Өрөспүүбүлүкэ эһиилги уонна кэлэр икки сыллаах бүддьүөтүн бүгүн Ил Түмэн XXXI уочараттаах пленарнай мунньаҕар дьокутааттар бүтэһиктээх ааҕыынан ылыннылар.
2022 сылга, бүддьүөт сокуонунан, 264,5 млрд солкуобайга тэҥнэһиэҕэ. 2023 сылга – 259,7, 2024 сылга – 252,8 млрд солкуобай буолуоҕа. Нолуоктан уонна атынтан киирэр дохуот 151,3 млрд солкуобайынан ылыныллан турар. Онтон федеральнай уонна атын сиртэн киирэр үбүлээһин 113,2 млрд солкуобайынан былааннаммыт.
Сокуон барылын иккис ааҕыытын чэрчитинэн, бүддьүөт сүрүн сокуонун дохуоттаах чааһын көрдөрүүтэ 32,2 млрд солкуобайынан үрдээбитэ. Ол иһигэр нолуоктан уонна атын источниктартан киирэр дохуот – 13 млрд солкуобайынан, бүддьүөккэ көмө быһыытынан кэлэр үбүлээһин – 19,2 млрд солкуобайынан улааппыта.
Эһиил өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр нолуок быһыытынан 132,6 млрд солкуобай киирэрэ былааннанар. Ол иһигэр хампаанньалар, тэрилтэлэр дохуоттарыттан – 54,6, үлэһиттэр төлүүр нолуоктарыттан – 29,2, сир баайын хостоон туһаҕа таһаарыыттан киирэр үбүлээһин – 20,2, тэрилтэлэр баайдарыттан-дуолларыттан – 18,7 млрд солкуобай киириэҕэ.
Федеральнай бүддьүөттэн көмө быһыытынан өрөспүүбүлүкэбитигэр эһиил 113,2 млрд солкуобай кэлиэҕэ. Ити иһигэр эрэгийиэннэр бүддьүөттэрин тэҥнээһиҥҥэ 56,7 млрд солкуобай көрүллүөҕэ. Хамнаһы үрдэтиигэ – 2,6, субсидия, субвенция быһыытынан – 39,4 млрд солкуобай кэлэрэ былааннанар. Ону сэргэ 3,9 млрд солкуобай бүддьүөттэр икки ардыларынааҕы трансферт быһыытынан кэлиэҕэ.
Бүддьүөт ороскуоттаах чааһа 2022 сылга 267,6 млрд солкуобай буолуоҕа. 2023 сылга – 262,5, 2024 – 253,8 млрд солкуобайга тэҥнэһиэҕэ. Бүддьүөт социальнай хайысхалаах. Бу эйгэҕэ бүддьүөт 49,7 % барыаҕа. Социальнай бэлиитикэҕэ, үөрэхтээһиҥҥэ, доруобуйа харыстабылыгар, култуураҕа, спортка барыта 132,9 млрд солкуобай көрүллүөҕэ. СӨ суолун пуондатыгар эһиил 8,5 млрд солкуобай былааннаммыт. ОДьКХ саҥардыыга туһуламмыт пуондаҕа 10,1 млрд солкуобай барыаҕа. Бүддьүөт дефицита эһиил 3,1 млрд солкуобайга тэҥнэһиэҕэ.
Аграфена КУЗЬМИНА