Тупсуу олоҥхото

Бөлөххө киир:

ТУПСУУ… Бу билигин үгүс киһи күннээҕи олоххо эрэ туттар тыла ааспыт үйэ 20-с сылларыгар бүтүн  норуоту сомоҕолуур, үрүҥ уонна кыһыл буолан утарыта турсууну, хаан тохтуутун самсыыр, тохтотор, эмтиир сүдү күүстээҕэ, сүҥкэн суолталааҕа. Бу тыл саха саарыннара Ойуунускай, Аммосов, Барахов бар дьоннорун сомоҕолоһууга тиэрдэр политикаларын дьоһун хардыытын кэрэһитэ этэ.

Ахсынньы 12 күнүгэр 16 чаастан Ем. Ярославскай аатынан Саха холбоһуктаах музейын үһүс үрдэлигэр Россия Суруйааччыларын сойууһун уонна Нуучча географическай уопсастыбатын чилиэннэрэ, поэт уонна публицист Гаврил Андросов Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Сомоҕолоһуу сылын чэрчитинэн “ТУПСУУ ОЛОҤХОТО” диэн ааҕар уонна кэпсиир киэһэтэ буолар. Кини манна икки өрүтэ поэзия уонна история биир алтыһыаҕа: тус бэйэтэ айбыт “Үрүҥ бөрөлөр” диэн Саха сиринээҕи гражданскай сэрии уонна ол тыйыс кэм бэлиэ дьоннорун туһунан хоһооннорун, айымньыларын, чинчийиилэрин, саҥа булумньуларын хоһоон уонна кэпсээн көмөтүнэн тиэрдиэҕэ. Ону тэҥэ, нууччалыы тыллаах литератураҕа баар “үрүҥ гвардия”, “үрүҥ эмиграция” литературатын бэлиэлэрэ –  норуот үрүҥ эбэтэр кыһыл өрүтү талар буурҕатыгар сөрөнөн үрүҥҥэ холбоспут, бастаанньыс буолбут үөрэхтээхтэрбит, аҕыйах ахсааннаах саха эмиграциятын дьылҕаларын, айымньыларын билиһиннэриэҕэ. Онон үрүҥнэр бырабыыталыстыбаларын бэрэссэдээтэлэ Георгий Ефимов, уҕараабат үрүҥ бастаанньыс Георгий Ефимов, саха бастаанньыстарын хамсааһынын “бороҥ кардинала” Петр Оросин туһунан айымньылары, Алампа “Саха ырыатын”, Николай Неустроев, Петр Слепцов-Арбатскай, Михаил Корнилов-Мээнчэ Уола, о.д.а. дьылҕаларын туһунан сонун чахчылары кэрэхсээччилэр кэлэргит булгуччулаах.

Духуобунас академига Мандар Уус “Айыы тыла – ойуу тыла” диэн түҥ былыргы умнуллубут өйдөбүлү сөргүтэн турардаах. Бу Гаврил Андросов ааҕар уонна кэпсиир киэһэтэ ол айыы уонна ойуу тылларын дьүөрэлэһиилэринэн биир өйдөбүлү ордук дириҥник тиэрдиэр тосхоллоох: Саха музейын гражданскай сэрии сыһыаннаах экспонаттара, кыраайы үөрэтээччи Станислав Афанасьев уус-уран дьүһүйүүлэрэ, үрүҥнэр гимнэрэ буолбут “Саха ырыатын” оччотооҕу кэм дьоно ыллыылларын Лука Турнин үтүктэр толоруута айар киэһэни ситэрэн-хоторон биэриэҕэ. Ону тэҥэ “Тупсуу олоҥхотун” ыалдьыттарынан суруйааччылары уонна кыраайы үөрэтээччилэр буолуохтара.

edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0