СӨ Бэрэсидьиэнэ Айсен Николаев өрөспүүбүлүкэтээҕи эмтиир тэрилтэлэргэ сылдьан, сиһилии көрбүтүн түмүгэр искэни эмтиир диспансеры атын дьиэҕэ көһөрөргө сорудахтаабыта. Ол сорудах толоруллан, диспансер саҥа Киин тутуллан үлэҕэ киириэр диэри, сэтинньи 16 күнүттэн куораттааҕы клиническэй балыыһаҕа көстө.
«МУУС ХАМСААТА»
Дьокуускай куоракка Стадухин уулуссатын 81 нүөмэрдээх дьиэтигэр аан бастаан киирдэххэ, сырдыга, киэҥэ-куоҥа харахха быраҕыллар. Билиҥҥитэ диспансерга киирии-тахсыы, малы-салы сааһы¬лааһын, сууйуу-сотуу үгэнэ эбит. Ол да буоллар, поликлиника да, балыыһа да режимнэринэн үлэлэрин саҕалаабыттар. Отделениеларга эпэрээссийэлэр оҥоһуллаллар.
Биһиги билсэ-көрсө тиийбиппитигэр, СӨ Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин штаты таһынан кылаабынай онколога, терапия отделениетын сэбиэдиссэйэ Феодосия Иванова бириэмэ булан, үөрэ-көтө көрүстэ.
— Үөрүүбүтүттэн улаханнык саҥарыахпытын да туттунар курдукпут (мичээрдиир). Урукку усу¬луобуйабытын буолуохтааҕын курдук ылынан үлэлээн кэллэхпит. Атын балыыһаларга бардахпытына, биллэн турар, ымсыыра көрөрбүт. Ол гынан баран, саҥа Киин тутулларын күүтэрбит. Билэргит курдук, саҥа Киин тутуллуох буолбута сүүрбэттэн тахса сыл буолла, сылтан сыл аайы көһөрүллэн испитэ.
Билигин саамай улахан махталбытын үлэһиттэр уонна ыарыһахтар ааттарыттан Айсен Николаевка тириэрдиэхпитин баҕарабыт. Тоҕо диэтэххэ, кини баар балаһыанньаны бэйэтэ кэлэн, илэ хараҕынан бастакынан көрдө. Урут да салайааччылар кэлэллэрэ, “иэдэйбиккит, бу наада, ол наада” эрэ дииллэрэ. Ол гынан баран, бу боппуруоһу быһаарар ньыманы тобулбатахтара… Бара сатаан, бэйэбит этиилэрбитин киллэрэр этибит да, хам¬сааһын тахсыбатаҕа.
ЛИИП ЭЛБЭҔИ БЫҺААРАР
— Уруккуга тэҥнээтэххэ, сырдык, киэҥ-куоҥ дьиэҕэ көһөн, бэл, ыарыһахтарбыт настарыанньалара уларыйбыт, үтүөрэргэ эрэллэрэ күүһүрбүт курдук. Ыарыһах настарыанньата эмтэниигэ улахан оруоллаах.
Бастатан туран, дьиэбит лииптээх. Иккиһинэн, балааталарбыт кэҥээтилэр. Урут ыарыһахтарбыт Свердлов уулуссатын 3/2 турар КПД уопсай дьиэтигэр кып-кыра хоско үстүү буолан сыппыттара. Билигин балааталар улахаттар, дьиэ үрүтэ үрдүк, көрүдүөрэ икки төгүл улахан. Онон, усулуобуйабыт олус тубуста. Хирургия отделениетыгар эпэрээссийэлиир саалаларбыт бэһис этээскэ, туспа балыыһа курдук, эбиллэн биэрдилэр. Урут эпэрээссийэ кэнниттэн көрүдүөр кыараҕаһын иһин ыарыһахтары хирурдар бэйэлэрэ көтөҕөн балаатаҕа киллэрэр-таһаарар ¬буоллахтарына, билигин киэҥ-¬куоҥ көрүдүөргэ каталкалары туһаналлар. Онтон ыарыһаҕы атын чинчийиигэ ыытар буоллахпытына, эмиэ каталканан илдьэн, лиибинэн атын этээскэ таһаарабыт.
КУОЙКАЛАР БИЛИҤҤИТЭ ЭБИЛЛИБЭТТЭР
Төһө да улахан иэннээх дьиэҕэ кэлбиппит иһин, билиҥҥитэ ¬куойкабыт ахсаана уларыйбат. Тоҕо диэтэххэ, куойка ахсаанын тута уларыта охсор хайдах да кыаллыбат. Каадырдар тиийбэттэр, исписэлиистэри үөрэтиэххэ наада. Онон, урут да, билигин да 130 куойкалаахпыт. Бу биир мөлүйүөҥҥэ тиийэр нэһилиэнньэлээх өрөспүүбүлүкэҕэ олох аҕыйах. Оройуонтан кэлбит ыарыһахтары миэстэ суоҕунан кыайан ылбаппыт эмиэ баар. Билигин 130 куойкаҕа эмтэнээччи тобус-толору. Өскөтүн 300-400 куойкалаахпыт эбитэ да буоллар, куойка син биир толору буолуо этэ Арай, химиотерапия отделениетын кэҥэтэн, куойкабытын элбэтэр былааннаахпыт, онно үлэ барар. Хирургия куойката эмиэ элбиэхтээх.
Онон, тэрээһин үлэбит иккис түһүмэҕинэн куойканы элбэтии буолуоҕа. Онуоха СӨ бырабыыталыстыбата уонна Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтэ үлэлэһэ сылдьаллар. Эрэлбит улахан.
Санааларын үллэстэллэр:
Валентина, бырааска көрдөрүнээччи:
— Мин урукку өйдөбүлбүнэн урукку поликлиникаҕа бара сыспытым. Хата, ону ханна эрэ тахсыбыт ыстатыйаны ааҕаммын бу саҥа кэлэн уочаракка олоробун. Улууһум балыыһата аҥаардас манна ыыппытыттан да куттанан, санаам түһэн сылдьар. Ол гынан баран, балыыһа үлэһиттэрэ мичээрдии сылдьаллар, ханнык кэбиниэккэ барыахтаахпын ыйан-кэрдэн биэрэллэр. Дьиэ-уот да үчүгэй курдук. Урукку дьиэни билбэт буолан тэҥниир кыаҕым суох. Онон, хайдах эрэ эгди буоллум.
Ньукулай:
— Урукку балыыһаҕа эмтэммитим. Усулуобуйатын туһунан киһи киһиэхэ кэпсиэн да баҕарбат этэ. Мин киирэрбэр аттыбар сыппыт икки киһи өлөөхтөөбүтэ. Куһаҕан ыарыы буоллаҕа… Билигин хайдах эрэ эрэх-турах сананабын. Тоҕо диэтэххэ, урут манна күн сиригэр саҥа оҕолор төрүүр дьиэлэрэ эбит быһыылаах. Онон аурата да атын буоллаҕа…
Надежда ЕГОРОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru