Владимир Путин Арассыыйа сайдыытын сыалларын чопчулаата

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Бэрэсидьиэн Владимир Путин 2030 сылга диэри Арассыыйа сайдыытын сыалларын туһунан ыйаахха илии баттаата. Кремльгэ маны дойду дьылҕатын быһаарар докумуонунан ааттаатылар.

edersaas.ru

Бу ырааҕы өтө көрөр докумуон ис дьиҥэ дойду “инники мөссүөнүн” торумнуур уонна кэлэр уон сылга тутаах соруктары туруорар. Ол курдук, 2030 сылга дьадайыы таһыма 2017 сылга тэҥнээтэххэ икки төгүл аччыахтаах, оттон киһи үйэтин уһуна – 78 сааска тиийиэхтээх. Национальнай тумус туттар соруктарга Владимир Путин үөрэхтээһин хаачыстыбатын үрдэтиини уонна экэниэмикэ тутаах салааларыгар, социальнай эйгэҕэ уонна судаарыстыбаны салайыыга “сыыппара муҥутуур ситиитин” киллэрдэ.

Уһун болдьохтоох сыаллар уларыйбатылар, ол эрээри хамсыктан уонна глобальнай экэниэмикэҕэ кириисиһи кытта ситимнээх саҥа чахчыларга олоҕуран, ситэрэн-хоторон бэрилиннилэр. Үгүс өттүгэр итилэр Бүттүүн Арассыыйатааҕы куоластааһыҥҥа дьон-сэргэ бигэргэппит Конституцияҕа көннөрүүлэри көрдөрөллөр. Бырабыыталыстыба алтынньы 30 күнүгэр диэри саҥа ыйаахха сөп түбэһиннэрэн, нацбырайыактары чопчулааһыҥҥа этиилэри киллэ­риэхтээх.

Докумуоҥҥа ыйыллыбыт көрдөрүүлэртэн саамай сүрүнүн чорботор уустук – манна барыта дьоһун. 2030 сылга Ис баалабай бородуукта (ВВП) үүнүүтүн тэтимэ аан дойду орто көрдөрүүтүн куоһарыахтаах, киһи олоҕун уһуна 78 сааска диэри улаатыахтаах. Маны сэргэ Арассыыйа үөрэхтээһин хаачыстыбатынан уонна наукаҕа чинчийиилэр кээмэйдэринэн уон дойду иһигэр киириэхтээх. Хас биэс сыалтан биирдиилэригэр тус сыаллаах көрдөрүүлэр олохтоннулар – итилэр элбэхтэр, ол эрээри бары олоххо киирэр кыахтаахтар уонна дириҥ толкуйдаахтык торумнаммыттар.

Нэдиэлэ анараа өттүгэр Стратегическай сайдыыга уонна нацбырайыактарга сэбиэт мунньаҕар Владимир Путин нацбырайыактары 2030 сылга диэри уһатарга сорудахтаата уонна Конституцияҕа көннөрүүлэргэ куоластаабыт дьон сөптөөх талыытыгар уонна “хамсык уруоктарыгар” олоҕуран чопчулуурга сорудах­таабыта. Бу быһаарыылар, бы­­лааннар уонна бырагыраамалар күөннэригэр киһи ойуччу миэстэҕэ тутуллуохтаах – бу сүрүн сорукпут буолар, диэн бэлиэтээбитэ бэрэсидьиэн. Арассыыйа дьиэ кэргэнэ бастакы миэстэҕэ тутуллуохтаах. Саҥа ыйаах бу ирдэбиллэргэ толору сөп түбэһэр.

Докумуоҥҥа уопсайа биэс национальнай сыал суруллубута: нэһилиэнньэни, дьон доруобуйатын уонна тупсаҕай олохтоох буолуутун харыстааһын, бэйэни уонна талааннары сайыннарыыга кыахтар, киһи олороругар тупсаҕай уонна куттала суох эйгэ, дьоһун хамнастаах, көдьүүстээх үлэ уонна ситиһиилээх урбаан, ону тэҥэ сыыппара сайдыыта. Тумус тутуллар соругунан дьадайыыны утары үлэ, гражданнар дохуоттарын үрдэтии буолар. Ыйаахха олоҕуран, 2030 сылга дьадайыы таһыма 2017 сылы кытта тэҥнээтэххэ икки төгүл аччыахтаах. “Быһаарыы манна дьэҥкэ: биһиэхэ саҥа үлэ миэстэлэрэ наадалар уонна дьон бэйэ дьыалатынан дьарыктанарыгар табыгастаах усулуобуйалар”, – диэн сэбиэт мунньаҕар Путин бэлиэтээтэ. Кини илии баттаабыт ыйааҕа, чуолаан, дьоҕус уонна орто урбааны өйүүргэ туһулуур – манна дьарыктаах дьон 25 мөлү­йүөн киһиэхэ тиийиэхтээх.

Гражданнар доруобуйалара дьоһун суолталаах сыал этэ уонна итинник да буолуоҕа. Арассыыйа физическэй култууранан уонна спордунан тиһиктээхтик дьа­­рыктанар дьон ылар кээмэйин 70 бырыһыаҥҥа диэри үрдэтэр баҕалаах. Урут физкултууранан дьа­рыктанааччылар ылар өлүүлэрин 55 бырыһыаҥҥа тиэрдэр сорук­таах этибит. Билигин бу сыыппара 43 бырыһыаҥҥа тэҥнэһэр.

Сыллата бэйэлэрин усулуобуйаларын 5 мөлүйүөнтэн итэҕэһэ суох ыал тупсарыаҕа, сылга 120 мөлү­йүөн квадратнай миэтэрэттэн кырата суох дьиэ-уот тутуллуоҕа. 2030 сылга куорат эйгэтин туруга балтараа төгүл тупсуоҕа, оттон ирдэбилгэ сөп түбэһэр суол ах­саана 85 бырыһыантан намыһаҕа суох буолуоҕа.

Судаарыстыба баһылыга тулалыыр эйгэни харыстааһын курдук сытыы тиэмэни эмиэ тумнубата. Владимир Путин 2030 сылга бөҕү-сыыһы араарыыга 100 бырыһыаҥҥа тиэрдэргэ уонна полигоннарга тиэллэр тобохтор кээмэйдэрин икки төгүл аччатарга сорудахтаата.

“Дьоһун докумуон, дьоһун ыйаах, – диэтэ суруналыыстарга бэрэсидьиэн пресс-сэкирэтээрэ Дмитрий Песков. – Докумуон, кырдьык, дойду дьылҕатын быһаарар суолталаах, онон дириҥ

ырытыыга наадыйар уонна ол кэнниттэн бэрэсидьиэн ыам ыйы­нааҕы ыйааҕын чопчулааһын үс ый иһинэн ыытыллыахтаах”.

“Российская газета” хаһыаттаН

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0