«Төрүт норуоттар тылларын харыстааһыҥҥа Арассыыйа үөрүйэҕэ киһи аймах бүттүүнүн баайынан буолуохтаах»
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев аныгы сыыппаралаах үнүстүрүмүөннэр көмөлөрүнэн төрүт норуоттар тылларын харыстааһын боппуруостарыгар аналлаах сиэссийэ чэрчитинэн ыытыллар Петербурдааҕы 25-с норуоттар икки ардыларынааҕы экэниэмикэ форумугар кытынна.
edersaas.ru
Сиэссийэҕэ кыттыбыт дьон кэнники сылларга аан дойду норуоттарын тылларын харыстааһын кыһалҕата норуоттар икки ардыларынааҕы кэскиллээх форумнар былаһааккаларыгар куруук көтөҕүллэрин бэлиэтээтилэр.
Айсен Николаев төрүт норуоттар тылларын харыстааһыҥҥа Арассыыйа үөрүйэҕэ киһи аймах бүттүүнүн баайынан буолуохтааҕын туһунан эттэ. Кини санаатынан, кыһалҕаны дьүүллэһииттэн аан дойду сыыппаралаах эйгэтигэр элбэх тыллаах кэпсэтэр эйгэҕэ тиийэр кэм кэллэ.
«2022 сыллаахха ХНТ төрүт норуоттар тылларын норуоттар икки ардыларынааҕы Уон сылларын биллэрбитинэн туһанан уонна Арассыыйа Арктика сэбиэтигэр бэрэссэдээтэллииринэн, киберпространствоҕа тылга ордук актыыбынай бэлиитикэни ыытыахтаахпыт. Онуоха Арассыыйа култууратын эйгэтигэр аан дойду биир инники иһэр дойдутунан буолар”, — диэн Айсен Николаев бэлиэтээн эттэ.
Саха сирин Ил Дархана мунньах кыттыылаахтарыгар “Арктика төрүт норуоттарын тылга уонна култуураҕа нэһилиэстибэлэрин цифровизациялааһын” бырайыак туһунан кэпсээтэ.
«Бу бырайыак сыала-соруга – Арктика төрүт норуоттарын тылларыгар, култуураларыгар норуоттар икки ардыларынааҕы мультикультурнай интэриниэт-порталы тэрийии. Билигин порталга Арктика 40 аҕыйах ахсааннаах төрүт норуотун туһунан энциклопедия иһитиннэриитэ уонна 10 төрүт норуот туһунан ааптардар матырыйааллара хомулунна. Билиҥҥитэ толору цифровизация суох, ол гынан баран бу хайысхаҕа үлэ барар”, — диэтэ Айсен Николаев.
«Биһиги дойдубут уопута аан дойду төрүт норуоттарын тылларын Уон сылын ыытыы чэрчитинэнэн бүтүн киһи аймах баайынан буолуохтаах. Онуоха Саха сирэ улахан уопуттааҕын бэлиэтиэхпин баҕарабын. Омук тылын харыстааһын кыһалҕаларыгар ЮНЕСКО тэрийбит норуоттар икки ардыларынааҕы 12 кэмпэриэнсийэтиттэн аҕыһа Дьокуускайга ыытыллыбыта”, — диэтэ өрөспүүбүлүкэ баһылыга.
Ил Дархан билигин Арассыыйаҕа олоххо киллэриллэр атын улахан бырайыактар, ол иһигэр ЛингвоДок виртуальнай лаборатория, тустарынан кэпсээтэ.
Сиэссийэ үлэтигэр сахалыы тылынан сыыппаралаах таһаарыылары толору хомуйууну тэрийии туһунан көҕүлээтилэр. Итинник этиини Айсен Николаевка Арассыыйа судаарыстыбаннай бибилэтиэкэтин генеральнай дириэктэрэ Вадим Дуда киллэрдэ. Ити санаа олоххо киирдэҕинэ, дойду сүрүн кинигэни харайар сиригэр (книгохранилищеҕа) саха норуотун тылынын электроннай таһаарыылар толору хомуурунньуктара баар буолуон сөп.