Хой
Саас кэлэн эрэрэ биллэр. Олоххор буолар уларыйыылар үөрүүнү, сырдык ыраны түстүөхтэрэ. Ол эрээри, доруобуйаҕын көрүнэ сырыт. Уугун олох хаммат эбиккин. Биир кыһалҕаны эргитэн аҕалан санаама. Барыта этэҥҥэ буолуо диэн эрэн.
Оҕус
Сандал саас чугаһаабытыттан сүрэҕиҥ үөрэр. Саҥа таҥас-сап атыылаһан бэйэҕэр бэлэх оҥоһун. Чугас дьонуҥ эн болҕомтоҕор наадыйарын умнума.
Игирэлэр
Салайааччыгын, бииргэ үлэлиир дьоҥҥун кытта өйдөспөт быһыы-майгы үөскүөн сөп. Ол эрээри, санааҕын түһэримэ. Бу эйигин тургутар нэдиэлэ. Бэйэ бодотун тардына сырыт. Нэдиэлэ ортото барыта этэҥҥэ буолуоҕа. Мунньуллубут санааҕын чугас киһигэр кэпсээн уоскуйуоххун наада.
Араак
Үп-харчы баарыттан санааҥ көтөҕүллэр. Таптыыр киһиҥ болҕомтотун уурар. Онтон ордук бу олоххо суоҕун кэриэтэ көтө дайыаҥ. Айар үлэнэн үлүһүйүүҥ ситиһиини аҕалыа.
Хахай
Эрэллээх доҕоттор, өйүүр-убуур дьиэ кэргэн эн тыылыҥ буоларын умнума. Сулустаах чааһыҥ тирээн кэлбит. Үлэҕэр-хамнаскар ситиһии, саҥа хайысхалар олоҕуҥ суолун сырдаталлар.
Кыыс
Баҕа санааҕын толорор сыалтан туохтан да толлон турума. Туох барыта кыраттан саҕаланар. Урукку доҕоруҥ сибээскэ тахсан соһутуо. Кинини кытта көрсүһүүҥ олоххор суолталаах буолуоҕа.
Ыйааһын
Харчылаһар саҥа хайысха көстүөн сөп. Уһуннук толкуйдаабакка, сөбүлэһэриҥ ордук. Ол эрээри дьиэ кэргэҥҥэр болҕомто уурарыҥ наада буолбут. Таптыыр киһиҥ эн сылаас сыһыаҥҥар наадыйар. Быыс булан айылҕаҕа сылдьан сынньаныҥ.
Скорпион
Олоххо тирэхтээхтик үктэнэр кэмиҥ. Үлэҕэр эриэ-дэхси. Эн наһаа соҕотохсуйбуккун. Санааҕын үллэстэр киһиҥ суоҕуттан муунтуйаҕын. Дьоҥҥо-сэргэҕэ аһаҕас буол, оччоҕо барыта этэҥҥэ буолуоҕа.
Охчут
Тапталга билинии, соһуччу бэлэх күүтэр. Эмискэ үп-харчы кэлэн үөрдүө. Өрөбүллэргэ маҕаһыыннарга сылдьан уруккуттан ымсыырбыт малгын атыылаһыаххын сөп. Дьону кытта санааҕын үллэстэ үөрэн.
Чубуку
Мунньуллубут кыһалҕаларгын быһаарарга тоҕоостоох кэм. Тапталга табыллар кэмиҥ. Соҕотохсуйбут санааҕын киэр кыйдаан, сандал сааһы көрсө доҕотторгун, доҕоргун кытта айылҕаҕа сылдьарыҥ, сынньанарыҥ наада.
Күрүлгэн
Үлэҕэ-хамнаска болҕомтолоох буол. Чугас киһигиниин харчыттан сылтаан өйдөспөт түгэн үөскүөн сөп. Маны эрдэттэн туоратарга кыһан. Санааҕын сааһыланаргар, инникигин былаанныыргар тоҕоостоох кэм.
Балыктар
Хопко-сипкэ киирэн биэримэ. Уу чуумпута, дириҥэ ордугун умнума. Биир тылы алҕас саҥарбытыҥ айдааҥҥа тиэрдиэн сөп. Бу дьиэ кэргэҥҥэр эмиэ сыһыаннаах. Онон чуумпу, иһийэр кэм.
Бэлэмнээтэ Ульяна Захарова, edersaas.ru
Хаартыскалар интэриниэттэн.