Устудьуоннар успуортарын өйүөхтэрэ

Бөлөххө киир:

РФ Судаарыстыбаннай Дууматын үөрэххэ уонна наукаҕа Кэмитиэтин иһинэн үлэлиир Эспиэртиир сэбиэт дэлэгээссийэтэ Саха сиригэр кэлэн ХИФУ-га ыалдьыттаата. Икки күннээх тэрээһиҥҥэ ХИФУ ректора Анатолий Николаев уонна эспиэртиир сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Петр Казанский инникитин бииргэ үлэлэһэр дуогабар түһэристилэр. Маннык илии баттаһыы хаһан баҕарар ситиһиилээх буолар, ыалдьыттар биһиги университеппыт үлэтин-хамнаһын, устудьуоннарын, үөрэнэр куорпустары көрөн-истэн, билсэн бараллара кинилэргэ умнуллубат үтүө өйдөбүлү хаалларар.

Кэскиллээх кэпсэтиилээх төгүрүк остуол

Бу дэлэгээссийэ кэлиитинэн ХИФУ-га үгүс тэрээһин ыытылынна. Биир сүрүн тэрээһининэн төгүрүк остуол буолла. ХИФУ проректора Александр Ильин, Эспиэртиир сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Петр Казанский уонна зум платформа нөҥүө эспиэр Лилия Андрюшенко, Арассыыйа успуордун министиэристибэтин Департаменын дириэктэрэ Максим Уразов, Успуорт миниистирин сүбэһитэ Роман Ольховскай, РФ устудьуоннарын баскетболларын ассоциацияларын толорооччу дириэктэрэ Сергей Крюков, устудьуоннар футболга национальнай лигаларын бэрэсэдьиэнэ Андрей Стукалов кэлэннэр РФ успуордун министиэристибэтин аатыттан төгүрүк остуолга кытыннылар.

Бу төгүрүк остуолга дойду үрдүнэн Хотугулуу-Илиҥҥэ успуорт сайдыытын туһунан кэпсэттилэр. Бэлиэтээн эттэххэ, ХИФУ устудьуоннарга успуорду көҕүлүүр биир сүрүн былаһаакканан буолар. Бу туһунан Эспиэртиир дэлэгээссийэ төгүрүк остуолга бэлиэтээтэ. ХИФУ проректора Александр Ильин Эспиэртиир Сэбиэти кытта кэпсэтии эрэгийиэннэргэ ыытыллара сөптөөх быһаарыы буоларын эттэ. Тоҕо диэтэххэ, хас биирдии эрэгийиэн туспа уратылаах, онон ол уратытыгар сөп түбэһиннэрэн докумуоннары тутуу, сокуоҥҥа уларыйыылар олохтоноллор. Кини: “Бэлиэтээн эттэххэ, үөрэххэ сыһыаннаах федеральнай сокуоҥҥа уларыйыылар киирдилэр, билигин «иитии» диэн өйдөбүл баар буолла. Урукку өттүгэр үрдүк үөрэх кыһатыгар иитии туһунан этиллэр да эбит буоллаҕына, билигин бу сокуон хараҕынан бигэргитилиннэ, онон эт-сиин өттүнэн иитии университеттарга успуорду сайыннарарга көмөлөһүөҕэ”, — диэтэ.

Оҕолорго оскуола саастарыгар чөл олоххо бастакы хардыылар оҥоһуллар эбит буоллахтарына, устудьуоннуу кэллэхтэринэ, бу олохторун тутаах суола буолар, — диэн бэлиэтээтэ Арассыыйа успуордун министиэристибэтин Департаменын дириэктэрэ Максим Уразов. – Биһиги салгыы сайдан иһиэхтээхпит, саҥа технологиялары баһылыахтаахпыт, биһиги ХИФУ-ну кытта бүтүн Арасыыйа таһымнаах тэрээһиннэри, күрэхтэһиилэри ыытарга уонна ыкса үлэлэһэргэ бэлэммит.

