Биһиги ийэбит Анна Капитоновна Николаева 1936 с. Бүлүү улууһун Баппаҕаайы нэһилиэгин Сортуол учаастагар күн сирин көрбүтэ. Ийэтэ Дария Николаевна Дьөккөнтөн, аҕата Капитон Дмитриевич Григорьев Баппаҕаайыттан төрүттээхтэрэ. Бииргэ төрөөбүттэр төрдүө этилэр, бырааттаах балта Аҕа дойду Улуу сэриитин ыар кэмнэригэр олох кыра саастарыгар ыалдьан өлбүттэрэ.
Ийэбит оҕо сааһа уоттаах сэрии кэмигэр ааһан, үс эрэ кылааһы бүтэрбитэ. Кини кыра сааһыттан үлэҕэ эриллэн улааппыта, сэрии кэминээҕи аас-туор олоҕу этинэн-хаанынан билбитэ. Холкуос үлэтигэр сайын окко, кыһын араас үлэҕэ дьонун кытта тэҥҥэ сылдьыбыта. Пиэримэҕэ 12 сааһыттан үүт учуоччугунан үлэлээбитэ.
Үчүгэй үлэтин иһин бастакы наҕараадатын 1949 сыллаахха 13 сааһыгар бириэмийэ ылбыта. Учаастактааҕы балыыһаҕа кылгас кэмҥэ санитаркалаабыта, онтон бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыар диэри оҕо садыгар техническэй үлэһитинэн, ньээҥкэнэн, асчытынан үлэлээбитэ. Тэрилтэтигэр араас тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кыттара. Аҕабытыныын, Николаев Спиридон Егоровичтыын, 50 -тан тахса сыл толору дьоллоох, эйэлээх олоҕу олорон, 12 оҕону төрөтөн, үөрэхтээн, үлэһит оҥортоон, 30-ча сиэн, 20-чэ хос сиэн истиҥ эбээтэ-эһээтэ буолбуттара.
Ийэбит дьонун удьуордаан, ийэтин курдук иистэнньэҥ, аҕатын курдук уус, барыга бары дьоҕурдаах. Аҕабыт, биһиги ис-тас таҥаспытын, соммутун, бэргэһэбитин тигэрэ, баайара, унтуубутун кытта улларара. Быыс буллар эрэ быысапкалаан барара. Баппаҕаайыга биир бастакынан оҕуруот аһын арааһын олордон дьону сөхтөрөрө. Ол курдук хортуоппуй, хаппыыста, оҕурсуу, помидор, биэрэс, баклажан, арбуз, моркуоп, сүбүөкүлэ, редис, горуох уонна да атыны, бэл, ньирэйдэригэр анаан турнепс кытта олордоро. Тэлгэһэтин, дьиэтин иһин араас сибэккинэн киэргэтэрэ. Буорга аспыта үүнэн иһэрэ. Маны таһынан ынах-сүөһү, сылгы, сибиинньэ, куурусса, куруолук иитэрэ. Сайын дьоммут окко бардахтарына, дьиэтин, хотонун кыра өрөмүөнүн бэйэтэ тутан-хабан, уһанан өрөмүөннээн кэбиһэрэ, оһоҕун да оҥосторо. Күһүн биһигини батыһыннаран отоннуура.
Ийэбит өрүү минньигэс өлгөм астаах хаһаайка буолан, бэрэски, ыһаарыламмыт балык, үүт-сүөгэй быстыбакка остуолга хотойоро. Элбэх ыалдьыт-хоноһо сылдьан, сынньанан ааһара.
Билигин ийэбит, аҕабыт өлбүтүн кэнниттэн, кыргыттарыгар Бүлүүгэ кыстыыр, сайын аайы дойдутугар үөрэн-көтөн, дуоһуйа сынньанар. Барыбытыгар сүбэ-ама, күүс-көмө буолар, сиэннэрин ааҕарга-суруйарга үөрэтэр, кинигэ ааҕарын олус сөбүлүүр.
“Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru cайтка анаан Фатина НИКОЛАЕВА