Мин оҕо эрдэхпинэ аан маҥнай көрбүт киинэлэрим саҥата суох буолаллара. Ону биһиги “ньомуой киинэлэр” диэн ааттыырбыт. Кулуупка оҕолорго анаан — минээн көрдөрдөхтөрүнэ, учууталларбыт, суругун ааҕан, сахалыы тылбаастаан биэрэллэрэ.
Билигин атын кэм. Сахалар бэйэбит уус-уран да, документальнай да киинэлэри оҥорор буоллубут. Саха киинэтэ сүрдээҕин сайынна, үрдүк таһымҥа таҕыста, аан дойдутааҕы бэстибээллэргэ бастыҥнар кэккэлэригэр киирдэ.
Бу кылгас суруйуубар “Силис” диэн Саха АССР 100 сылыгар ананан уһуллубут киинэ туһунан санааларбын үллэстиэхпин баҕарабын /режиссёр Диана Худаева, продюсер Сардаана Барабанова/.
Хаһан баҕарар киинэни аан бастакытын /сүрэхтэниитин/ көрөр интэриэһинэй, эппиэтинэстээх да диэххэ сөп.
“Силис” киинэни көрөн баран, олуһун диэн сөбүлээтим, үөрдүм, киэн тутуннум. “Күн оҕолоро” айар бөлөх элбэх үлэни көрсөн, сүүрэн-көтөн, сүрэҕин ортотунан аһаран, дьиҥнээх олоҕу — уйгуну-быйаҥы дэлэтэр боростуой үлэһит дьон олоҕун көрдөрдө! Мин тыа сиригэр төрөөбүт-үөскээбит буоламмын, киинэни сүрэхтиин-быардыын өрүкүйэн, ис-испиттэн иэйэн-куойан олорон көрдүм.
Киинэ “Силис” диэн аатыгар оруобуна сөпкө түбэһэр. Силис диэн тугуй? Силис — төрүт удьуор утума, үйэлэргэ салҕанан барыы диэн өйдөнөр. Ити мин тус санаам. Сахалар, биһиги, силиспит-мутукпут, хантан хааннанан, кимтэн кииннэнэн тахсыбыппыт бу киинэҕэ ырылыччы көстөр. Ол — тыа сирэ, олоҕу хамсатар күүс үлэ биһигэ!
Мин иннибэр элэҥнээн аастылар сирилиспит-бурулуспут, хороҕор муостааҕы, сыспай сиэллээҕи кытта доҕордоспут, эти-үүтү дэлэтиигэ тиритэ-хорута үлэлии сылдьар Далбар хотуттар, Эр хоһууннар, табаны иитиини баһылаабыт туундара туйгуннара, сорсуннаах сонордьуттар, бааттаах балыксыттар.
Кинилэр эбээт уйгуну-быйаҥы уһанааччылар, олоҕу хамсатааччылар!
Киинэҕэ аар айылҕабыт дьикти кэрэ көстүүлэрэ киһини абылыыллар: «адаардаах арҕастаах» хайалар, уйаара-кэйээрэ биллибэт киэҥ-нэлэмэн туундара, дэбилийэр сүүрүктээх өрүстэр,
үрүҥ хаарынан үллүктэммит сис тыалар, күөҕүнэн чэлгийэр чараҥнар, сибэккинэн симэммит сыһыылар-хонуулар…
Бу көрөөччү иннигэр арыллыбыт, усмсугутуулаах көстүүлэри, тыыннаах дьоруойдары аныгы олоҥхо уус-уран тылынан ситимнээн, ис хоһоонун арыйан биэрдэ эдэркээн, элбэҕи эрэннэрэр олоҥхоһут кыысчаан Анастасия Алексеева.
“Силис” киинэ сүрэхтэннэ, сүрэхтэргэ тиийдэ!
“Күн оҕолоро” айар бөлөххө өссө үрдүк ситиһиилэри, саҥаттан саҥа кыайыылары баҕарабын!
Елена Прокопьева, РФ суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