Мэҥэ Хаҥалас улууһугар тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын соҕотуопкатынан хас да тэрилтэ дьарыктанар.
Хотугу нэһилиэктэр хаһаайыстыбалара үүттэрин-эттэрин “Хоту” кэпэрэтиипкэ, өрүс сүнньүгэр сытар нэһилиэктэр Павловскайдааҕы үүт собуотугар, Табаҕа эргин түөрт нэһилиэк “Герасимов” биирдэм тэрилтэҕэ, оттон улуус киин уонна илин эҥээрин нэһилиэктэрэ (Хорообут, Бырама, Мэлдьэхси Суолата, Лоомтука, Хочо, Сыымах, Бөҕө, Чүүйэ, Хара, Чыамайыкы) үүттэрин урукку сыллартан “Манчаары” кэпэрэтиипкэ туттараллар.
Кэпэрэтиип Майаҕа баар собуотугар хас да сыллааҕыта улахан өрөмүөнү ыыппыта, лизиҥҥэ соҕурууттан аныгы астыыр тэриллэри аҕалтаран туруорбута. Онон, билигин собуот истиин-тастыын килэйэн-халайан түһэн үчүгэйэ сүрдээх. Үүтү “сүүрдэр” сэппэрээтэрдэр, пастеризациялыыр, сойутар тэриллэр, иэдьэгэй баанната, ыраас ууну кутар лиинньийэ, пластик бытыылканы үрдэрэр, кэмнээн кутар, хаппахтыыр итиэннэ уонча бытыылканы холбуу суулуур тэриллэр бааллар.
— Үрүҥ ас алта көрүҥүн оҥоробут, — диэн кэпсиир үүт собуотун дириэктэрэ Альберт Егоров. — Ол курдук, технологтар Надежда Беляева уонна Ирина Артемьева салалталарынан сүөгэйи, суораты уонна йогурту оҥоробут. Барыһы ордук биэрэр цельномолочнай бородууксуйаҕа ылсан, чөчөгөйү астыыбыт, 3,2 %-наах үүтү кутабыт, тобоҕо суох технологияҕа киирэн, иэдьэгэйдиибит. Итини таһынан ыраас ууну кутабыт. Бородууксуйабытын сайаапка быһыытынан, нэһилиэктэргэ, Аллараа Бэстээх, Майа уонна Дьокуускай маҕаһыыннарынан батарабыт. Бородууксуйабытын барытын “Төрүт ас” логотибынан таһаарабыт. Эккэ эмиэ үлэлиибит. Күһүн, идэһэ саҕана, нэһилиэнньэттэн эт тутаммыт фабрикат аҥардаах астары, тиэптэли, кэтилиэти, пельмени, миин нобуорун уо.д.а. оҥороммут атыыга таһаарыахпыт.
Өбүгэбит былыргы дьыллар мындааларыттан бу уһун, тымныы кыһыннаах, тыйыс айылҕалаах хотугу дойду кылгас сайыныгар отун-маһын хааччынан, хороҕор муостааҕы уонна Дьөһөгөй оҕотун ииттэн, ол үүтүнэн-этинэн аһаан-сиэн, тириитинэн-тыһынан таҥнан, күөх буруону унаардан, төрөтөр оҕону төлкөлөөн, омук быһыытынан үүнэн-сайдан кэлбитэ. Онон, үрүҥ ас биһиги төрөөбүт төрүт аспыт буолар. Билигин, атын сиртэн аҕалыллар, ханна, хаһан уонна хайдах оҥоһуллубута биллибэт, ол эрээри бэркэ диэн сэрэйиллэр, алта-сэттэ ый устата харайыллар болдьохтоох, бороһуогу ууга суурайан оҥоһуллубут “үүт” дэнэр утах хардыы аайы тардыллан турар кэмигэр, биһиги алаас намчы отугар мэччийбит ынахтартан ыаммыт үүтүнэн сип-сибиэһэй, экологическай өттүнэн ыраас, эккэ-хааҥҥа баай иҥэмтиэлээх “Төрүт аһы” астааммыт, бар дьоммутугар уунабыт. Хас биирдии саха ыалын сандалытыгар, кинилэр ханна олороллоруттан тутулуга суох, мэлдьи күөрчэх, сүөгэй, суорат уонна иэдьэгэй баар буолуохтаах!
Раиса СИБИРЯКОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru