Ыччат сонун бырайыакка ылсар

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

«Кыайыы 50 сыла» спорт дыбарыаһыгар промышленность уонна сибээс технологиялара сайдыыларыгар туһуламмыт сыл аайы ыытыллар Регионнар икки ардыларынааҕы быыстапкаҕа Арассыыйа регионнарын бөдөҥ тэрилтэлэрин тэҥэ үгүс саха ыччата кыттара үөрдэр. 

edersaas.ru


ХИФУ автодорожнай факуьлтетыгар үлэлиир Евсей Анисимов санаатыгар өр иитиэхтии сылдьыбыт бырайыагын олоххо киллэрэн, бүгүҥҥү күҥҥэ саха тэҥэ суох буола сылдьар.

Ол да иһин буолуо, кини табаарын быыстапкаҕа сылдьар дьоҥҥо-сэргэҕэ көрдөрөөрү, ох курдук оҥостон кэлбит. Видеоматырыйаала, араас былакаата, суруга-бичигэ диэн…

Эдэр киһи толкуйун олоххо киллэрээри, санаатын уурбут бырайыагын ымпыгар-чымпыгар диэри үөрэппит. Кини бастаан массыына халыҥ сабыыта (чехол) оҥорор тэрилтэлэр оҥоһуктара тымныыны төһө тулуйарын чинчийбит.

Атыылаһааччы, бастатан туран, ыйытар боппуруоһа: «Бу халыҥ сабыы тымныыга төһө өр тулуһарый?»- диэн. Массыына халыҥ сабыыта тутарга-хабарга, суулуурга айаҥҥа табыгастааҕа эмиэ учуоттанар. Бу маннык толкуйдаан баран, биһиги сонун бырайыагы олоххо киллэрэргэ  санаммыппыт.  Бастаан утаа, табыллыбыт курдук буолбута. Онтон салгыы тэптэрэн: «Аны бу арыйыыбытын патенныахха!» — диэн санаа күлүм гыммыта.  Экспердэр үлэбитин үөрэтэн көрөн баран: «Хаачыстыбата эппиэттэһэр», — диэбиттэрэ, — диир сэһэргэһээччим.

Евсей Анисимов ХИФУ Автодорожнай факультетын преподавателэ. Кини 2008 с. Тыа хаһаайыстыбатын академиятын бүтэрбит. Үс үрдүк үөрэхтээх эдэр киһи факультет иһинэн устудьуоннар айар-тутар куруһуоктарын үлэлэтэр. «Аныгы ыччат сонуну айыыга-тутууга төһө көхтөөҕүй?» — диэн ыйыппыппар, устудьуоннары кытта үлэлиир уһуйааччы маннык хоруйдаата:

Хомойуох иһин, билиҥҥи ыччат күһэйии көмөтүнэн хамсанар. Ону кистиир кыаҕыҥ суох. Баары баарынан этэбин. Толкуйдаах оҕолор бааллар эрээри, ылсыбыт дьыалаларын дьаныһан туран тиһэҕэр тиэрдэр, түмүгү ситиһэр соруктаах ыччат тарбахха баттанар. Үгүстэр аҕыйах хамсаныынан үтүмэн харчыны баһан ыла сатыыллар. Оттон биһиги үлэбит дьаныары  эрэйэр. Ол курдук, массыынаны гарааһа суох харайар тэрили санаатыҥ да, оҥоро охсубатыҥ чахчы. Бу үгүс толкуйтан тахсыбыта. Билигин массыына элбээн, гараас тутуллар да сирэ суох кэмигэр, нууччалыы эттэххэ, саамай «ходовой» табаар. Онон дьон күннэтэ туттар тэрилин толкуйдаан оҥорон олоххо киллэрэр сорук турбута. Мин устудьуоннуур кэммэр айар-тутар куруһуокка анаан дьарыктанар этим. Билигин үлэһит, сатабыллаах толкуйу олоххо киллэрэр буолан баран, бэйэм учууталбын кытта үлэлиир чиэскэ тигистим. Варвара Друзьянова курдук айбыт-туппут үлэтин олоххо киллэриигэ үлэлэһэр учууталга түбэһиибин олоҕум дьолунан ааҕабын. Киһи бастаан эрэ хамсаныан, дьыалаҕа ылсыан наада. Мин бырайыакпын олоххо киллэрэрим саҕана: «Бу уруккуттан баар тэрил дии. Туох саҥаны толкуйдаатыгыт ол?», — диэн үтэн-анньан көрөллөрө. Оттон баар буоллун. Ону биһиги дьон туттарыгар табыгастаах гына тупсаран биэрэр буоллахпыт дии. Билигин бу тэрили айбыт «Хоту-тент» диэн тэрилтэни кытта лицензионнай дуогабары түһэрсэн үлэлээн эрэбит.

Эдэр дьон табаардарын сыаната удамыр буолан, атыы-эргиэн да түргэн эбит.

Сыананы үрдэтиини эккирэттэххэ, ырааппатыҥ чахчы. Онон биһиги 6 тыһ. солк. саҕалаан массыына мааркатыттан көрөн сыана быһабыт. Дьоҥҥо туһалаах эрэ буоллун. Туох барыта кыраттан саҕаланар. Бу маннык быыстапкаҕа кыттар олус туһалаах. Айар-тутар дьон бэйэ-бэйэлэрин кытта ыкса билсэллэриттэн, санааларын атастаһалларыттан ордук туох баар үһүө! Үс күнү быһа биир дьиэттэн тахсыбакка кэпсэтэн, бэйэ-бэйэттэн үөрэнэн, кэнэҕэс саҥа бырайыактар үөскүүллэригэр олук буолар,  — диэн санаатын үллэстэр Евсей Анисимов.

Эдэр киһини кытта кэпсэтэн, санаатын истэн баран: «Маннык толкуйдаах ыччаттар олоҕу хамсатар буоллахтара», — диэн санаам көтөҕүллэн, «Кыайыы 50 сыла» спорт дыбарыаһыттан тахсан бардым. 

Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

Хаартыскаҕа ааптар түһэриитэ

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0