Матрена Петровна Заболоцкаялыын (Поповалын) мин 30-тан тахса сыл бииргэ үлэлээбитим, наһаа тапсар этибит. Үлэҕэ-хамнаска эрэ буолбакка, олоххо-дьаһахха сүбэлии-амалыы сылдьааччы, олох эдьиийим курдук буолара. 1989 сыллаахха Благовещенскай куоракка иккиэн тыа хаһаайыстыбатын институтун иһинэн исписэлиистэр квалификацияларын үрдэтэр факультеттарыгар балтараа ый ситиһиилээхтик, туйгун сыанаҕа үөрэнэн кэлбиппит.
Суотту быйаҥнаах сиригэр, сэбиэскэй былаас сылларыгар “Лена” сопхуос тэриллэн, сүөһү-сылгы иитиитинэн, сир үлэтинэн, оҕуруот аһын үүннэриитинэн дьарыктанан киһи сөҕөр, киэн туттар, күүрээннээх үлэни көрдөрбүтэ, кыайыылаах үлэтинэн оройуон социальнай-экономическай сайдыытыгар улахан олугу уурбута.
Бу бөдөҥ хаһаайыстыбаҕа суот-учуот, отчуотунас үлэтин ыытыыга суолта, болҕомто күүскэ ууруллара. Оҥорон таһаарар бородууксуйаттан төһө дохуот киирэрин, онно таһаарбыт ороскуоттарын финансовай отчуот оҥорон, оройуон салайар тэрилтэлэригэр, статистическай управлениеҕа тиэрдэр эбээһинэстээҕэ. Ону таһынан дирекцияҕа, уопсай мунньахха сыл түмүгүнэн, ккварталынан түмүктэри билиһиннэрэрэ. Ол хаһаайыстыба үп-харчы өттүнэн хайдах туруктааҕын, үлэлээҕин кэтээн көрөргө көмөлөһөрө.
Матрена Петровна 1980 сыллаахха “Лена” кииннэммит бухгалтериятыгар сүөһү иитиитин салаатын учуотун ыытар бухгалтерынан үлэлии киирбитэ. Бу иннинэ кини агроном идэлээх этэ. Онон үлэлии-үлэлии Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун бухгалтерскай учуот отделениетыгар кэтэхтэн үөрэммитэ. 1984 сыллаахха сопхуос дирекцията “учуот үлэтин салайыан сөптөөх эбит” диэн кылаабынай бухгалтерынан анаабыта. Учуот ол саҕана барыта мас суотунан оҥоһуллара. Билиҥҥи курдук анал бухгалтерскай бырагыраама киирэ илигинэ, суот-учуот үлэтэ ыарахаттардаах этэ.
1990 сылларга кэм-кэрдии, олох тутула уларыйан, хаһаайыннааһын саҥа көрүҥнэрэ киирэннэр, сопхуос бытарыйан, кыра хаһаайыстыбалар тэриллибиттэрэ, Суотту нэһилиэгэ биирдиилээн ыһыллан хаалбакка, урукку сопхуос саҕаттан баар үтүө үгэстэри салҕаан, тутуһан производствоны ыспакка, производственнай кооператив билигин да үлэлии олорор.
2000 сылларга учуот үлэтэ, идэтэ цифровойга көһөн барбыта. Ол иһин, 2002 сыллаахха эмиэ иккиэн “Тыа хаһаайыстыбатын министерствотын” иһинэн тэриллибит “Информационно-технический центр АПК” тэрилтэҕэ киирэн 1С: бухгалтерия бырагыраамаҕа үөрэнэн сертификат ылбыппыт. Онно үөрэммиппит кэнники сылларга олох уларыйыыларын кытта тэҥҥэ хаамсарбытыгар наһаа туһалаабыта.
Матрена Петровна 2018 сыллаахха хаһаайыстыбаттан уурайыар диэри, саҥаттан саҥа быраграамалар киирдэхтэринэ тэҥҥэ уларыйан, билэн-көрөн иһэрэ. Учуот чуолкайдык, бириэмэтигэр оҥоһуллуутугар, салайар отделын үлэһиттэрин кытта биир тылы булан, салайааччылардыын хаһаайыстыба финансовай туругун сүбэлэһэн-амалаһан үтүө суобастаахтык, бары билиитин, дьоҕурун ууран туран үлэлээбитэ.
Матрена талан ылбыт идэтигэр наһаа дьоҕурдаах, учуоту, отчуотунаһы түмэ тардар түргэн-тарҕан туттуулаах, идэтин толору баһылаабыт исписэлиис буолар. Ол да иһин, 40-чы сыл, 67 сааһыгар диэри үлэлээтэҕэ.
Өрөспүүбүлүкэҕэ, улууска “Лена” сопхуос, кэнники кооператив ыытар учуота, отчуота үрдүктүк сыаналанара. Матрена Петровна өр сыллаах бэриниилээх үлэтэ үрдүктүк сыаналанан “РФ тыатын хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ” үрдүк аатынан бэлиэтэммитэ. Кини учуот, отчуотунас үлэтигэр үөрэтэн-такайан таһаартаабыт эдэр көлүөнэ үлэһиттэрэ билигин өрөспүүбүлүкэ, улуус араас тэрилтэлэригэр идэлэринэн таһаарыылаахтык үлэлии сылдьаллар.
Тыа ыалын сиэринэн оттоон-мастаан, сүөһү-ас ииттэн, үлэлээн-хамсаан, 4 оҕотун үөрэттэрэн, атахтарыгар туруоран, ыал оҥортоон, 11 сиэн эйэҕэс эбэтэ буолбута. Баһылайынаан сүөһүлэрин көрө-истэ сылдьыбыттара.
Өр сылларга бииргэ үлэлээбит кэллиэгэм, эдьиийим курдук саныыр күндү киһим Заболоцкая (Попова) Матрена Петровна ыарахан ыарыыттан быйыл атырдьах ыйын 5 күнүгэр биһиги кэккэбититтэн туораабыта.
«Лена» сопхуоска, кэлин кооперативка улуус бөдөҥ хаһаайыстыбыларыттан биирдэстэригэр үлэлээбит биир идэлээхпин Матрена Петронаны олус истиҥник, күндүтүк саныыбын.
В.Д.Неустроева, СӨ тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна,
Уус Алдан