Ыарыһах махтаммыт хараҕыттан күндү суох

Бөлөххө киир:

Дьокуускай куоракка баар Гериатрия киинэ нэһилиэнньэ саамай кэбирэх, уйан дууһалаах араҥатыгар – кырдьаҕастарга, бэтэрээннэргэ уонна сэрии кыттыылаахтарыгар анал мэдиссиинискэй көмөнү оҥорор. Үрүҥ халааттаах аанньаллар күннэринэн Гериатрия эмчиттэрин кытары кэпсэттибит.

edersaas.ru

Өрөспүүбүлүкэтээҕи 3 №-дээх килиниичэскэй балыыһа Гериатрияҕа киинин физическэй уонна реабилитационнай мэдиссиинэ отделениетын Катианна Поликарповна Абрамова салайар.

Катианна Поликарповна үрүҥ халааттаах аанньал идэтин ийэтин утумнуур санааттан талбыта диэтэххэ, сыыспаппыт буолуо. Кини ийэтэ, үрдүк категориялаах быраас, доруобуйа харыстабылын уонна үөрэҕирии туйгуна Роза Прокопьева Дьокуускай куорат 3 №-дээх поликлиникатыгар хирург-бырааһынан үлэлээн, доруобуйа харыстабылыгар олоҕун 50-тан тахса сылын анаата. Роза Ивановна үлэтигэр тапталлаах кыысчаанын илдьэ сылдьар кэмнэрдээҕэ. Онтон кыысчаан ийэтин хараҕын далыгар сылдьан, эмчит үлэтин илэ хараҕынан көрөн-билэн улааппыта. Ол да иһин буоллаҕа, Катианна оҕо эрдэҕиттэн ийэтин курдук быраас буолуон баҕарбыта. Оскуоланы бүтэрэн баран, Саха судаарыстыбаннай университетын мэдиссиинэҕэ факультетыгар үөрэнэ киирбитэ. Төрөппүттэрэ кини ыра санаатын олоххо киллэрэрин өйөөбүттэригэр, сүбэ-ама буолбуттарыгар олус махтанар. Катианна 1990 сыллаахха үөрэҕин бүтэрэн, эмчит идэтин ылыаҕыттан ыла, Өрөспүүбүлүкэтээҕи 3 №-дээх балыыһаҕа 30-ча сыл үлэлээн кэллэ. Аан бастаан 10 сыл поликлиникаҕа учаастак терапевынан үлэлээбитэ, онтон Гериатрия киинигэр көспүтэ.

Биллэрин курдук, Гериатрия киинигэр кырдьаҕастар доруобуйаларын чөлүгэр түһэрэллэр, эмтииллэр.

“Реабилитация диэн киһи кырдьар кэмигэр сүтэрэр функциятын уонна кыаҕын чөлүгэр түһэрэргэ хайысхаламмыт миэрэлэр дьаһаллара буолар. Чөлүгэр түһүү (реабилитация) ситиһиилээхтик барарын туһугар кэмигэр оҥоһуллар мэдиссиинискэй көмө эрэ буолбакка, аҕам саастаах эмтэнээччини тулалыыр дьонун өттүттэн өйөбүл наада. Оччоҕо кини хамсанар-имсэнэр, бэйэтин дьаһанар, үлэлиир кыаҕа уонна бэйэтин күүһүгэр эрэлэ түргэнник чөлүгэр түһэр. Кырдьаҕастарга уонна инбэлииттэргэ анаан оҥоһуллубут бырагыраамалар Гериатрия эмтэнээччилэрин олохторун уһатарга уонна бэйэлэрин туруктарын үчүгэйдик сананалларыгар суоттаныллыбыттар. Ол да буоллар, сааскыттан тутулуктанар сорох уларыйыылартан киһи куоппат. Холобур, киһи сааһыран истэҕин аайы, фармацевтическай препараттар араастык сабыдыаллыыллар: аллергия уонна атын дьайыылар үөскүүр кутталлара улаатар. Онон, кинилэр, төһө кыалларынан, организмҥа атыннык охсор (побочнай) дьайыыта кыра препараттарга уонна эмтэнии чэпчэки ньыматыгар наадыйаллар. Ол ньымаларынан үгэс буолбут көрүҥнэр (массаас, сылааһынан уонна физио-эмтэнии, бассейҥҥа доруобуйаны чэбдигирдэр харбааһын, лечебнай физкультура эти-хааны эрчийии, магнитотерапия) уонна үгэскэ кубулуйбатах көрүҥнэр (арт-терапия, психотерапевт-бырааһы кытта дьарыктар) көрүҥнэр буолуохтарын сөп. Гериатрияҕа эмтэнээччи өйүн-санаатын туругар, уйулҕатыгар болҕомто ууруллар. Кини санаатын, баҕатын учуоттаан эмтиибит. Эмтээһин былаанын оҥорон киниэхэ көрдөрөн, кини сөбүлэҥин ылабыт. Биһиэхэ сытааччылары бириэмэлэрин актыыбынайдык атааралларын, түргэнник үтүөрэр баҕаларын уонна бэйэлэрин хааччынар буолалларын көҕүлүүбүт”, – диэн Катианна Поликарповна доруобуйаны чөлүгэр түһэрии үлэтин сыалын-соругун үллэһиннэ.

