Балаҕан ыйын 2 күнүгэр, аан дойду иккис сэриитэ түмүктэммитэ 73 сылыгар, Уус Алдан улууһун Тумул с. “Кыайыы түһүлгэтэ” болуоссат үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһылынна.
edersaas.ru
Тумул сэлиэнньэтин хабыллар хаба ортотугар, килбэйэр киинигэр баар буолбут болуоссат олохтоохтор көҕүлээһиннэринэн уонна Тумултан төрүттээх урбаанньыт, меценат Петр Алексеев көмөтүнэн тутулунна. Петр Спиридонович хас да сыллааҕыта төрөөбүт-үөскээбит дойдутугар туох эрэ умнуллубаты оҥоруон баҕарарын туһунан этии киллэрбитэ. Ону бөһүөлэк баһылыга уонна олохтоохтор Кыайыы болуоссатын оҥоруохтарын баҕаралларын туһунан эппиттэригэр үөрүүнэн сөбүлэспитэ.
Кыайыы түһүлгэтин сиригэр урут эргэ кулууп уонна киин уһаайба турбуттара. Олохтоохтор саҥа тутуу акылаатын уонна ааркатын тутан бэлэмнээбиттэрэ. Нэһилиэк эдэр-эмэн дьоно, оскуола оҕолоро бары болуоссаты ыраастааһыҥҥа, кырааскалааһыҥҥа, киэргэтиигэ биир киһи курдук көхтөөхтүк кытыннылар.
Кыайыы түһүлгэтигэр сэрии кыттыылаахтарын, тыыл бэтэрээннэрин, сэрии сылларын оҕолорун хаартыскалара, ааттара кыһыл көмүс буукубанан сурулуннулар. Барыта 549 киһи, ол иһигэр 30 үлэ фронун кыттыылааҕа, 275 тыыл бэтэрээнэ, 100 сэрии сылларын оҕолорун испииһэктэрэ уонна хаартыскалара киллэрилиннилэр. Испииһэги А.С.Сокольникова, Н.Е.Находкина, Г.П.Аржакова иилээн-саҕалаан оҥордулар.
Кыайыы түһүлгэтин арыйар кыһыл лиэнтэни улуус баһылыга Алексей Федотов, Тумул с. баһылыга Василий Алексеев, меценат Петр Алексеев, үлэ, тыыл бэтэрээнэ, 86 саастаах бэтэрээн-учуутал Мария Васильева уо.д.а. быстылар. Василий Алексеев олохтоохтор олус түмсүүлээхтик үлэлээн, ханна да суох кыраһыабай болуоссат баар буолбутугар махтанна уонна инникитин дьон сынньанар, санаатын үллэстэр сирэ кэлэр көлүөнэҕэ үтүө бэлэх буола турарыгар баҕа санаатын тириэртэ.
Үйэлээх, ытык тутуу В.У.Новоприезжая алгыһынан аһылынна. Куораттан анаан аҕалыллыбыт харыйа лабааларын байыаннай таҥастаах оҕолор пааматынньыкка уурдулар. Бэтэрээннэргэ тыыннаах гвоздика сибэкки бэлэх ууннулар. Байыаннай хааһы сиэттилэр, итии чэй иһэттилэр.
Олохтоохтору эстрада ырыаһыттара Санита Ай, Виталий Очиров уонна үҥкүүһүт ыччаттар эҕэрдэлээтилэр. Күнү быһа ыраас уунан сандаара, араас өҥүнэн оонньуу турбут фонтаннар мустубут дьону астыннардылар. Киэһэ өйдөбүл чүмэчитин уматтылар, киэҥ халлааҥҥа салют дуорайда.
Онон, үйэлээх тэрээһин өрө күүрүүлээхтик ааспытыттан астынныбыт.
Надежда АРЖАКОВА-ИВАНОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru