История чахчыларын бэрт кылгастык сэгэтэн көрдөххө, 1920-с сс. ортолоруттан уус-уран литератураҕа судаарыстыба уонна былаас өттүттэн кытаанах хонтуруол олохтоммута. 1927 с. буолбут П.В.Ксенофонтов баһылыктаах былааһы утарар хамсааһын, саха интэлиэгинсийэтин, ол иһигэр суруйааччылары хаҕыстык хаарыйбыта. Уопсастыба, култуура биллэр-көстөр диэйэтэллэрэ В.В.Никифоров-Күлүмнүүр, А.И.Софронов-Алампа, суруйааччы быһыытынан саҥардыы биллэн-көстөн испит Г.В.Баишев -Алтан Сарын, П.И.Оросин-Хайыкы Бүөтүр, В.Н.Леонтьев хаайыы дьоно буолбуттара. Литератураны төрүттээбит классик суруйааччылар саха оччотооҕу олоҕун кырдьыктаахтык суруйууларын иһин омугумсуйууга буруйдаммыттара.
Соторутааҕыта «Бичик» кинигэ кыһатын эрэдээктэрэ Г.В.Баишев — Алтан Сарын хаан уруу аймаҕа Людмила Баишева-Федорова уонна ХИФУ саха литэрэтиирэтин салаатын сэбиэдиссэйэ Валентина Семенова «Урут бобуллубут айымньылар» диэн хомуйан оҥорбут кинигэлэрэ тахсыбытын бэлиэтиир дьоро күҥҥэ учуонайдар, суруйааччылар, тыл үөрэхтээхтэрэ, уо.д.а. дьон-сэргэ муһуннулар. Кинигэ киирии тылын филологическай наука кандидата Валентина Семенова сиһилии суруйбут. Хомуурунньукка киирбит Иван Гоголев «Өлүөнэ сарсыардата» айымньыта алта барыйааныттан талыллан киирэригэр РФ үтүөлээх, СӨ норуодунай артыыһа Зоя Багынанова сүбэ-соргу буолбутун эбэн этиэҕи баҕарыллар.
С.А .Новгородов аатын сүгэр «Бичик» кыһатын салайааччыта Август Егоров «Урут бобуллубут айымньылар» кинигэ кыһа дьоһун уонна ураты улахан суолталаах таһаарыыларыттан биирдэстэрэ буоларын бэлиэтээтэ. «Хайа баҕарар айымньы уопсастыба олоҕор, дьон-сэргэ өйүгэр-санаатыгар улаханнык сабыдыаллыыр, дьайар күүстээх. Ол да иһин, үрдүкү өһүөлээхтэр ханнык суруйуу киэҥник тарҕаныахтааҕын эбэтэр бобуллуохтааҕын түҥ былыргыттан кыраҕытык хонтуруоллууллара. Хомуурунньукка киирбит айымньылар бэйэлэрин кэмнэригэр улахан мөккүөрү тарпыттара, инньэ гынан суруйааччы да, айымньы да кэрэгэй дьылҕаламмыттарын история чахчыларыттан билэбит. Итинтэн бүдүрүйэн элбэх дьоһуннаах аат-суол тэпсиллибитэ. Саҥа тахсыбыт кинигэбитин дьон-сэргэ сэргээтэ, сэҥээрдэ», — диэн кини ойуччу тутан эттэ.
Суруйааччы, суруналыыс, публицист, чинчийээччи, ХИФУ суруналыыстыкаҕа кафедратын сэбиэдиссэйэ Олег Сидоров: “Суруйааччы уонна айымньы чэпчэкитэ суох кэми-кэрдиини эҥээрдэринэн тэлбиттэрэ, суруйааччылар чаҕыйбакка, оччотооҕу олох мөкү, мөлтөх өрүттэрин саралыы тарпыттара, кинилэр сатарыы сааллыбыт кырдьыктара барыта — бу «Урут бобуллубут айымньылар» кинигэҕэ! Ааптар кинигэтин өссө да кэҥэттэр, үүнэр көлүөнэ ыччакка, тыл үөрэҕин баһылыыр дьоҥҥо анаан үөрэнэр кинигэ, хрестоматия быһыытынан оҥороро буоллар диэн баҕа санаабын тиэрдэбин”, — диэтэ.
“Бичик” кинигэ кыһатын сүрүн эрэдээктэрэ Валерий Луковцев кинигэҕэ киирбит үөйбэтэх-ахтыбатах өттүттэн уустук дьылҕаламмыт айар дьоҕурдаах дьоммут оччотооҕуга бобууга түбэспит, төттөрү төлкөлөммүт айымньыларын ааҕа олорон киһи хараастар да түгэннэрдээҕин бэлиэтээн эттэ. «Суруйааччылар кырдьыгы хайдахтаах курдук кытаанахтык этэллэрин, онон дьон-сэргэ өйүгэр-санаатыгар иҥэн хаалалларын, сүрэҕин-дууһатын таарыйалларын бу кинигэттэн көрөбүт. Элбэҕэ суох ахсааннаах омук өйүн-санаатын сааһылыырыгар, муммакка-тэммэккэ, түмсүүлээх, биир сомоҕо буоларга сирдиир, ыҥырар айымньылар», — диэтэ кини.
Бу дьоро күҥҥэ эҕэрдэлэрин, кинигэ тула санааларын «Күрүлгэн» уус-уран сурунаал сүрүн эрэдээктэрэ Афанасий Гуринов-Арчылан, РФ үтүөлээх, СӨ норуодунай артыыһа Зоя Багынанова, учуонай Людмила Григорьева, Алтан Сарын аймахтарын аатыттан Руслан Баишев уо.д.а эттилэр, эстрада чаҕылхай ырыаһыта Павел Семенов Иван Арбита хоһоонноругар суруйбут ырыалара, «Сэргэлээх уоттара» түмсүү устудьуоннарын аахпыт хоһоонноро үөрүүлээх тэрээһин сиэрин ситэрдэ, кэрэтик киэргэттэ.
«Бичик» кинигэ кыһатын пресс-сулууспата