Соторутааҕыта Уус Алдан улууһун Бороҕон нэһилиэгэр биир дойдулаахпыт, бөдөҥ уопсастыбаннай, бэлитиичэскэй диэйэтэл Алексей Аржаков—Сэһэн Ардьакыап Арассыыйа ыраахтааҕыта Екатерина II-ны кытта көрсөн, «Сахалар тустарынан былаан» үлэтин туттарбыта 231 сылыгар аналлаах бэлиэ күн буолан ааста.
Кыайыы түһүлгэтигэр бэлиэ күнү, тэрийээччи, нэһилиэк мусуойун салайааччыта Акулина Степановна Сокольникова, сахалыы сиэринэн алгыс оҥорон, иилээн-саҕалаан ыытта. Тэрээһини «Түмсүү» сынньалаҥ киинэ «Тумул Дархан ырыатын» толорон, киэргэттэ.
В.М.Прокопьев аатынан Тумул орто оскуолатын үөрэнээччитэ Степа Барашков «Олоҥхоһут Сэһэн» иһитиннэрии оҥордо, 5-с кылаас үөрэнээччилэрэ «Ытык киһибит — Сэһэн Аржаков» монтаж аахтылар уонна 10-11-с кылаас үөрэнээччилэрэ «Ыраахтааҕылыын көрсүһүү» инсценировка көрдөрдүлэр.
Тумул орто оскуолатын историяҕа учуутала Н.Ю. Васильев А.И.Аржаков «Сахалар тустарынан былаана» дакылааты сиһилии билиһиннэрдэ.
А.Р. Халдеева аатынан нэһилиэк уонна Тумул орто оскуолатын бибилэтиэкэлэрэ быыстапка тэрийдилэр. Тэрилтэлэр салайааччылара, үлэһиттэрэ Сэһэн Ардьакыапка аналлаах Мэҥэ бэлиэҕэ тиийэн салама ыйаатылар.
1-11-с кылаастарга «Улуу өбүгэбит СЭҺЭН суолунан» кылаас чаастара ыытылыннылар. Улахан кылаастар «Сүдү киһиэхэ сүгүрүйэн» Сэһэн Ардьакыап туһунан документальнай киинэни көрдүлэр. Ону тэҥэ 8-11-с кылаастар «Сэһэн диэн кимий?» диэн улууска ыытыллыбыт викторинаҕа кытыннылар.
Онон, биир дойдулаахпыт, улуу киһибит Сэһэн Ардьакыап олоҕун, кини үлэтин суолтатын туһунан үөрэнээччилэр билсэн, кыттан, астынан тарҕастылар.
Екатерина КОПЫРИНА,
Акулина СОКОЛЬНИКОВА.
Уус Алдан, Тумул.