Бу күһүн эти, килиэби ыстыыр үөһээ уонна аллараа баар икки сүрүн тиистэрим дьөллөннөр, төбөбүн, сыҥаахтарбын дэлби ыарытыннаран сордообуттарын иһин, ааспыт сыл сэтинньи 1 күнүгэр Федор Попов аатынан уулуссаҕа баар Дьокуускайдааҕы тиис эмтиир аналлаах Кииҥҥэ тиийдим.
edersaas.ru
Сарсыарда 6 чааска кэлбитим, ким да кэлэ илик эбит этэ. Онтон 7 чааска ааннара аһыллыыта дьон бөҕө баар буола түстэ. Уочарат толуонун ылан, Алена Афанасьева диэн стоматолог-терапевка ыытаннар, балтараа ый устата сылдьан эмтэттим, пулуомбалары туруортардым. Онон, билигин олус абырана сылдьабын, үчүгэйдик ыстаан аһыыр буоллум.
Дьэ, онно сылдьан, анал идэлээх быраас Алена Анатольевна хайдах үлэлиирин хас сырыы аайы анаан кэтээтим уонна олус диэн сөхтүм. Кини олус эдэр эрээри, үлэлээбитэ номнуо 11 сыл буолбут эбит, балачча уопутурбут. Олох долгуйбат, бу туттара-хаптара түргэнин, имигэһин, сымсатын. Эмтии туран эмтэтээччитин кытта эйэҕэс бэйэлээхтик кэпсэтэ олорор, тугу гынарын эрдэттэн сэрэтэн иһэр. Онон, эмтэтэр киһи куттаммат, соһуйбат.
Билигин тиис бырааһа илиинэн суруйара тохтообут, барыта көмпүүтэргэ суруйар буолбут, тиистэргин эрэнгиэҥҥэ түһэртэрэн баран диагноһын быһаарар, онтон хайдах чочуйарын, эмтиирин экраҥҥа көрөн үлэлиир эбит. 30-40 сыллар анараа өттүлэригэр тиис туурдарыыта, эмтэтиитэ олус ыарыылааҕын, хаһыылааҕын-ыһыылааҕын, араас айдааннааҕын туһунан кэпсииллэр, үгүс дьон куттаналлар даҕаны этэ. Билигин тиис эмтиир Кииҥҥэ киһи элбэх эрээри, уу-чуумпу. Тиэхиньикэлэрэ, анал тэриллэрэ даҕаны саҥалар, үлэлиир усулуобуйалара үчүгэй, ыраас-сырдык. Дьэ бу чахчы улахан сайдыы уонна ситиһии!
Дьокуускайдааҕы тиис эмтиир аналлаах Киин биир үчүгэй үлэлээх эмтиир тэрилтэ эбит диэн санааҕа кэллим. Бу тэрилтэ салалтата күөгэйэр күннэригэр сылдьар, идэлэрин анал ирдэбиллэригэр эппиэттиир, сатабыллаах, үрдүк таһымҥа тахсыбыт быраастарга, о.д.а. үлэһиттэргэ сөптөөх сыанабылы биэрэн иһэллэрэ наада этэ, ол иһигэр, Алена Афанасьеваҕа. Кини, мин санаабар, «Доруобуйа харыстабылын туйгуна» бочуоттаах аакка толору эппиэттиир исписэлиис.
Киһи тииһэ доруобай, алдьамматах-эмтэрийбэтэх буоллаҕына, үчүгэйдик тото-хана аһыыр. Көстөр дьүһүнэ-бодото да үчүгэй буолар, сэниэлээх-эрчимнээх буолан, ханнык да үлэттэн толлон-саллан турбат, кыайыгас, кыбыстыгаһа-кэмчиэрийимтиэтэ суох, мэлдьи үөрэ-көтө, мичээрдии сылдьар буолар. Өйө-санаата сырдык-ыраас, куруук тугу эрэ саҥаны айыан-тутуон баҕарар эбит. Онон, тиискитин эмтэтэ, көрө-истэ сылдьыҥ.
Интэриниэккэ соторутааҕыта дьикти саҥа сонуну аахтым. Аатырар Эмиэрикэҕэ ханнык эрэ университет лабораториятыгар кариеһы суох гынар эми айбыттар эбит. Тииһи нано-бороһуогунан сотон кэбистэххэ, хаһан да тиис тэстибэт, алдьаммат буолар эбит. Ол биһиэхэ да сотору тигинээн кэлэрэ буолуо ээ. Кэтэһиҥ.
PS: Михаил Михайлович бэйэтэ бу 73 сааһыгар диэри биир да балыыһаҕа быраастарга көрдөрүммэтэх, ханнык да укуолу ылбатах. Ол төрүөтүнэн кини утумнааһыны (ген), чөл олоҕу тутуһууну ааҕар. “Сааһым тухары салайар үлэҕэ сылдьыбыт киһи үлэһиттэрбэр хайдах мөкү холобуру көрдөрүөхпүнүй?” — диэн олоҕун устата арыгы испэтэҕин, табаах тардыбатаҕын киэн тутта этэр. “Биһиги тыйыс тымныылаах, өҥүрүк куйаастаах усулуобуйаҕа олорорбут доруобуйабытын кэбирэтэр. Онон, киһи бэйэтин туругун бэйэтэ кэтэнэ, иһиллии сылдьыахтаах. Өссө киһи киһиэхэ үчүгэй сыһыана киһи олоҕун уһатар”, — диэн доруобай сылдьыы кистэлэҥин арыйда.
Михаил НИКИФОРОВ, “Саха сирэ” edersaas.ru сайтка анаан