Ааспыт өрөбүл күннэргэ Николай Захаров-Сахаачча күрэхтэһиитигэр сылдьан биллиилээх бөҕөс, көҥүл тустууга Россия, хапсаҕайга Саха Өрөспүүбүлүкэтин спордун маастара, Амматааҕы оҕо спортивнай оскуолатын тренерэ Кирилл Павловы көрсө түстүм. Киһим соһуччу сонуннардаах буолан биэрбитэ.
— Кирилл, “Хаҥалас хапсаҕайыгар” бастакы миэстэни ылбыккынан эҕэрдэ! Бу күннэргэ Намҥа Николай Румянцев бирииһигэр хапсаҕайга өрөспүүбүлүкэтээҕи турнир буола турар дии. Эйигин онно кытта сылдьара буолуо диэбитим.Санааларгын «Эдэр саас» сайпытыгар үллэһин эрэ!
— Биир дойдулааҕым Сахаачча күрэхтэһиитигэр уолаттарым кытталларын быһыытынан, Намҥа барбатым. Быйыл күһүҥҥүттэн киин куоракка үлэлии кэлбитим. Билигин Р.М.Дмитриев аатынан Олимпийскай эрэл училищетыгар гректии-римнии тустууга тренеринэн үлэлии сылдьабын. Сүрүннээн, соҕуруу үөрэтэр-эрчийэр түмсүүлэргэ сылдьабыт, күрэхтэһиилэргэ кыттабыт. Училищеҕа кыра уолаттары түмэн дьарыктыыбыт, барыта сүүрбэччэ эдэр бөҕөһү. Оттон улахан бөлөххө дьарыктанааччылартан уон түөрт оҕо училищеҕа үөрэнэр.
Былырыыҥҥыттан гректии-римнии тустууга Матвей Матвеев Саха сирин старшай тренеринэн ананан, сүрдээх таһаарыылаахтык үлэлии-хамныы сылдьар. Белоруссияттан олимпийскай призер Александр Павлов кэлэн контрагынан үлэлээн, көмөлөһөн барбыта. Быйыл Украинаттан Рустам Аджи диэн аан дойду чөмпүйүөнэ кэлэн үлэлии сылдьар. Урукку өттүгэр дойдутугар уолаттарга старшай тренеринэн үлэлии сылдьыбыт улахан үөрүйэхтээх исписэлиис.
Быйыл күһүн оҕолорбут Липецк, Волгоград, Грознай, Казань, Новосибирскай, Екатеринбург, Владивосток куораттарга эрчилиннилэр, күрэхтэстилэр. Билигин училище дириэктэрэ А.А.Филиппов өйөөн, М.М.Матвеев сүүрэн-көтөн, училище базатыгар иккис этээскэ гректии-римнии тустууга анаан саала туттара сылдьабыт. Табылыннаҕына, быйыл сайын үлэҕэ киириэхтээх. Гректии-римнии тустуу биһиэхэ саҥа сүүрээн, дьон өйүүр.
Ити соҕуруу күрэхтэһиилэргэ Рома Нестеров, Артур Константинов, Дима Григорьев, Владик Павлов миэстэлэспиттэрэ. Ону тэҥэ, Уһук Илин федеральнай уокурук чөмпүйэнээтигэр үс уолбут бастаабыта. Саша Гурьев, Леня Петров, Ганя Ушканов, Эрхан Обоев ситиһиилээхтик дьарыктана сылдьаллар. Намтан, Өлүөхүмэттэн, Ньурбаттан, Амматтан, Тааттаттан, Мэҥэ Хаҥаластан бааллар.
Олунньу 18-19 күннэригэр манна, Олимпийскай эрэл училищетын Тустууга саалатыгар, сахалартан бастакынан гректии-римнии тустууга спорт маастарын нуорматын толорбут Дмитрий Максимов бирииһигэр иккис турнир ыытыллыаҕа. Бу күрэхтэһии өрөспүүбүлүкэтээҕи календарнай былааҥҥа киллэриллибитэ. Инньэ гынан, үгэс быһыытынан сыл аайы ыытыллыаҕа. Ону тэҥэ, быйыл үөрэнээччилэр сайыҥҥы спартакиадаларын бырагырааматыгар биһиги көрүҥмүтүн эмиэ киллэрдилэр. Итиэннэ эһиил Роман Дмитриев кэриэһигэр турнирга гректии-римнии уонна кыргыттар тустууларын киллэрэн биэрэргэ былааннаахтар. Онон өрөспүүбүлүкэбитигэр гректии-римнии тустуу – көҥүл уонна кыргыттар тустууларын кытта тэҥҥэ тутуллан сайдыа диэн биһиги эрэнэбит. Федерациябытыгар норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах спорт маастара Дмитрий Ушницкай вице-президенинэн талыллыбыта. Сайыҥҥы спартакиадабытын биир дойдулаахпыт, Россия чөмпүйүөнэ буола сылдьыбыт Евгений Мыреев кэриэһигэр ыытар былааннаахпыт.
Гректии-римнии тустуу биһиэхэ саҥа көрүҥ. Мин Матвей Матвеевтыын бииргэ тустубутум, бииргэ улааппытым. Аммаҕа эрчийбит оҕолорум Дьокуускайга кэлэн салгыы дьарыктана сылдьаллар. Төһө да көҥүл тустууттан гректии-римнии тустууга тренеринэн көстөрбүн, ким эрэ хаһан эрэ саҕалыахтаах, сайыннарыахтаах буоллаҕа дии. Үлэлии сылдьар үлэбин сөбүлүүбүн. Тренер быһыытынан айымньылаахтык үлэлииргэ саҥа саҕах дии саныыбын.
Петр ПАВЛОВ, “Саха сирэ”, www.edersaas.ru