Алтынньы 5 күнүттэн “Саха” НКИХ Сардаана Сивцева — Даана Сард сценарийынан уһуллубут “Хаһан сайын буоларый…” диэн 16 көстүүлээх киинэ саҕаланна.
38 мүнүүтэлээх сериалы көрөөрү кырдьаҕастыын-эдэрдиин тэлэбиисэр иннигэр олоробут. “Иза уонна Лиза” сериалга иккис режиссерунан үлэлээбит эдэр режиссер Радомира Афанасьева бу бастакы тус холонуута буолар. Туруорааччы оператор – Дмитрий Сергучев.
Дьокуускайга бу ааспыт 90-с сыллартан төһөлөөх ыал, сулумах да дьон көһөн кэлбитин ааҕан сиппэккин. Куоракка үөрэнэ киирбит оҕолорун батыһан, сорохтор саҥа дьиэ атыылаһан, үлэ булаары, киэҥ сиргэ талаһаллар. Киинэҕэ ыраах хоту дойдуттан дьоллоох Дьокуускайга көһөн кэлбит үс оҕолоох ыал Терентьевтэр олохторо көстөр. Сахалыы киинэлэри устар бөлөх салайааччыта Марфа Пермякова биһиэхэ кэпсээбитинэн, 2017 сылтан сахалыы киинэлэри устуу сөргүтүллүбүт. Ити кэмтэн ыла бу – ахсыс сериал. – Сүрүн оруолларга биллэр артыыс Елизавета Потапова, Николай Софронеев, Наталья Николаева, үүнэр көлүөнэ тыйаатырын артыыһа Ньургун Черов, Анастасия Петрова, Евгений Шамаев, Арктикатааҕы култуура уонна ускуустуба институтугар үөрэнэр Мария Дегтярева, киинэ эйгэтигэр хаһан да холоно илик Күннэй Степанова, Венера Софронеева, Максим Слепцов оонньоотулар. Үлэбитин Дьокуускайга кыһын олунньу бүтүүтэ саҕалаабыппыт. Онтон муус устар ыйга хамсык кэмигэр тохтуу сылдьан баран, бу балаҕан ыйыгар ситэри уһуллубут.
Киинэбитигэр үөрэххэ киирбит кыргыттарын батыһан кэлбит ыал тугу көрсөллөрүн көрүөххүт. Куорат абылаҥа кыргыттары уларытта дуо? Бу сериалбыт аата “Хаһан сайын буоларый…” диэн көннөрү өйдөбүл буолбакка, олохпут-дьаһахпыт урукку укулаатыгар хаһан төннөбүт диэн санааҕа аҕаларын көрөөччү киинэни көрөн истэҕин аайы өйдүөҕэ, — диэтэ салайааччы Марфа Пермякова.
Бөртөлүөттэн – артыыстыы
Ыал аҕатын Семен Петрович Терентьев оруолун оонньообут Николай Николаевич Софронеев олох оҕо эрдэҕиттэн артыыс буолар ыра санаалааҕа. Төрдүс кылаастан ыла, бэл, фокус көрдөрүүнэн үлүһүйбүт. Бүлүү орто оскуолатын бүтэрэн баран убайын батыһан Выборгскайдааҕы авиационнай тэхиньиичэскэй училищеҕа үөрэнэ киирбит. Итиннэ сылдьан “Ленфильм” артыыһа, “Тихэй Дон” бастакы уһуллуутугар Лестницкэй оруолун толорбут Игорь Борисович Дмитриевы кытта ыкса билсэн, киниэхэ хоһоон, монолог үөрэтэ-үөрэтэ ааҕарга уһуйуллубут. Ити түмүгэр Шепкиҥҥэ сүүмэрдээһиҥҥэ эксээмэҥҥэ Кознов Саха сирэ сөбүлэстэҕинэ Николайы ылабын диэн эрэннэрбит. Ол иһин Дьокуускайга Федот Потаповка кэлэн эксээмэн туттарбыт. Былаан быһыытынан түөрт киһини эбии ылыахтаахтар эбит. Онно, хомойуох иһин, хойутаан хаалбыт.
Артыыс буолар баҕалаах эдэр киһи Ньурбаҕа авиаэтэрээккэ үлэлии сылдьан олохтоох тыйаатырга турар испэктээкиллэри биири да көтүппэтэх. Онтон сыыйа бу тыйаатырга үлэлии көһөөрү гыммытыгар авиаэтэрээтэ үлэтиттэн ыыппатах. Онтон тыйаатырга артыыһынан үлэҕэ киирэн баран, Москватааҕы А.В.Луначарскай аатынан ГИТИС-кэ туттарсан киирбит. Тыйаатырга үлэлээбит сылыгар саамай өйдөнөн хаалбыт оруолунан Зоя Поповалыын иккиэйэх эрэ киһи оонньуур испиктээкилин ааттыыр. Онно балтараа чаас устата иккиэйэҕин эрэ оонньоон, саала болҕомтотун туппуппут диэн астына ахтар.
