Кулун тутар 24 күнүгэр киэһэ 8 аҥар чаастан 9 аҥарга диэри Саха сирэ “Сир Ийэ чааһа” диэн аан дойдутааҕы аахсыйаҕа кыттыһыаҕа. Бу аахсыйаны 2007 сылтан Аан дойдутааҕы айылҕа фондата (WWF) тэрийэр.
edersaas.ru
Биир чаас устата лаампалары, араас электрическэй прибордары араарарга ыҥыраллар. Уулуссалар, улахан дьиэлэр, пааматынньыктар сырдатыылара умуллаллар.
Ол эрээри бырайыак сыала-соруга электричество уотун кэмчилээһин эрэ буолбатах. Дьон айылҕа ресурсаларыгар харыстабыллаахтык сыһыаннаһалларыгар болҕомтону туһаайар сыаллаах. Билиҥҥи кэмҥэ планетаҕа саамай маассабай экологическай аахсыйа буолар. Аан дойду үрдүнэн 180 дойду, 7000-тэн тахса куорат, 2 миллиардтан тахса киһи кыттыһар. Арассыыйаҕа аахсыйа 2008 сылтан ыытыллар. Москваҕа 1500-тэн тахса дьиэ, ол иһигэр Кириэмил, Кыһыл болуоссат уоттара умуллаллар. Холобур, 2016 сыллаахха Москва биир чаас иһигэр 241 мегаватт электроэниэргийэни кэмчилээбитэ.
2017 сыллаахха Арассыыйаҕа 150 куорат кыттыспыта. 2015 сыллаахха 80 тыһыынчаттан тахса киһи Арктикаҕа ньиэби хостооһуну утарбыттара. 2014 сыллаахха 115 тыһыынча киһи сэдэх кыыллары харыстааһыҥҥа 3,8 мөл.солк. хомуйбуттара. 2012 с. муоралары ньиэптэн харыстыыр сокуону өйөөн, 120 тыһ. киһи куоластаабыта. 2013 сыл от ыйын 1 күнүгэр маннык сокуону үлэлэтэр туһунан бэрэсидьиэн илии баттаабыта.
Саха сирин олохтоохторо эмиэ туора турбаттар. Иллэрээ сыл велосипедистар, хаалыктаах хаамааччылар бырайыагы өйөөн, анал аахсыйалары оҥорбуттара. Сыллата Дьокуускай куорат уулуссаларын, дьиэлэрин сырдатыыта биир чаас устата умуллаллар.
СӨ айылҕа харыстабылын министиэристибэтэ бу аахсыйаҕа маассабайдык кыттыһарга ыҥырар.
Быйылгы “Сир ийэ чааһа” “Айылҕа туһугар куоластаа!” диэн лозуннаах ыытыллыа. Бу аахсыйа чэрчитинэн, заповедниктары харыстааһын, айылҕаны буортулаабат энергетиканы дэлэтии, бөҕү-сыыһы хомуйуу, арааран, хостон оҥоруу туһугар Аан дойдутааҕы айылҕа фондатын (WWF) сайтыгар куоластыахха сөп.
Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru