Төрөөбүт тылынан тахсар сонуну киэҥник тарҕатар сириэстибэлэр — аныгы кэмҥэ

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Бүгүҥҥүттэн “Пресса на национальных языках в глобальном медиапространстве” диэн норуоттар икки ардыларынааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ саҕаланна.

Кэмпириэнсийэ сахалыы тыллаах судаарыстыбаннай хаһыат тахсыбыта 100 сыллаах үбүлүөйүнэн сибээстээн ыытыллар. Эрдэ былааннаммыт кэккэ тэрээһиннэртэн биирдэстэрэ буолар. Коронавирус дьаҥынан кэмпириэнсийэҕэ баһыйар үгүс дьон тэйиччиттэн олорон онлайн кытынна. Онон балачча элбэх дьону түмтэ.

Тэрээһиҥҥэ СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников, СӨ Ил Дарханын уонна СӨ Бырабыыталыстыбатын дьаһалтатын тыллары сайыннарыыга боппуруоһун управлениетын салайааччыта Римма Жиркова, “Сахамедиа” өрөспүүбүлүкэтээҕи иһитиннэрэр-таһаарар холдинг АУо генеральнай дириэктэрин эбээһинэһин толорооччу Виктор Колесов, СӨ култууратын уонна духуобунай сайдыытын миниистирин бастакы солбуйааччы Владислав Левочкин, сахалыы тыллаах хаһыаттар, сурунааллар салайааччылара, куйаар ситиминэн Бырабыыталыстыбалар икки ардыларынааҕы сэбиэттэрин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, ЮНЕСКО “Информация для всех” бырагыраама Арассыыйатааҕы кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Евгений Кузьмин, “Татмедиа” АУо генеральнай дириэктэрэ Шамиль Садыков, тыл билимин хандьыдаата, М.В. Ломоносов аатынан университет суруналыыстыкаҕа бакылтыатын билимҥэ үлэһитэ Анна Гладкова, Межэтническэй суруналыыстыка гильдиятын бэрэссэдээтэлэ, “Арассыыйа араадьыйата” хампаанньа уопсастыбаннаһы кытта сибээскэ дириэктэрин сүбэһитэ Маргарита Лянге, тас дойдулар, Арассыыйа араас муннуктарыттан учуонайдар, суруналыыстар, устудьуоннар, о.д.а. кытталлар.

Тэрээһин икки күн устата барар, сүрүн мунньаҕы таһынан бүгүн сиэксийэлэринэн үлэлээтилэр. “Арассыыйа – мин устуоруйам” историческай пааркаҕа сахалыы тыллаах бастакы судаарыстыбаннай хаһыат тахсыбыта 100 сылыгар аналлаах “Манчаары”-“Кыым”-“Саха сирэ”: Үйэлээх ситим” диэн быыстапка аһыллыыта буолла.

Сүрүн дакылааты СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, норуоттар икки ардыларынааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэни ыытар уонна тэрийэр кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Сергей Местников оҥордо.
— Бу кэмпириэнсийэ биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр сахалыы тылынан тахсыбыт бастакы хаһыат 100 сылыгар ананар. Нэһилиэнньэ сонуну сыыппара эйгэтиттэн ылыыта үксээн иһэрин билэ-көрө сылдьабыт. Бу бэчээккэ уонна тэлэбиидэнньэҕэ, араадьыйаҕа сонун тахсыытын кээмэйигэр төттөрү (негативно) дьайар көстүүлээх. Онон манна хайдах утарсар эрэ буолбакка, Арассыыйа национальнай тылларынан тахсар информационнай кыаҕын үлэтин тупсарар туһунан толкуйдуубут. Бүгүҥҥү кэмпириэнсийэҕэ баар кыһалҕаны ырытарга, онтон тахсар суоллары тобуларга бэлэммит, бу улахан суолталаах. Сүбэбитин холбоон төрөөбүт тылларынан иһитиннэрии эйгэтин тиийимтиэ, ордук оҥоруохпут диэн эрэнэбин, – диэн кылгастык эттэ. Итиэннэ Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр судаарыстыбаннай эрэ буолбакка, тутулуга суох сонуну киэҥник тарҕатар сириэстибэлэргэ эмиэ судаарыстыбаттан туох тэрээһиннэр, өйөбүл миэрэлэр баалларын иһитиннэрдэ. Бүддьүөт суотугар Саха Өрөспүүбүлүкэтин туспа судаарыстыбаннай бырагыраамата үбүлэнэрин ыйда. Бу 2020-2024 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр информационнай уопсастыбаны сайыннарыы бырагыраамата буолар. Тустаах бырагыраама иитинэн 46 судаарыстыбаннай хаһыат таһаарыыта (итинтэн 29 сахалыы тылынан), 6 сурунаал (итинтэн 3 сахалыы тылынан), 4 тэлэбиисэринэн ханаал, 2 араадьыйа ханаала, 30 ситимнээх (сетевой) таһаарыы хааччылларын иһитиннэрдэ.

Кэмпириэнсийэҕэ кыттааччылар бары даҕаны сонуну киэҥник тарҕатар сириэстибэлэргэ сыһыаннаах дьон буолалларын быһыытынан, төрөөбүт тылынан тахсар бэчээт бүгүҥҥү кыһалҕатын иһиттэн билэллэр, онтон тахсар суоллары, бэйэлэрин көрүүлэрин, санааларын, холобурдарын үллэһиннилэр. Маныаха дириҥ ырытыылары оҥорбуттара, тылы сөпкө тутуу хас биирдии кыттааччы болҕомтотун тарпыт буолуохтаах. Тэрээһини кэҥэтэн суруйууну “Саха сирэ” хаһыат кэлэр нүөмэригэр ааҕаарыҥ.

Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0