СӨ салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан ис сүрэхпиттэн эһигини Табаһыттар күннэринэн итиитик- истиҥник эҕэрдэлиибин!
Быйыл биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр официальнай бырааһынньык — Табаһыт күнэ — бастакытын бэлиэтэнэр. Бу бэлиэ күн таба иитиитинэн дьарыктаныыны сайыннарар, төрүт дьарыгынан олорор норуоттар култуураларын, олохторун-дьаһахтарын укулаатын харыстыыр, бу хайысханы эрэгийиэн экэниэмикэтин сайдыытыгар бигэтик киллэрэр сыаллаах олохтоммута.
Саха сирин табаһыттара күүстээх санаалаах, тулуурдаах, үлэһит дьон. Кинилэр сирдэрэ-уоттара тыйыс, үлэлэрэ улахан күүһү, сыраны, тулууру эрэйэр. Ол иһин бу хайысханы ис-иһиттэн билэр, дьиҥ былыргы үгэстэри өйдүүр, көс олоҕу билэр, тутуһар дьон эрэ кыайа-хото туталлар. Билигин өрөспүүбүлүкэҕэ баар 106 ыстаадаҕа 1200-тэн тахса киһи үлэлиир, таба ахсаана 155 тыһыынчаттан таҕыста. Өрөспүүбүлүкэҕэ таба иитиитигэр, племенной үлэҕэ, мэччирэҥ сирин харыстааһыҥҥа, адьырҕа кыылтан дьиэ кыылын-сүөлүн харыстааһыҥҥа, судаарыстыба өттүттэн өйөбүлгэ болҕомто ууруллар.
Таба иитиин сайыннарыыга родовой общиналар улахан кылааттаахтар. Эдэр табаһыттары өйөөн, ааспыт сылтан өрөспүүбүлүкэҕэ “Эдэр табаһыт” диэн бырагыраама олоххо киирбитэ. Бу тэрээһин чэрчитинэн 35 саастарын ситэ илик табаһыттар 1 мөлүйүөн солкуобайы дьиэ атыылаһарга эбэтэр туттарга анаан ылар кыахтаннылар. Былырыын көмө харчыны 11 эдэр табаһыт ылбыта.
Тыа хаһаайыстыбатын салаатынан ыстаадаларга олорорго уонна үлэлииргэ сөптөөх усулуобуйаны тэрийэргэ көхтөөх үлэ ыытыллар: табаһыттар баазалара, таба тутар харааллар тутуллаллар, хаарынан, уустук сирдэринэн айанныыр тиэхиньикэ атыылаһыллар. Туспа болҕомто чуум үлэһиттэрин, ыстаада ыарахан үлэтигэр эриллэр дьахталлары харыстааһыҥҥа ууруллар.
Күндү табаһыттар! Ис дууһабыттан бу бэлиэ күнүнэн эҕэрдэлиибин, кытаанах доруобуйаны, үлэҕитигэр үрдүк ситиһиилэри, дьол-соргуну баҕарабын!
Ил Дархан Айсен Николаев