Үс Хатыҥ уйгулаах ыһыаҕын чэрчитинэн «Саха туоһун тойуга — Моҕол ураһа» өрөспүүбүлүкэтээҕи «Туос ыһыаҕа» аан бастаан ыытылынна.
Суолталаах тэрээһин «Гражданскай килбиэн» бэлиэ хаһаайката, СӨ үөрэҕириитин туйгуна, норуот маастара, Бээрийэ нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Варвара Васильева туруорсуутунан, Дьокуускай куорат култуураҕа управлениетын, «Симэх» ускуустуба национальнай киинин, Уус Алдан улууһун дьаһалтатын тэрийиилэринэн ыытылынна.
«Туоска оһуор анньан» (ыаҕайа тигиитэ), «Саха дьахтарын туос киэргэлэ», «Харысхалбыт — салама», «Сиэдэрэй симэхтээх иһит» (ураһа тигиигэ), «Саха дьахтарын туос киэргэллээх иискэ туттар быһыччыта», «Моҕол ураһа» (ураһа тигиитэ) — бу маннык ааттаах араас хайысхалаах күөн күрэскэ Амма, Таатта, Нам, Чурапчы, Мэҥэ Хаҥалас, Сунтаар, Бүлүү, Хаҥалас, Уус Алдан улуустарын уонна Дьокуускай куорат маастардара кыттыыны ыллылар.
Тэрээһин сүрүн соруга — туос иһити тигээччилэр үлэлэрин киэҥ эйгэҕэ таһаарыы, моҕол ураһа тигиитин сөргүтүү, ыччаты өбүгэ төрүт дьарыгар уһуйуу. «Туос ыһыаҕар» быыстапканы көрүү үөрүүлээх аһыллыытыгар өрөспүүбүлүкэ туосчуттара тумус туттар, ытыктыыр киһилэрэ Борис Неустроев-Мандар Уус кэргэниниин Федора Борисовналыын кыттыыны ыллылар, Мандар Уус биир идэлээхтэригэр алгыс тылларын анаата. Таатта Баайаҕа орто оскуолатын «Айар Куо» муода устуудьуйата (сал. А.В. Андросова) «Моҕол ураһам толомон тойуга», «Туос киэргэл — кыыс оҕо симэҕэ» кэллиэксийэлэрин дьон-сэргэ сөҕө көрдүлэр. Киэһэ «Туос түһүлгэтигэр» Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков, Уус Алдан улууһун баһылыга Алексей Федотов, Бээрийэ нэһилиэгин баһылыга Петр Васильев туос маастардарыгар истиҥ эҕэрдэлэрин, махтал тылларын эттилэр.
Икки күннээх көрүү быыстапка түмүгүнэн кыайыылаахтар быһаарыллан, Дьокуускай куорат дьаһалтатын култуураҕа управлениета олохтообут бириистэринэн наҕараадаланнылар.
Елена ПОТОЦКАЯ, «саха сирэ», edersaas.ru