Уус Алдан улууһун Дүпсүнүгэр 2005 с. тутуута саҕаламмыт Хаачыдыма күөлтэн нэһилиэккэ диэри сүүрбэттэн тахса км усталаах ууну хачайдыыр турба ситимэ түөрт сыл устата тутуллубут.
edersaas.ru
2009 с. үбүлээһин суох буолан, эбийиэк тутуутун түмүктээһин кыаллыбатах. 2013 уонна 2015 сылларга ууну хачайдыыр турба ситимин тутуутун ситэрээри аукцион ыытыллыбыт, дуогабар түһэрсэн, үбүлээһин да көрүллүбүт. Ол эрээри тутууга эппиэттээх «СтройИндустрия» ХЭУо ылыммыт соругун толорботоҕуттан, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ бу тэрилтэни кытта дуогабарын тохтоппут.
Култуура эйгэтин бэтэрээнэ, Дүпсүн нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, нэһилиэк сэбиэтин дьокутаата Егор Афанасьев ситэриилээх былаас отчуотугар анаан санаатын этээри кэлбитин көрсөн кэпсэттим.
— Олохтоохтор уута суох сиргэ олорор буолан, үйэбит тухары эрэйи көрөбүт. Биһиги Хаачыдыма күөлтэн буолбакка, Алдан өрүстэн уу ситимэ кэлэрин туруорсабыт. Уу ситимин тутуу 2010 сыллаахха бүппүтэ эрээри, мыраан үрдүгэр ууну кыайан хачайдаабат. Онон ууну күөлтэн буолбакка, өрүстэн бырахтарар ордук буолуо этэ диэн туруорсабыт. Күөл уста сылдьар кута. Икки миэтэрэ дириҥнээх уу, быһаҕаһа бадараан. Инньэ гынан, турба бадараанынан туолан, үөһээҥҥи мунньар сиригэр ууну кыайан бырахпатаҕа. Оттон өрүс уута ырааһа чахчы. Күөлтэн нэһилиэккэ диэри 21 км, оттон өрүстэн — 35 килэмиэтир. Онон турба ситимин өрүс эҥэригэр уларытан тутарга, эбии турбаны булуу боппуруоһа турар, — диэн санаатын үллэһиннэ бэрэстэбиитэллээх уорган дьокутаата.
Нэһилиэк уопсастыбаннаһын кытта көрсөн баран, Владимир Солодов Ил Түмэн дьокутааттарын, бырабыыталыстыба чилиэннэрин, улуус муниципалитетын салайааччыларын кытта турба ситимэ тардыллыбыт сиригэр тиийэн балаһыанньаны кытта билистэ. Хаачыдыма Эбэ киэҥ сиринэн тайаан сытар күөл эбит.
Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлэ, Ил Түмэн дьокутааттара ууну хачайдыыр турба ситимин оҥорор бэдэрээтчити кытта сирэй көрсөн кэпсэттилэр.
— Бу сыллар тухары ыытыллыбыт үлэ хаамыытын бэрэбиэркэлээн, үбүлээһин туттуллуутун ааҕан-суоттаан баран, ууну хачайдыыр турба ситимин салгыы тутан, олоххо киллэрэн, олохтоохтор кыһалҕаларын уопсай сүбэнэн быһаарыахпыт, — диэн бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлэ Владимир Солодов улуус киинигэр Бороҕоҥҥо буолбут отчуоттуур түмүк мунньахха бэлиэтээтэ.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыскаҕа ааптар түһэриитэ.