Сылбыт түмүктэнэрэ, Саҥа дьылбыт үүнэрэ аҕыйах күн хаалла. Биллэн турар, араас оонньуурунан симэммит, киэргэммит лаглайбыт күөх харыйачаана суох Саҥа дьылы бэлиэтээбэппит. Аныгы үйэ буолан, үгүспүт араас матырыйаалтан оҥоһуллубут елканы ылан туруорар, онуоха эгэлгэтэ элбэх. Ол да буоллар, дьиҥнээх харыйаны ордорор дьон эмиэ бааллар. Сүргэни көтөҕөр тыыннаах харыйа сыттыын-сымардыын да атын буоллаҕа, онон Дьокуускай куоракка ханна атыылыылларын «Якутлесресурс» тэрилтэттэн билистибит.
Маһы ханна атыылыылларый?
Елка буолар тыыннаах маһы «Якутлесресурс» тэрилтэ Кеша Алексеев уулуссатын, 9/1 баазатыгар атыылыыр.
Ойуур харыстабылын уонна көмүскэлин 1-кы категориялаах инженерэ Александр Афонин эппитинэн: «Быйылгы сылга атыыга 700-н тахса бэс бэлэмнэнилиннэ. Биһиги өрөбүлэ суох үлэлиибит. Бэһи уһунуттан көрөн, устуукатын 1,5-н 2,5 тыһыынча солк. атыылыыбыт. Холобур, балтараа миэтэрэҕэ диэри мас 1500 солк., икки миэтэрэҕэ диэри – 2000 солк., оттон 2,5-н үөһээ уһуннар – 2500 солк. буолаллар. Барыта маннааҕы, Дьокуускай куорат эргин тыа мастара, атын сиртэн аҕалыы суох. Бүгүҥҥү туругунан, дьон истиһэн кэлэн атыылаһар, баҕар бүгүн, сарсын кэлэн бүтүннүү ылан кэбиһиэхтэрин сөп, эбэтэр Саҥа дьылга диэри туруон сөп. Онон төһөнү ылыахтарай, ылымыахтарай диэн билгэлиир кыаллыбат».
Бэйэҥ эмиэ кэрдиэххин сөп
«Дьокуускайдааҕы лесничество» тэрилтэ быһа холоон ааҕарынан, киин куорат нэһилиэнньэтэ сыл аайы 2500-3000 кэриҥэ Саҥа дьыллааҕы харыйаҕа уонна бэскэ наадыйар. Сыл аайы бу сыыппара уларыйа турар. Өскөтүн, елка буолар тыыннаах мастан матан хааллаххытына, хомойумаҥ, хата, бэйэҕит сибиэһэй салгын сии таарыйа, тыаттан, аналлаах сиртэн кэрдэн киллэрэн, дьоҥҥутун үөрдүөххүтүн сөп.
«Дьокуускайдааҕы лесничество» тэрилтэ ойуурга маастара Константин Федоров эппитинэн, кинилэр тэрилтэлэриттэн үс миэтэрэҕэ диэри уһуннаах бэһи бэйэҕит бэлэмнииргитигэр көҥүл (ойуур билиэтэ) ылыаххытын сөп. Биир уонна икки миэтэрэлээх маска ойуур билиэтин сыаната 77,6 солк., оттон икки-үс миэтэрэлээх бэскэ 166,28 солк. Маска билиэт ылыан баҕалаах дьон «Дьокуускайдааҕы лесничество» тэрилтэтигэр пааспардаах уонна ИНН докумуоннаах маннык аадырыска: Дьокуускай к. Курашов уул., 46 дьиэтигэр кэлиэххитин сөп», – диэн Константин Иннокентьевич быһаарда.
Ойуур билиэтин оҥоруу түргэн эбит. Билиэт туһаныллар болдьоҕо эмиэ хааччахтаах – быйылгы Саҥа дьылга эрэ диэри. Оттон маһы, эппиппит курдук, Дьокуускай куорат кытыытыгар ЛЭП, сибээс уонна гаас ситимин лииньийэтин учаастагар кэрдиэххэ сөп.
