Өймөкөөн улууһун сахалыы тыллаах «Хотугу сардаҥа» хаһыатын үлэһиттэрэ Саха Национальнай бэчээтин күнүн өрө көтөҕүллэн туран бэлиэтииллэр. Бэс ыйын 29 күнүгэр «Хотугу сардаҥа» лоп курдук 30 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээтэ.
Улуус баһылыга Иннокентий Сивцев сахалыы тыллаах «Хотугу сардаҥа» хаһыат үлэһиттэрин, уопсастыбаннай кэрэспэндьиэннэрин Национальнай бэчээт күнүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлээн туран, улуус олохтоохторо таптыыр хаһыаттарын 30 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээбитин аҕынна:
— 90-с сыллар уустук кэмнэрэ саҕаланыыта хаһыаты төрүттээччи, кыраайы үөрэтэр суруналыыс Сергей Егоров төһө да ыарахан кэмнэр кэлиэхтэрин биллэр да, санаабыт санаатын ситиһэн, Өймөкөөн оройуонун типографиятыгар сахалыы шрифт суох да буолан, Хаҥалас улууһугар сахалыы тыллаах хаһыаты таһаарарга санаммыта. Ол кэмтэн ыла 30 сыл ааста. Сергей Егоров сибиэһэй кырааска сыттаах хаһыатын туппутунан, төрөөбүт Өймөкөөнүгэр «Хотугу сардаҥа» бастакы нүөмэрин тарҕаппыта. Билигин улуус сахалыы тыллаах хаһыата өрөспүүбүлүкэ кырдьаҕас хаһыаттарын кытта тэҥҥэ олох устун хардыылаан иһэр. «Хотугу сардаҥа» хаһыат Өймөкөөн улууһун олоҕун-дьаһаҕын, күннээҕи түбүгүн, ситиһиитин кэпсиир, хомолтолоох түгэннэригэр өйөбүл буолар. Өрүү бу курдук сайдыы суолун тутус, «Хотугу сардаҥа»!, — диэтэ.
Бэлиэтээн эттэххэ, бырамыысыланнас муҥутуурдук сайдыбыт улууһугар, төһө эмэ саха нэһилиэктэрэ баалларын үрдүнэн, нууччалыы тыллаах «Северная заря» хаһыат баара, бу санаатахха, кэмчи эбит. Сахалыы тыллаах оройуон олохтоохторо бэйэлэрин тылларынан ааҕар, нэһилиэктэр олохторун сырдатар, хаһыаттарыгар олохтоохтор бэйэлэрин санааларын сайа тиэрдэр кыахтаахтарын кэмигэр өйдөөн, кыраайы үөрэтэр суруналыыс, Төрүт нэһилиэгиттэн төрүттээх Сергей Егоров- Кэрэспэндьиэн Сэргэй улахан кылааты киллэрбитин, кини биир дойдулаахтара өрүү махтана ахталлар. Сергей Михайлович олорон ааспыт кылгас олоҕор (50 сааһыгар олохтон барбыта) бэйэтин аатын ааттата турар илиинэн оҥоһуллубут буолбакка, дьон дууһатыгар иҥэн хаалар ийэ тылы үйэтитэр «пааматынньыгы» — төрөөбүт дойдутугар сахалыы тыллаах «Хотугу сардаҥа» хаһыаты тэрийэн хаалларбыта. Улуустааҕы холбоһуктаах эрэдээксийэ эрэдээктэр-дириэктэрэ Анна Галузо хаһыат үбүлүөйүгэр анаммыт ыстатыйатыгар «Хотугу сардаҥа» хаһыат сүрүн болҕомтотун «улуус айар дьоҕурдаах дьоно талааннарын арыйыыга анаата, тиһэҕэр кинилэр айымньылара кинигэ буолан, күн сырдыгын көрүүлэригэр өйөбүл-тирэх буолла», диэн бэлиэтээбитэ.
Кырдьык, Кэрэспэндьиэн Сэргэй суруйбут араас ис хоһоонноох ыстатыйаларын бэйэлэрин тиэмэлэринэн таһаарар айар куттаах дьон бэйэлэрин кинигэлэригэр өрүү тутталлар. Онно ол матырыйаал «Хотугу сардаҥаҕа» хас сыллаахха, ханнык ыйга, чыыһылаҕа тахсыбытын чопчу ыйаллар. Онно сөҕөҕүн, Сергей Егоров хайдахтаах курдук араас тиэмэҕэ суруйан хаалларбыт матырыйааллардааҕын! Оттон оччолорго кини суруйууларын олохтоохтор күннээҕинэн эрэ ылынар этибит буоллаҕа. Оттон ол барыта сыл-хонук аастаҕын аайы күндүтүйэн, историческай өйдөбүнньүк буолан иһэр эбит. Ол туоһута — «Хотугу сардаҥаҕа» араас сылларга Сергей Егоров, хаһыат бастакы эрэдээктэрин сэмэй матырыйааллара араас кинигэ үйэтиллиилэрэ.
Саха бэчээтин күнүгэр сахалыы тыллаах улуус хаһыата 30 сыл тухары оҥорбут үтүөтүн киһи ааҕан сиппэт. Ол курдук, Сергей Егоров «уһуктуу, уларыта тутуу кэмин» баттаһан, Өймөкөөн ГУЛАГын хаайыыларыгар кэлбит үгүс биир дойдулаахтарын, сэрии кыттыылаахтарын чиэһинэй ааттарын тилиннэрбитэ. «Хотугу сардаҥа» айар куттаах дьон талааннарын уһугуннаран, төрөөбүт дойдуларын чиэстээхтик ааттаталларыгар далаһа уурбута. Күн бүгүҥҥэ диэри ол ылсыбыт тэтимин ыһыктыбакка, ыал аайы өҥүрүк куйааска, бытарҕан тымныы үүт туманнаах киэһэтигэр күүтүүлээх ыалдьыт буолан, киирэн кэлэн дьоллуур. Ол да иһин бүгүн Саха бэчээтин күнүгэр сарсыардаттан киэһээҥҥэ диэри күнү быһа «Хотугу сардаҥа» үлэһиттэрэ уонна уопсастыбаннай кэрэспэндьиэннэрэ улуус баһылыгыттан саҕалаан, эдэриттэн эмэнигэр диэри биир дойдулаахтарыттан эҕэрдэ бастыҥын туталлар. Бу маннык «Хотугу сардаҥа» курдук сахалыы хаһыат баар буолан, Саха бэчээтэ сарсыҥҥылаах буоллаҕа. Төрөөбүт күҥҥүнэн, тапталлаах «Хотугу сардаҥабыт», Национальнай бэчээт күнүнэн, үбүлүөйдээх хаһыаттаах Өймөкөөн хаһыатчыттара!
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas. ru