Ааспыт нэдиэлэҕэ “АртДойду” киинэ хампаанньата “Сайсары күөлгэ…” диэн киинэни сүрэхтээтэ. Киинэ режиссера – Константин Данилов (Kostas Marsan), продюсера – Марианна Скрыбыкина. Сүрүн оруолларга Саха театрын эдэр артыыһа Вячеслав Лавернов уонна Олоҥхо театрын сүрүн артыыһа Галина Тихонова оонньоотулар.
“Сайсары күөлгэ…” – сахаҕа сонун киинэ буолан көһүннэ. Детектив жанрыгар табыллан уһуллубут. Бу киинэни көрөн баран, саха киинэтигэр продюсер үлэтэ тупсубут дии санаатым. Марианна Скрыбыкина киинэ идеятын толкуйдааһынтан, жанрын талыыттан, оруоллары наардаһынтан саҕалаан киинэ сүрэхтэнитигэр тиийэ улахан үлэни оҥорбутун сөхтүм. Хас биирдии эпизод табыллыбытын ааһан, тыас-уус, кыра ымпыктар – барыта уурбут-туппут курдук табыллыбыт. Манна эбии бэлиэтээтэххэ, саҥа киинэҕэ хоту улуус кыһалҕата (дьиэ-уот туруга, ас-үөл сыаната, үлэ-хамнас) күүскэ таарыллыбыт. Киһи киинэни көрө олорон “ама, бу Саха сиригэр маннык дуо?” диэххэ дылы кэрэ айылҕа көстөр. Оператордар үлэлэрэ, режиссура, тыас-уус, муусука, уот-күөс, эффектэр – барыта табыллыбыт.
Киинэҕэ барыта номнуо идэтийбит артыыстар оонньоотулар. Галина бу киинэ иннинэ «Арай биирдэ…», «Суол», итиэннэ дойду таһымнаах Владимир Тумаев режиссердаах «Белый ягель» киинэлэргэ сүрүн оруолу толорбута. Оттон киниэхэ тэҥнээтэххэ, Вячеслав Лавернов сүрүн оруолга бастакытын холонно. Көрөөччүлэр Вячеслав уобараһын олус сөбүлээтилэр. Кини тус олох диэни билбэккэ, үлэтин, дьоҥҥо көмөлөһүөн баҕатын көрөн ардыгар киһи аһынар. Онон Вячеслав итэҕэтиилээхтик оонньоото. Уопсайынан, киинэҕэ оонньообут артыыстар бары табыллыбыттар. Киһи биир даҕаны “ордук” оруол баарын бэлиэтээбэт.
“Сайсары күөлгэ…” киинэ – саха народнай суруйааччыта Егор Неймохов “Сайсары күөлгэ түбэлтэ” айымньытыгар олоҕуран, тирэҕирэн эрэ уһуллубут. Онон киинэни айымньыны кытта тэҥниир сөбө суох буолуо. Киинэҕэ аныгы кэм көстөр. Сайсары күөллээҕи түбэлтэ ойууламмат. Ол эрээри, олох таһыччы уратын буолбатах. Егор Неймохов айымньытыгар олоҕурбут түбэлтэлэр эмиэ бааллар. Сорох эпизодтары айымньыны аахпыт эрэ киһи өйдүөн сөп курдук. Детектив жанрдаах киинэ да, кинигэ да сюжета бутуурдаах буолар. Буруйу арыйыы түмүгүн, уһуну-киэҥи эргитэн быһаарбыттарын үгүс көрөөччү өйдөөбөтөх.
Түмүктээн эттэххэ, сүүстэ истибит оннугар, биирдэ көрбүт ордук. Ураты жанрдаах саҥа сахалыы киинэни көрөргө сүбэлиибит.
Айтана АММОСОВА