Саха сирин устуоруйатын билиһиннэриэхтэрэ. Быыстапка Уһук Илин кыраайы үөрэтэр мусуойугар буолуоҕа.
СӨ Ил Дархана Айсен Николаев Хабаровскайга үлэтинэн сылдьан, Уһук Илиҥҥэ кыраайы үөрэтэр биир бөдөҥ Н.И.Гродеков аатынан мусуойга сырытта.
Ил Дархан манна Хабаровскай кыраай айылҕатыгар анаммыт экспозициялары, бу кыраайга олорор Хотугу сир төрүт олохтоох аҕыйах ахсааннаах норуоттар этнографияларын, 19 үйэ иккис аҥаарыгар — 20 үйэ саҥатыгар Приморье устуоруйатын билистэ. Айсен Николаев Арассыыйа сиригэр-уотугар баар түөрт уонна Уһук Илиҥҥэ соҕотох, 1922 сыллаахха буолбут Волочаевскай сэрии панораматын көрдө.
Киниэхэ маны сэргэ, мусуой пуондатыттан Саха сирин кэллиэксийэтин көрдөрдүлэр. Бу кэллиэксийэ 19 үйэ бүтүүтэ — 20 үйэ саҥата тэриллибит. Манна саха норуотун олоҕо-дьаһаҕа, култуурата кэпсэнэр. Күндү металлар, үрүҥ көмүс киэргэллэр, таҥас-сап, туттар тэриллэр, ат тэрилэ, таҥаска-сапка туттуллар мал-сал бааллар.
Наука сүрүн үлэһитэ Виктория Малакшанова кэпсээбитинэн, сабаҕалааһын быһыытынан, сорох малы-салы 19-с үйэҕэ Петр Шинкевич үлэтинэн Буриинскай оройуоҥҥа (Буреинскай) сахалар олорор сэлиэнньэлэриттэн аҕалбыт буолуон сөп.
Сыл бүтүүтүгэр Хотугу норуоттар устуоруйаларын уонна култуураларын холбоһуктаах судаарыстыбаннай мусуойа Уһук Илин кыраайы үөрэтэр түмэлин кытта, Саха АССР 100 сылынан, Саха сирин устуоруйатын кэпсиир, сырдатар быыстапканы оҥоруохтара.
«Куораппыт, кыраайбыт олохтоохторо, атын эрэгийиэннэртэн кэлэр ыалдьыттар бу бырайыагы сэргииллэригэр, сэҥээрэллэригэр эрэнэбин. Маны сэргэ, 2022 сыл иккис аҥаарыттан бу мусуойга сылдьар Хабаровскай кыраай оройуоннарын үлэһиттэрин болҕомтолорун быыстапка тардыаҕа», — диир мусуой дириэктэрин э.т. Юрий Белкин.
2017 сыллаахха Уһук Илин мусуойугар «Мир саха» диэн этнографическай быыстапка буолан турар. Онно мусуойга сылдьыбыт дьон саха норуотун култууратын билсибиттэрэ. Түмүккэ, Айсен Николаевка үлэһиттэр мусуойдарын каталогтарын, альбомнары бэлэхтээтилэр.
+1
+1
+1
+1
+1
+1
+1