Терроризмы утары биир санааланыы күнүгэр уонна теракт сиэртибэлэрин сырдык дууһаларыгар анаан.
Халандаарга балаҕан ыйын 3 күнэ терроризмы утары биир санааланыы күнүнэн бэлиэтэнэн турар. 2004 сыл балаҕан ыйын 1 күнүгэр Хотугу Осетия Беслан куоратыгар буолбут алдьархайы бүтүн Арассыыйа норуота хаһан даҕаны умнубат. Ити күн, Билии күнүгэр, сибэтиэй сиргэ – оскуолаҕа, оҕо өлүүлээх, устуоруйаҕа өтөрүнэн буолбатах кыыллыы быһыы-майгы тахсыбыта.
“2004 сыл балаҕан ыйын 1 күнүгэр Хотугу Осетия өрөспүүбүлүкэтин Беслан куоратын 1№-дээх оскуолатыгар линейкаҕа барбытым. Линейка кэнниттэн террористар саба түһэннэр, биһигини заложник гыммыттара. Кинилэр хап-хара таҥастаах, сирэйдэрин бүөлэнэн мааскалаах этилэр”, -диэн Маша Урманова диэн 1995 сыллааҕы төрүөх, 323 өлбүт дьон испииһэгэр киирбит кыысчаан суруйан хаалларбыт.
Бандьыыттар заложник ылаттаабыт оҕолорун, төрөппүттэри, учууталлары оскуола спортивнай саалатыгар үүрэн киллэрбиттэрэ. Террористар шахид пояһын эринэн, гранатометунан уонна араас ытар сэбинэн-сэбиргэлинэн сэбилэммиттэр этэ.
Күн иккис аҥарыгар, 15 чааһы 15 мүнүүтэ ааһыыта, оскуола таһынааҕы дьиэҕэ дэлби тэптэрии иһиллибитэ. Кэлин босхоломмут биир заложница кэпсээниттэн иһиттэххэ, маҥнайгы дэлби тэптэрии спортивнай саала истиэнэтигэр скотч көмөтүнэн иилиллэн турбут взрывчатка төлө барыытыттан тахсыбыт. Уопсайа 1181 заложник ылыллыбытын туһунан Хотугу Осетия норуотун үөрэхтээһинин министиэристибэтин бэрэстэбиитэлэ иһитиннэрбитэ.
“Күн-дьыл биллибэккэ устан ааһар… ол эрэн ити алдьархайы биһиги хаһан даҕаны умнубаппыт. Бүгүн 2004 сыллаахха буолбут ол амырыын түгэни санаан, сүрэҕим эмиэ хам тутар… Биһиги өйдүүбүт, биһигинниин бииргэ буолун”.
Сыл ааспытын кэннэ 9-с кылаас үөрэнээччитэ…31.08.2005. Волгоград куорат, Россия.
Террористическай актар кыттыылаахтарынан уонна сиэртибэлэринэн, эйэлээх кэм олохтоохторо эрэ буолбакка, спецназ байыастара эмиэ буолбуттара. Кинилэр сүрүн сыаллара олохтоохтору террористартан көмүскээһин, ол эрэн хомойуох иһин, үгүс түбэлтэҕэ байыастар бэйэлэрин олохторун толук ууран тураннар, туруоруллубут соругу толороллоро мэлдьи көстөр. Беслан куоракка 10-ча спецподразделение байыаһа суорума суолламмыта. Биһиги кинилэр хорсун быһыыларын үйэлэргэ умнуо суохтаахпыт.
Семен Жендринскэй.