһэ 19:00 чаастан Култуура киинин иннигэр үбүлүөйдээх оһуохай буолуоҕа. Д.Ф. Ходулов аатынан култуура киинин иннигэр Мэҥэттэн төрүттээх биир дойдулаахтарбыт саха эстрадатын сулустара Виталий Очиров, Уля Сергучева-Күннэй, Гоша Васильев-Джида, Кеша Лебедев-Амикан, Умсуура, Дайаана, Вероника Степанова, Арыйаан, күтүөппүт Сиэйэ Уола эҕэрдэ кэнсиэргэ кыттыыны ылыахтара. Ыытааччы — Мирослав Егоров. 21:00 чаастан бырааһынньыктааҕы фейерверк буолуоҕа.
Үбүлүөйдээх өйдөбүнньүк тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кыттыҥ, умнуллубат түгэни мүччү тутумаҥ!
... Ити курдук, бүгүҥҥү суолталаах үөрүүүлээх бэлиэ түгэн — Майа сэлиэнньэтин 120 сыла бу өрөбүллэргэ бэлиэтэниэҕэ.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат.