«НаДальнийВосток.РФ» федеральнай иһитиннэрэр-биллэрэр ситимҥэ «Уһук Илиҥҥи гектар» бырагыраама чэрчитинэн сир учаастагын ыларга 122 тыһ. сайаапка регистрацияланна, 43,9 тыһ. сир учаастага бэрилиннэ: Приморьеҕа — 14,8 тыһ., Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр — 9,1 тыһ., Хабаровскай кыраайга — 8,9 тыһ., Сахалин уобалаһыгар — 7,7 тыһ. Сир учаастагын сүрүннээн олохтоохтор көрдүүллэр. Кинилэр 42 %-нара дьиэ-уот туттар, 26 %-нара тыа хаһаайыстыбатын үлэтин-хамнаһын тэринэр, 12 %-нара сайылыыр сир оҥостор, 12 %-нара туризм салаатынан дьарыгырар, 8 %-нара магаһыын, АЗС арыйар былааннаахтар.
Билигин «Уһук Илиҥҥи гектар» бырагырааманы кэҥэтэн, атын сирдэргэ олорор биир дойдулаахтары Арассыыйаҕа көһөрөн аҕалар судаарыстыбаннай бырагыраамаҕа алтыһыннарар туһунан боппуруос көрүллэр. Ол туһунан сокуон барыла от ыйын 4 күнүгэр бастакы ааҕыыга бигэргэммитэ. Маны таһынан, атын кэккэ көннөрүүлэр эмиэ үөрэтиллэллэр. Холобур, дьоҕус урбааны өйөөһүн чэрчитинэн, үлэни-хамнаһы тэриммит дьон НДФЛ нолуогуттан уонна “гектарга” үлэ дохуотуттан ылыллар страховой усунуостан босхолонуохтаахтар. Ону таһынан ылбыт сирдэрин туһаҕа таһаарбыттар эбии сир учаастагын көрдүүллэрэ көҥүллэнэр. Оттон ылбыт участактара туһаныллар туруга суох түбэлтэтигэр, ону төннөрөн, атын сир учаастагын ылыахтарын сөп. Бу туһунан Арассыыйа Федерациятын Уһук Илини сайыннарыыга министиристибэтин пресс-киинэ иһитиннэрэр. (Саха өрөспүүбүлүкэтигэр “Уһук Илиҥҥи гектары” таһынан “саха гектара” бэриллэр. Ил Дархан 2016 с. Анал этиитигэр “саха гектара” — саҥа сирдэри, быраҕыллыбыт бааһыналары, ходуһалары чөлүгэр түһэрэр, ыраах учаастактары туһаҕа таһаарар сыаллааҕын бэлиэтээбитэ. Бу бырайыагынан чааһынай ыалларга 2,5 гектар, оттон бааһынай хаһаайыстыбаларга 20 гектар сир бэриллэр).
Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» edersaas.ru.