Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр аска-үөлгэ куттал суох буолуутун миэрэлэрин дьүүллэстилэр
Бэҕэһээ Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр Бааһынай (фермерскэй) хаһаайыстыбалар уонна тыа хаһаайыстыбатын кэпэрэтииптэрин ассоциациятын чилиэннэрэ “Аска-үөлгэ куттал суох буолуутун хааччыйыы” тиэмэҕэ сэминээргэ муһуннулар, диэн тустаах министиэристибэ пресс-сулууспата иһитиннэрэр. Тэрээһин ассоциация тэриллибитэ 30 сылыгар ананна.
Тэрээһиҥҥэ Судаарыстыбаннай Дуума аграрнай боппуруостарга кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы, АККОР бэрэсидьиэнэ Владимир Плотников кытынна.
Кини өрөспүүбүлүкэ аграрийдарыгар таһаарыылаах үлэлэрин иһин махтанна. “Саха сирин сүрүн алмаастара – бу дьон: бааһынайдар, биһиги тыабыт хаһаайыстыбатын үлэһиттэрэ, фермер хаһаайыстыбаларын баһылыктара, кинилэр аска-үөлгэ куттал суох буолуутун хааччыйаллар, сири хоруталлар уонна айылҕа уустук усулуобуйатыгар үтүө түмүктэри ситиһэллэр. Фермер судургута суох үлэтин талбыккыт иһин махтанабын.
АККОР бүгүн 66 эрэгийиэни хабар, балартан 4 эрэгийиэн – Саха сирэ, Краснодар кыраайа, Волгоград уонна Оренбург уобаластара үгүс ахсааннаах фермер хаһаайыстыбалаахтар. Өрөспүүбүлүкэ фермердэрин ассоциацията – РФ саамай тэрээһиннээхтэрэ. Бу эрэгийиэн, министиэристибэ уонна Ассоциация салалталарын үтүө өҥөлөрө”, — диэн бэлиэтээтэ Плотников.
Владимир Николаевич эрэгийиэн баһылыга Айсен Николаев тыа хаһаайыстыбатын эйгэтигэр көҕүлээһининэн фермер хаһаайыстыбаларын өйөөһүҥҥэ тиһиктээх үлэ ыытылларын бэлиэтээтэ.
Владимир Николаевич этэринэн, кинилэргэ чэпчэтиилээх усулуобуйаларга кирэдьииттэри уонна сойуомнары биэрэллэр. Өрөспүүбүлүкэ көхтөөхтүк “Агростартап” икки федеральнай бырагырааматын – саҥа саҕалыыр фермердэри уонна “Дьиэ кэргэн сүөһү иитэр пиэримэлэрин сайыннарыы” бырагыраамаларын олоххо киллэрэр.
Дойду АПК-тын уопсай туругун ырытарыгар Владимир Плотников тыа хаһаайыстыбатын табаары оҥорооччуларын туруктаах үлэлэрин хааччыйыы дьоһун суолталааҕын бэлиэтээтэ, маныаха судаарыстыба өйөбүлүн барытын туһаналлар.
“Бу сыалга федеральнай бүддьүөттэн 153 млрд солк. эбии көрөргө былаанныыллар. Бу үп-харчы, туох-ханнык иннинэ, кылгас болдьохтоох чэпчэтиилээх киэрдьииттэри уонна бу салааҕа инвестиция кирэдьииттэрин субсидиялааһыҥҥа ыытыллыаҕа”, — диэтэ кини.
Санатан эттэххэ, бэрэсидьиэн Владимир Путин агросекторга 153 млрд солк. итэҕэһэ суох эбии үбү федеральнай бүддьүөттэн көрөргө этии киллэрбитэ. Бу туһунан судаарыстыба баһылыга агро-бырамыысыланнас, балык хаһаайыстыбатын комплексын уонна бырамыысыланнас бу салааҕа сыһыаннаах хайысхаларын кытта ыыппыт сүбэ мунньаҕар эппитэ.
“Биһиги АПК-бытын сайыннарыыга анаммыт сүбэ мунньаҕар Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин кэккэ соруктары ыйда. Бу судургута суох кэмҥэ билигин биһиги бары кыахпытын күүскэ туһаныахтаахпыт уонна тас дойдуттан киирэр табаартан тутулуктаныа суохтаахпыт. Сири баһылыахха, тыа хаһаайыстыбатын оҥорон таһаарааччыларын бигэтик уоҕурдуунан хааччыйыахха, бэйэбит селекциялыыр кииннэрбитин тэриийэххэ. Чэпчэтиилээх ыстаапканан кылгас болдьоххо кирэдьиити тардыахха – ыстаапка уларыйбат уонна 5 бырыһыан иһинэн хаалыахтаах. Бу сыалга бырабыыталыстыба 25 млрд солк. көрдө. Үбү бөдөҥ хаһаайыстыбалар эрэ буолбакка, дьоҕус хаһаайыстыбалар эмиэ ылыахтаахтар. Бырабыыталыстыба эбии 112 млрд солкуобайы тыа хаһаайыстыбатын чэпчэтиилээх лиизинигэр эбии көрдө. Нэһилиэнньэни хаачыстыбалаах уонна сөбүгэр сыаналаах аһынан-үөлүнэн хааччыйыахха, фермердэргэ барыһы ылалларын курдук бородууксуйаларын быһаччы батаралларыгар көмөлөһүөххэ. Бэрэсидьиэммит сорук туруорда – балары бары бииргэ толоруохпут!”, — диэн тоһоҕолоон бэлиэтээтэ парламентарий.
Владимир Плотников бэлиэтииринэн, аграрийдар туохха наадыйаллара бастакы миэстэҕэ тутуллуохтаах – кирэдьииттэргэ уонна тиэхиньикэҕэ тиксиилэрэ, тыа хаһаайыстыбатын табаары оҥорооччуларын уоҕурдуунан хааччыйыыга уонна бородууксуйаларын батарыыларыгар.
Өрөспүүбүлүкэ тыатын хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Николай Афанасьев фермердэр судаарыстыба туруорар соруктарын толорууга туруммуттарын, өйөбүл баарын бэлиэтээтэ.
“Эһиги үлэҕит, кириисис усулуобуйатыгар оҥорон таһаарыыгыт олус суолталаах. Бырабыыталыстыба таһымыгар дьоҕус көрүҥнээх хаһаайыстыбалары судаарыстыба өттүттэн өйүүр миэрэлэрин мэлдьи ылынабыт”, — диэтэ кини салгыы.
Салгыы СӨ Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин Сүөһү иитиитигэр, племенной дьыалаҕа, кэпэрээссийэҕэ уонна дьоҕус хаһаайыннааһыҥҥа департаменын салайааччыта Николай Питимко, Олохтоох салайыныы боппуруостарыгар департамент салайааччыта Иван Попов, “Россельхозбаан” АУо Саха сиринээҕи филиалын дьоҕус уонна орто биисинэскэ отделын начаалынньыга Николай Соловьев уо.д.а. тыл эттилэр.
Бэлэмнээтэ Женни Стрюкова
Хаартыска: СИА