Аан дойдуга хоруона хамсыга туран, үрүҥ халааттаах аанньал буолуон баҕарбыт сорох эдэр дьон санаалара уларыйбытын туһунан аһаҕастык суруйар буоллулар. Ол туһунан эмчиттэр династияларын бэрэстэбиитэлэ Катианна Поликарповна санаатын ыйыталастым.

“Хас биирдии киһи айылҕаттан бэриллибит дьоҕуругар уонна олоххо көрүүтүгэр сөп түбэһэр идэни талыахтаах. Оччоҕо кини, этэргэ дылы, кутталыттан буолбакка, суобаһа тугу этэринэн үлэлиэҕэ. Киһи таптыыр идэтигэр туох баар күүһүн-уоҕун, билиитин барытын биэрэр. Оччоҕо дьыалата тупсар, үлэтин көдьүүһэ улаатар. Мин саныырбынан, быраас идэтэ – олус эппиэтинэстээх уонна ыарахан үлэ. Мэдиссиинискэй үрдүк үөрэх кыһаларыгар хас да сыл үөрэнэллэр уонна, атын үрдүк үөрэх кыһаларын кытта тэҥнээтэххэ, үөрэнэргэ да ыарахан. Ол гынан баран, эдэр дьон бэйэлэрин олохторун бу ыарахан уонна үтүө идэҕэ аныырга быһаарыммыт буоллахтарына, кинилэр ханнык да ыарахаттартан куттаныа суохтаахтар. Быраастар хайдах эрэ туспа өйдөөх-санаалаах, майгыннаах дьон. Быраас үлэтэ – уратылаах үлэ, киниэхэ киһи аймахха улахан туһаны аҕаларыгар кыах бэриллэр. Ыарыһах махтаммыт хараҕын көрүү эмчит киһиэхэ күүһү-уоҕу биэрэр, олус улахан астыныыны, дуоһуйууну аҕалар.

Түгэнинэн туһанан, убаастабыллаах биир идэлээхтэрбин идэлээх бырааһынньыкпытынан – Мэдиссиинискэй үлэһит күнүнэн эҕэрдэлиибин. Хара хамсыгы утары охсуһуу судургута суох күннэригэр бэйэҕитигэр эрэлгит сүппэтин!Доҕотторгут итэҕэллэрэ уонна убаастабыллара, чугас дьоҥҥут тапталлара уонна өйөбүллэрэ өссө күүһүрдүн! Биһиги ыарахаттары да тулуйуохпут, тоҕо диэтэххэ, быраастар – ураты дьон. Үлэҕит эһиэхэ үөрүүнү уонна астыныыны аҕаллын. Эмтэнээччилэр доруобуйалара түргэнник чөлүгэр түһэр, ол кэнниттэн эһиги көмөҕүт иһин ис сүрэхтэриттэн өссө төгүл махтанаары эрэ төннөн кэлэллэр.

Быйыл ыам ыйын 9 күнүгэр Гериатриябыт киинэ тэриллибитэ 20 сылын туолла. Ураты махталбын биһиги учууталбытыгар, настаабынньыкпытыгар, Уһук Илиҥҥи эрэгийиэҥҥэ Гериатрия сулууспатын төрүттээччигэ, РФ уонна СӨ үтүөлээх бырааһыгар Зоя Прокопьевна Гороховаҕа тириэрдэбин. Кини биһиги түмсүүлээх кэлэктииппитин тэрийбитэ, хас биирдиибитигэр сөптөөх сыһыаны булар уонна наада буоллаҕына, сөптөөх сүнньүгэ киллэрэр сатабылынан, биһиги кини мындыр сүбэтин-аматын мэлдьи истэбит. Тапталлаах кэлэктииппин Мэдиссиинискэй үлэһит күнүнэн ис сүрэхпиттэн эҕэрдэлиибин. Үтүө үгэстэрбитин салҕыахпыт уонна олоххо киллэриэхпит. Саҥаттан саҥа саҕахтары арыйан, иннибит диэки баран иһиэхпит.

Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ», edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0