Успуорт миниистирин сүбэһитэ Роман Ольховскай этэринэн, «Устудьуоннар успуортара сайдар суолун көрдүүр, биһиги 2030 сылга диэри успуорка сайдыы стратегиятын көрөн олоробут, билиҥҥи туругунан, успуорт салаата нэһилиэнньэни чөл олоххо сирдиир, билигин ыччат успуордунан үлүһүйэр, онон сайдар хайысхабытын билэн олоробут, хаачыстыбаҕа уонна статистика көрдөрөр сыыппарата ыччат чөл олоххо сыһыанын көрдөрүөхтээх». Төгүрүк остуол түмүгэр, ХИФУ араас куонкурустарга, күрэхтэһиилэргэ кыттар, ол түмүгүнэн оҕолор күрэхтэһэ, усбуордана баралларыгар успуорт министиэристибэтэ үп көрөр. Оччоҕо ХИФУ эбии кэлбит федеральнай үбүнэн успуорт тэрээһиннэригэр элбэхтэ кыттар буолар. Оччотугар ХИФУга устудьуоннар успуортара күүстээхтик сайдыахтаах.

“Мин успуордум”

Санатан этэр буоллахха, ХИФУ иһинэн «Мин успуордум” диэн автоматизированай ситимҥэ РФ успуордун министиэристибэтин кытта кыттыспыта. «Мин успуордум» иһинэн элбэх бырайыактар бааллар. Тириэнньэрдэр миэтэдическэй көмө курдук успуорт көрүҥнэринэн бу бырайыактарга кыттыахтарын сөп. Сурунаалларга ыстатыйалары ааҕан , оннооҕор бэйэлэрин этиилэрин ыстатыйаҕа таһаарыахтарын сөп. Бу бырайыакка ХИФУ киирдэ. Маны экспериментальнай былаһаакка курдук ааттыахха сөп, тириэнньэрдэр дьарыктыыр оҕолоругар туох эбиллии буолбутун суруйаллар, кэтээн көрөллөрүгэр олус туһалаах. Бу бырайыак успуорт күрэхтэһиилэригэр бэлэмнэниигэ, дьарык кэмин учуоттуурга уонна успуорка ситиһии түмүгүн сыыппаратын хомуйууга көмөлөөх. Маны таһынан, бу ылыныллыбыт дааннайдарынан, ноҕуруусканы уонна күүстээх успуорт көрүҥүн чинчийиигэ көмөлөһөр.

Устудьуоннары кытта баскетболлаатылар

ХИФУ успуорка уонна физическэй култуураҕа институт доцена, туризм уонна маассабай успуорт көрүҥнэригэр хаапыдыра сэбиэдэссэйэ Ариан Тарасов:
Балаҕан ыйын бүтүүтэ Екатеринбурга уонна Красноярскайга баскетбол күрэхтэһиитигэр тиийэ сылдьан Стукаловтаах Крюковы кытта көрсүбүппүт. Футболу уонна баскетболу сайыннарыы туһунан этии киллэрбиппитин өйөөбүттэрэ. Крюков Саха сиригэр кэлэн көрүөм диэн тылын биэрбитэ. Ити тылларын толорон, анал Экспиэртиир сэбиэти кытта кэлэн ХИФУ ректорын кытта көрүстүлэр. Университеты кытта дуогабар түһэристилэр. Ону таһынан Красноярскайга оҕолорбут күрэхтэһиигэ үһүс миэстэ буолбут мэтээллэрин ылбакка кэлбиппитин, Андрей Стукалов бэйэтэ кэлэн үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттартаата. Маннааҕы федерацияны, сойууһу кытта кэпсэппиттэрэ. Онтон оҕолорго саамай өйдөнөн хаалбыт түгэнинэн, бары салайааччылар, Петр Казанскай, Сергей Крюков о.д.а бары форма кэтэн баран табаарыстыы көрсүһүүгэ баскетбол оонньообуппут. Ол кэннэ устудьуоннар Сергей Крюковы кытта атах тэпсэн олорон кэпсэппиттэрэ. Сергей Крюков элбэхтэ күрэхтэһиилэргэ кэлиҥ диэн ыҥырда, баскетболу саха сиригэр сайыннарабыт диэтэ. Онон ХИФУ-га успуорт сайдарыгар кэскиллээх кэпсэтии, дуогабар түһэрсии буолла.

Илии баттаһыы түмүгэр экспиэртиир сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Петр Казанский «Саамай сүрүнэ, эһигини ректоргыт өйүүр” диэн этиитэ олус да оруннаах. Университет диэн улахан хараабыл буоллаҕа, бу хараабылга олорсон устудьуоннар төһө ыраах устан тиийэллэрэ өйөбүлтэн улахан тутулуктаах.

Ульяна ЗАХАРОВА.

ХИФУ пресс-сулууспатын уонна физкультура уонна успуорт институтун тус архыыбын хаартыскалара туһанылыннылар.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0