Хонтуруол кытаанах, ыстараап улахан
Маһы кэрдии көҥүлүн билиэтэ төһө даҕаны чэпчэкитин иһин, босхоҕо дураһыйааччы, көҥүлэ суох кэрдээччи баар буолар. Ол иһин «Дьокуускайдааҕы лесничество» тэрилтэтин иниспиэктэрдэрэ сыл аайы Саҥа дьыл иннинэ полиция үлэһиттэрин кытары бииргэ айылҕа харыстабылын эйгэтигэр эриэйдэҕэ тахсаллар. Онон ойуурга айанныы сылдьар ханнык баҕарар тырааныспары бэрэбиэркэлиир бырааптаахтар. Ону сэргэ, киин куорат ырыынагар атыылыыр урбаанньыттар докумуоннарын эмиэ бэрэбиэркэлииллэр.
Сокуону кэһээччи административнай эбэтэр холуобунай эппиэккэ тардыллыан уонна улахан суумаҕа Арассыыйа тыатын пуондатыгар хоромньуну толуйуон сөп. «Незаконная рубка, повреждение лесных насаждений…» РФ КоАП 8.28 ыст. 1 ч. биирдиилээн дьон 3000-н 4000 солк. диэри, дуоһунастаах киһи – 20-тэн 40 тыһ. диэри, юридическай сирэй – 200-тэн 300 тыһ. диэри ыстарааптаныан сөп.
Таарыччы эттэххэ, өскөтүн, ойуур пуондатыгар хоромньуну оҥоруу 5000 солк. куоһарбыт буоллаҕына, ол эбэтэр сокуоннайа суох аҕыстан ордук маһы кэрдибит буоллаҕына, РФ ХК 260-с ыстатыйатынан холуобунай дьыала көбүтүллүүтүн боппуруоһа турар. Онуоха сааҥсыйата кытаанах, административнайын ааһан, көҥүлэ быһыллыан сөп. Холобур, РФ ХК 260-с ыст. 1 ч. 500 тыһ. солк. диэри эбэтэр икки сылга диэри болдьоххо көҥүлэ быһыллыан уонна 100-тэн 200 тыһ. солк. диэри ыстарааптаныан сөп. Онон, ойуур үлэһиттэрэ бырааһынньык иннинэ настарыанньаҕытын алдьаппат, ньиэрбинэйдээбэт курдук, «ойуур кырасаабыссатын» сокуоннай төрүттэргэ атыылаһан туруораргытыгар ыҥыраллар.
Эрэллээх сиртэн атыылаһыҥ!
Бэйэҕит көҥүл ылан лаглайбыт харыйаны кэрдэр кыаххыт суох буоллаҕына, эрэллээх сиртэн ыларгытыгар сүбэлиибит. Тыыннаах харыйаны уонна бэһи анал миэстэҕэ атыылыыр-эргинэр көҥүллээх юридическай сирэйдэртэн эбэтэр урбаанньыттартан ылар ордук. Өскөтүн, эһиги саарбахтыыр буоллаххытына, атыыһыттан докумуонун көрдөөҥ. Атыылааччыга маннык маһы атыылыыр көҥүллээх уонна ойуур хаһаайыстыбатын кытары дуогабардаах буолуохтаах.
- «Якутлесресурс» ГАУ баазатыгар балтараа миэтэрэ уһуҥҥа диэри мас 1500 солк., икки миэтэрэҕэ диэри – 2000 солк., оттон 2,5 миэтэрэттэн үөһэ – 2500 солк. буолар.
- Биир уонна икки миэтэрэлээх маска ойуур билиэтин сыаната 77,6 солк., оттон икки-үс миэтэрэлээх бэскэ 166,28 солк.
- Ыстараап: «Незаконная рубка, повреждение лесных насаждений…» РФ КоАП 8.28 ыст. 1 ч. биирдиилээн дьон 3000-н 4000 солк. диэри, дуоһунастаах киһи – 20-тэн 40 тыһыынчаҕа диэри, юридическай сирэй – 200-тэн 300 тыһ. диэри ыстарааптаныан сөп.