Мэҥэ Хаҥалас улууһун Доллу нэһилиэгин “Тумул” кэпэрэтиибэ бааһыналарга сиик саптарыытын ыам ыйын 19 күнүгэр түмүктээбитэ.
edersaas.ru
– Бу үлэҕэ “Беларус” тыраахтардары муоһалаан, Семен Стручков, Спиридон Десяткин, Станислав Пономарев, Семен Миронов, Семен Десяткин, Степан Стручков сырыттылар. Ыһыыны ыам ыйын 22 күнүттэн саҕалаатыбыт. Быйыл бурдугу 557 гектарга, сүөһү аһылыгар ананар култуураны 128 гектарга ыһыахпыт, — диир хаһаайыстыбаҕа бааһына үлэтин сүрүннээччи, агроном Тимур Десяткин.
«Тумуллар» 51 гектар үүнүүтүн сиилэстииргэ, 77 гектартан 120 туонна күөх үүнээйини ыларга суоттаналлар. Эрдэ ситэр, курааҥҥа кэбэҕэстик “умайар” нэчимиэни сэлиэһинэй, эбиэс кэнниттэн ыһыахтаахтар уонна эрдэ хомуйуохтаахтар. Былырыын үс бааһыналара, ордук нэчимиэн, курааннаабыт. Быйыл эмиэ кураанныыр чинчилээҕиттэн хаһаайыстыба салайааччылара дьиксинэллэр. Былырыын 600-тэн тахса туонна бурдугу хомуйаннар, Хаптаҕайдааҕы комбикуорум собуотугар туттарбыттар, 100 туоннаны сиэмэҕэ хаалларыммыттар, ону ыһаллар. Бааһыналарын 147 гектара, үс бааһына, Мөҥүрүөн нэһилиэгэр бааллар. Бастаан бэйэлэрин нэһилиэктэрин чэрчитигэр үлэлээн бараннар, онно тиийиэхтээхтэр. Үс нэһилиэгинэн – Тумулга, Балыктаахха, Маттаҕа бааһыналардаахтар. Араҥас нэһилиэгэр быйыл ыһыыны тохтоппуттар.
– Алта тыраахтартан түөрдэ ыһыыга уонна иккитэ сир хорутуутугар үлэлииллэр, – диир Тимур Борисович. – Быйыл бааһынаны кэҥэтэн, 64 гектары таһаарыныахтаахпыт, Маттаҕа быраҕыллыбыт бааһыналары оҥоруохпут. Аны, күрүөлээһинин үлэтэ баар. Сыл аайы уоннуу килэмиэтир усталаах бүтэйи оҥоро сатыыбыт эрээри, барытын саба тутан саҥардан испэккин. Бааһынаҕа аҕыстыы киһинэн солбуйсан үлэлииллэр. Бэйэм сиэйэлкэҕэ турааччыбын. Үүнүү син баар буоллаҕына, чорботон атыылааччыбыт. Былырыын аммаларга 20, майаларга уонна хараларга 12 туонна эбиэһи, 1,5 туонна сэлиэһинэйи атыылаабыппыт. Гектартан ортотунан 12 сэнтиниэри ыларга суоттанабыт. Сайын устата бааһыналары харабыллааһын боппуруоһа уустук. Күрүөлэр эргэрдилэр. Бөһүөлэктэр чугастар, сүөһү, сылгы элбэх. Биһиги эҥэр сир буора кытаанах буолан, хайаан да үчүгэйдик таҥастаннаҕына табыллар. Сөп буолар уматык баар.
Сиэйэлкэлэрэ 2017 с. кэлбит “СЗ-3,6” уонна былырыын ылыллыбыт “Агратор-4800” мааркалаах тэриллэр. Диискэлиирдэрэ – “Лидер” уонна “БДТ” мааркалар. Сиэмэ туорааҕы ыһар тэриллэрэ өрөспүүбүлүкэ уонна улуус көмөлөрүнэн ылыллыбыттара. Быйыл “БТЗ-243” модун тыраахтары ылбыттар, сыанатын (5,7 мөл. солк.) 90 %-ын өрөспүүбүлүкэ уонна улуус утарыта уксан уйуммуттар. Ыһыы үлэтин баттаһа кэлээтин кытта, тута диискэлээһиҥҥэ ыыппыттар, 1992 с. эргэ “К-150” тыраахтары солбуйуохтаах.
Диискэлээһиҥҥэ “МТЗ-1221” тыраахтарынан Петр Оконешников, Егор Птицын үлэлииллэр. “Аграторы” Николай Десяткин уонна Леонид Лукин үлэлэтэллэр. Хотуоктааһыҥҥа, ходуһалары таратан баран, Константин Стручков уонна Прокопий Птицын сылдьаллар. Саҥа “БТЗ”-ны муоһалыыр чиэскэ Владислав Верховцев, Дмитрий Шараборин тиксибиттэр. Ыһыы тус үлэтигэр механизатордар Николай Эверстов, Гаврил Стручков, Петр Эверстов, Илья Свинобоев уонна устудьуон Слава Куличкин сылдьаллар. Бүтэйи тутууга Маттаттан икки биригээдэ наймылаһан үлэлиэхтээх. 670 т үүнүүгэ суоттаммыт, туоннатыгар 9 тыһ. субсидияны ылбыттар, итиннэ паардааһын, уоҕурдууну киллэрии, күрүө тутуута, хомуур үлэтэ барыта киирэр. 541 гектар бааһына паарданыахтаах.
«Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru саайтка анаан Аркадий Иннокентьев