Күн сиригэр саамай күндү киһибит – ийэ. Кини биһиги аттыбытыгар буолан күн сардаҥатыныы олохпутун оҥосторбутугар күүс-көмө, алгыс буолар. Ким ийэлээх – ол дьоллоох!
Сунтаар улууһун үрдүнэн Ийэ күнүн бэлиэтээн, араас ис хоһоонноох, сыаллаах, хайысхалаах элбэх интэриэһинэй тэрээһиннэр ыытыллаллар. Дария Кривошапкина салайааччылаах Сунтаар нэһилиэгин кииннэммит библиотеката хас биирдии ийэҕэ холобур буолар «Олоҥхо дойдутун уран тарбахтаах эдэр ийэлэрэ» диэн биһиги аттыбытыгар үлэлии-хамныы, айа-тута сылдьар элбэх оҕолоох үс эдэркээн ийэни билиһиннэрэр, кинилэр айар дьоҕурдарын арыйар быыстапканы олохтоото.
Диана Крылова – Сунтаардааҕы политехническэй лиссиэй уруһуйга учуутала, түөрт оҕо күн күбэй ийэтэ. Диана туойунан уонна айылҕа бары матырыйаалларын сатабыллаахтык туһанан арааһы айар-тутар. Ону кытта уһуйуллааччылара номнуо элбэх үлэлэммиттэрэ көстөр. Кэмпэндээйиттэн, Кириэстээхтэн туой буору ылан илиитинэн тутан-хабан оҥорбут айымньылара бары да сахалыы тыыннаахтар. Олоҥхо дойдутун дьоруойдарын, дьахтар кэтэр киэргэллэрин, дьиэҕэ туттуллар малы-салы о.д.а. оҥоһуктары оҥорор. Элбэх оҕолоох ийэ аҥардас үлэнэн эрэ муҥурдаммакка, спордунан эмиэ дьарыктанар. Билигин ыччат үҥкүүтүн ансамбылыгар умсугуйан дьарыктанар. Онон кинини ханнык баҕарар улууспут тэрээһиннэригэр кыттааччы да, көрөөччү да быһыытынан бэлиэтиэххэ сөп. Ол курдук, улууска ыытыллыбыт «Бастыҥ дьиэ кэргэн», «Миссис Сунтар», «Ийэ уонна кыыс оҕо» диэн күөн күрэстэргэ кыттан бастакы кэккэҕэ сылдьар, барыбытыгар да холобур буолар ийэ.
Альмира Иванова – Сунтаардааҕы кииннэммит библиотека үлэһитэ, түөрт оҕо тапталлаах ийэтэ. Эдэркээн ийэ үлэтин таһынан умсугуйан туран иистэнэр дьарыгын бу быыстапкаҕа элбэх киһи арыйда. Альмира олус сэмэй, олоххо эмиэ истиҥ, үтүө санаалардаах кыысчаан иллэҥ кэмигэр биэчэргэ кэтэр былаачыйалары, оҕолоругар араас таҥастары тигэрин сөбүлүүр. Итиэннэ оҕуруонан, билигин иискэ туттуллар матырайааллары кыайа-хото тутан кэрэ аҥардар киэргэллэрин айан-тутан таһаарар эбит. Бу дьарыгар сакаас ылан, эбии үп эмиэ киллэрэр. Бэйэтэ да нарын-намчы таһаалаах кыыс быыстапкаҕа намылыйан турар былаачыйаларыттан, кэрэтийэн көстөр киэргэллэриттэн көрдөххө, олус ыраас туттуулаах, кичэллээхтик үлэлиир иистэнньэҥ.
Анастасия Тен – Сунтаардааҕы үп-харчы хааһынатын үлэһитэ, үс уол кэрэ-мааны ийэтэ. Настя ханнык баҕарар өрөгөйдөөх күннэргэ, бырааһынньыктарга уолаттарын батыһыннарбытынан тиэмэтинэн көрөн таҥнар, холобурга сылдьар ийэ. Кэрэчээн ийэ бу быыстапкаҕа эмиэ бэрт интэриэһинэй арыйыыны оҥордо. Элбэх киһи маннык куукулалары бастакытын да көрбүт буолуохтаах. «Тильда» диэн истиилинэн тигиллибит куукула арааһа элбэҕэ сөхтөрдө уонна оҕолорун дьоро күннэрин барытын тиэмэлээн, кинилэр баҕаларын толорор курдук интэриэһинэйдик ыытара, тэрийэрэ киһини үөрдэр. Бу үтүө үгэһи ийэбиттэн, Виктория Мойтохоноваттан ылыммытым, кини миэхэ үтүө холобур буолар диэн истиҥник махтаммыта барыбытын да уйадытта.
Айылҕаттан уонна дьонноруттан утумнаммыт илиилэригэр дьоҕурдаах кыргыттар аҥардас үлэһит, айар-тутар дьон эрэ буолбакка, кинилэр өссө элбэх оҕо ийэлэрэ. Киһи сөҕөр, бу ийэлэр үлэлэрин-дьиэлэрин түбүгүн аттаран өссө сөбүлүүр дьарыктаахтар, оҕолорун кэрэҕэ-сырдыкка иитэр сыаллаахтар.
Ол да иһин быыстапканы сөхпүт-махтайбыт элбэх, ким эрэ бу көрсүһүүттэн саҥаны арыйан. тугу эрэ айыан-тутуон баҕарда, оттон сорох кинилэри холобур оҥостон ийэ олоҕун толкуйданна. Маннык күүстээх дьайыылаах, аныгы кэмҥэ кэрэҕэ иитэр көрсүһүүнү, быыстапканы олохтообут тэрийээччилэргэ уонна үс кэрэчээн күн күбэй ийэлэргэ барҕа махтал диэн туран, ийэбэр анаабыт хоһооммунан суруйуубун түмүктүүбүн!
Истиий, ийэ
Истиҥ сыһыаныҥ кынаттаан
Иһирэх санааны көтүтэр!
Көрүүй, ийэ
Көмүс сүбэҥ тирэх буолан
Күндү күүс-көмө буолар!
Өйдөө, ийээ
Өйдөөх көрүүҥ төрүтэ
Өрөгөйдүүр олохпор ситиһиини!
Мария КОБЕЛЬЯНОВА — ТУСКУЛААНА, edersaas.ru