Дьокуускайга көһөн кэлэн баран “Сираэро” генеральнай дириэктэринэн үлэлээбит. Авиация уонна ускуустуба икки ардыгар хайа тартара сылдьыбыт Николай Софронеев аны туспа ИП тэринэн, билигин медитациянан дьарыктанар.
— Бу мелодрамаҕа биир ыал олоҕо көстөр. Мин оонньуур дьоруойум, дьиҥэ, холку майгылаах, көнө, чиэһинэй киһи. Урут да, билигин даҕаны тыаттан куоракка көһөн кэлии киһиэхэ улахан охсуу (стресс) буоллаҕа. Оннук турукка сылдьан саҥа сиргэ оннугун-тойгун буларыҥ ыарахана чахчы. Сериалга ийэ оруолун оонньообут Елизавета Потаповалыын Ньурбатааҕы тыйаатырга бииргэ үлэлээбит буолан, тапсан оонньоотубут, — диэтэ талааннаах артыыс.
Мария Дегтярева бастакы холонуута
— “Хаһан сайын буоларый…” саҥа сериалга Терентьевтар дьиэ кэргэн Нарыйа диэн кыра кыыстарын оруолун оонньуубун. Бэйэм Уус Алдан Бороҕонуттан төрүттээхпин, төрөппүттэрим билигин онно олороллор. Оскуоланы бүтэрээт, баҕа өттүбүнэн Дьокуускайдааҕы Култуура уонна ускуустуба кэллиэһигэр режиссура салаатыгар үөрэнэ киирбитим, туйгуннук бүтэрэммин Арктикатааҕы Култуура уонна ускуустуба институтугар артыыс үөрэҕэр билигин 3 кууруска үөрэнэ сылдьабын. Үөрэхпин наһаа сөбүлүүбүн, олус интэриэһинэй. Урут киинэҕэ, сериалга уһулла иликпин, онон камера иннигэр бастакы холонуум буолар. Бу кыһын тохсунньуга сериал продюсера Марфа Пермякова эрийэн: “Маша, дорообо, биһиги сериал устаары сылдьабыт, эн хайдаххыный, уһуллуоххун син дуо?” — диэн ыйыппыта. Онтон дьоммун кытта сүбэлэһэн, үөрэхпиттэн көҥүллэтэн, олунньуга киинэбэр уһуллан барбытым. Үөрэҕи кытта ситимнииргэ бастаан ыарахаттары көрсүбүтүм, онтон бэйэм иллэҥэ суох сылдьарбын сөбүлүүр буоламмын, үөрэхпэр, киинэбэр тэҥинэн сылдьыбытым. Камера иннигэр оонньуур тыйаатыртан олох атын буолар эбит. Киинэҕэ ис уйулҕаҕын олоххо хайдах көрдөрөрүҥ курдук туох даҕаны омуна-төлөнө суох буолуохтаах, тыйаатырга курдук бүтэһик эрээккэ олорор көрөөччү истиэхтээх диэбэккэ, саҥаҥ эмиэ кыра буолуохтаах. Ол иһин эмиэ миэхэ бастакы сыаналарга дьикти соҕус этэ. Сыыйа режиссерум, уопуттаах артыыстар сүбэлэринэн киинэҕэ хайдах оонньонуллуохтааҕын билбитим. Ити курдук, үчүгэй баҕайытык уһулла-оонньуу сырыттахпытына, хамсык буолан хаалбыта. Үлэбитин тохтотон бары тарҕаһан хаалбыппыт. Киинэҕэ кыттар хамаандабын олус сөбүлээбитим, бары түргэн баҕайытык бэйэ-бэйэбитин өйдөһөн-өйөһөн үлэлээтибит. Сорох көстүүлэрин балаҕан ыйыгар уһулан бүтэрбиппит. Онон дьикти балаһыанньаҕа уһуллубут киинэ буолла. Мин санаабар, көрөөччүлэр сериал ис хоһоонун, интригаларын чугастык ылыныахтара. Тоҕо диэтэххэ, хас биирдии киһи бэйэтин, чугас дьонун олоҕор сөп түбэһэр түгэннэри көрдөрдүбүт.
Саҥа сериалы көрөөччүлэр чугастык ылыныахтара, биһириэхтэрэ диэн эрэнэбит.
Хаартыскалары: М.Пермякова тиксэрдэ