«Саха сирин киэн туттуута – 2019» норуот бириэмийэтигэр «Тыа сирин үлэһит киһитэ» номинацияҕа кыайыылаахтары быһаарыы бастакы түһүмэҕэ муус устар 18 күнүгэр буолла.
edersaas.ru
«Сахамедиа» холбоһук тэхиньиичэскэй сулууспатын хонтуруолун ааһан, саамай элбэх куолаһы ылбыт биэс киһи тыа сирин бастыҥ үлэһитин аатын ылла. Кинилэртэн ким кыайбыта муус устар 26 күнүгэр быһаарыллыаҕа.
Сир ууһа Владислав Мордовской
Сопхуос саҕана Уус Алдан улууһун Суоттутун олохтоохторо сиртэн үүнээйини ылыыга таһаарыылаахтык үлэлээбиттэрэ. Хаппыыста, хортуоппуй өлгөм үүнүүтүн хомуйаннар, өрөспүүбүлүкэ киин куоратын итиэннэ хотугу улуустарын хааччыйбыттара. Аҕа көлүөнэ үлэҕэ үтүө үгэһин билигин Владислав Мордовской дьоһуннук салгыыр. Кини 2000 с. “Оҕуруоттаах” бааһынай хаһаайыстыба тэриммитэ. Сыл ахсын 190 туонна хортуоппуйу, 280 туонна хаппыыстаны итиэннэ 30 туонна араас оҕуруот аһын хомуйар. Үүнүүтүн сороҕун хотугу улуустарга ыытар уонна олохтоох тэрилтэлэргэ батарар, ордубутун 250 туонна оҕуруот аһа киирэр сылаас ыскылаатыгар харайар. Туруктаахтык үлэлиир, нэһилиэгин дьонун үлэнэн хааччыйан олорор хаһаайыстыба баһылыга Владислав Мордовской сыралаах, үтүө суобастаах үлэтэ сыаналанан, 4322 куолаһы ылла.
Үрүҥ илгэни үрүлүтэр Илья Дьячковскай
Чурапчы улууһугар ким элбэх үүтү туттарарын ыйыттахха, үгүстэр саарыы барбакка, Мугудай олохтооҕо Илья Дьячковскайы ыйыахтара.
Кыра сааһыттан пиэрмэҕэ үлэлии үөрэммит эдэр киһи оскуола кэнниттэн ханна да атын сиргэ таласпатаҕа. Кэргэнин, Мотрена Егоровнаны кытары сүбэлэһэн, 2001 сыллаахха бааһынай хаһаайыстыбатын тэриммитэ.
Билиҥҥи кэмҥэ дохуот үүттэн киирэрин өйдөөн, ынаҕы ахсаанын сыллата элбэтэн, билигин 114 сүөһүнү, ол иһигэр 57 ыанар ынаҕы кыстатан турар. Сыллата 80-90 туонна үүтү “Чурапчы” кэпэрэтиипкэ туттарар. Сүөһүлэрин боруодатын тупсарар сыалтан, хаһыс да сылын осеменатордыыр Илья Ильичкэ 3765 киһи куоластаата.
48-с сылын суоппардыыр Меркурий Яковлев
Ньурба улууһун Күндээдэтигэр олорор Меркурий Яковлев тимир көлөнү тэһииннээбитэ 48 сыл буолла. Бу сыллар усталарыгар кини төһөлөөх айаны айаннаабыта, араас таһаҕаһы тиэрдибитэ-таспыта буолуой?
Меркурий Андреевич илиитин уруултан араарбат, нэһилиэгин ыалларын, “Күндээдэ” агрофирма хотоннорун кыһыннары-сайыннары иһэр уунан хааччыйар. Бииргэ үлэлиир доҕотторун чуҥкуппат кэрэ кэпсээннээх, көрдөөх-нардаах, чөл олоҕу өрө тутар, спорт бэтэрээнэ, дьоҥҥо-сэргэҕэ ытыктанар. Кэргэнэ Розалия Никифоровналыын бэйэлэрин биэс оҕолорун уонна тулаайах бырааттарын, балтыларын иитэн, олох киэҥ аартыгар үктэннэрдилэр, минньигэс сиэн оҕолор тапталларын биллилэр.
Быйыл муус устар 12 күнүгэр 70 сааһын туолбут Меркурий Андреевичка куолаһын 3620 киһи биэрдэ.
Дьөһөгөй оҕото куттаах Анатолий Баишев
Спортсмен, сылгыһыт, «Давидофф» хааччахтаммыт эппиэтинэстээх уопсастыба генеральнай дириэктэрэ, 2018 сыллаах өрөспүүбүлүкэтээҕи ат сүүрдүүтүгэр Ил Дархан кубогын хаһаайына, мас-рестлиҥҥэ Европа уонна аан дойду чөмпүйүөннэрэ.
Амма уола Анатолий Баишевы билбэт, кини туһунан истибэтэх сахаҕа ахсааннааҕа чахчы. Элбэх сыраны-хараны эрэйэр бөдөҥ хаһаайыстыба салайааччыта, үс оҕолоох ыал аҕата, түөрт сиэн эһээтэ бириэмэтин хайдах аттарынан мас тардыыһытыгар дьарыктанарын киһи сөҕөр эрэ. Кини иккис таптыыр дьарыга – ат сүүрдүүтэ. Үтүө төрүттээх-уустаах сылгылары атыылаһан аҕалан кыһыл оҕолуу биэбэйдиир, бастыҥ сүүрүүк оҥортуур. Анатолий Баишев 3173 куолаһы ылан, тыа сирин биэс бастыҥ үлэһитин кэккэтигэр киириэн киирдэ.
Кыргыдайтан Анастасия Кырбасова
Бүлүү улууһун биир бастакы бааһынайа, Кыргыдай олохтооҕо Анастасия Кырбасова сыллата сүөһүтүн ахсаанын элбэтэн, базатын хаҥатан иһэр. Ол курдук, бөһүөлэктэн биир көстөөх Кэҥэриччи учаастагар толору мэхэньисээссийэлээх хотону уонна үлэһиттэр олорор дьиэлэрин туттарда. Быйыл барыта 207 сүөһүнү, ол иһигэр, 120 ыанар ынаҕы кыстатта.
Сыл ахсын 247 туонна үүтү туттарар, үлэһиттэрин хамнастарын толору төлүүр, үлэ усулуобуйатын тэрийэр хаһаайыстыба баһылыга бэйэтин солбуйар дьоннордоох. Кыра саастарыттан төрөппүттэрин батыһа сылдьан үлэлээбит Василийдаах Юрий билигин хаһаайыстыба үлэтин-хамнаһын сүрүн боппуруостарын быһаарар төһүү үлэһиттэр. Үлэни өрө туппут дьоһун ыал ийэтигэр, эбэтигэр Анастасия Васильевна Кырбасоваҕа 2169 киһи куоластаата.
Раиса СИБИРЯКОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru