Бу олох соторутааҕыта, Бэчээт күнүн иннинэ, Арассыыйа Президенэ Владимир Путин “Комсольская правда”-ҕа дойду бөдөҥ хаһыаттарын итиэннэ информационнай агентстволарын эрэдээктэрдэрин мунньан олорон, Арассыыйа Суруналыыстарын сойууһун саҥа талыллыбыт бэрэссэдээтэлэ Владимир Соловьев “Арассыыйа үтүөлээх суруналыыһа” бочуоттаах ааты олохтуурга этии киллэрбитин, өйөөтө.
Оттон СӨ Ил Дархана Егор Борисов тохсунньу 12 күнүгэр эмиэ суруналыыстары кытта көрсүһүүтүгэр, кэпсэтии “Арассыыйа үтүөлээх суруналыыһа” ааты олохтуур туһунан тиэмэни таарыйбытыгар, суруналыыстартан, пресса үлэһиттэригэр “үтүөлээх” диэн регионнааҕы статуһу олохтуур төһө наадалааҕын ыйыталаста. Онуоха, көрсүһүүгэ кэлбит суруналыыстар, маннык аат чахчы наадалааҕын уонна СМИ бэрэстэбиитэллэриттэн бочуоттаах ааты сүгэргэ дьоһуннаах дьон элбэҕин бэлиэтээтилэр.
Егор Афанасьевич онуоха сөбүлэстэ итиэннэ Саха сирин суруналыыстарыгар анаан саҥа бочуоттаах ааты олохтуурга туһааннаах сорудаҕы биэриэҕим диэтэ.
Биллэрин курдук, күн бүгүн суруналыыстар “Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын үтүөлээх үлэһитэ” итиэннэ “Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ” бочуоттаах ааттары ылан кэллилэр. Оттон, истэр-билэр курдук, биһиги дойдубутугар “Үтүөлээх учуутал”, “Үтүөлээх быраас”, “Үтүөлээх тутааччы”, “ Үтүөлээх геолог,” “Үтүөлээх юрист”, о.д.а араас эйгэҕэ туһааннаах идэлэргэ бочуоттаах ааттар бааллар. Урут уруккуттан суруналыыс идэтэ ыараханын, уустугун оннооҕор шахтер идэтиниин тэҥнээн көрөллөрө… Оттон аныгы үйэҕэ суруналыыс идэтэ кутталлаах да буолла диэх кэриҥнээхпит. Итиэннэ айар үлэ диэн хайдаҕын сыһыаннаах дьон бары бэркэ билэн эрдэхтэрэ. Онон, суруналыыстыкаҕа бочуоттаах аат олохтоноро сөптөөх. Оттон чопчу хайдах ааттаныаҕын быһаарар олус уустук буолуо суоҕа дии саныыбын.
Биир идэлээхтэрбит санаалара:
Гаврил СТРУЧКОВ, 1986 с. РФ, Саха сирин Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
—Мин санаабар, “Үтүөлээх суруналыыс» буолбакка, “Бэчээт үтүөлээх үлэһитэ” диэн аат ордук. Полиграфистар эмиэ ылыахтарын сөп. Суруналыыстарга туспа буолбакка, бэчээт салаатыгар уопсай аат буолуон наада. Оттон араадьыйа, тэлэбиидэнньэ үлэһиттэригэр ити салаа үтүөлээх үлэһитэ диэн туспа аат баар буолуон сөп.
Нина Санникова, 1993 с. РФ, Саха сирин Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
—Мин итинник ааты олохтууру утарабын. Суруналыыстарга араас номинация баар, судаарыстыбаннай бириэмийэ баар… Тас дойдуларга үтүөлээх суруналыыс диэн аат суох.
Иван Ушницкай, 1986 с. РФ, Саха сирин Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
— “Заслуженный работник СМИ” диэн ордуга дуу?.. “Култуура үтүөлээх үлэһитэ” буоларга лимиит, кубуота диэннэр, биһиги биир идэлээхтэрбит ылбакка хаалааччылар. Оттон омуктарга “үтүөлээх” диэн аат, кырдьык, суох. Кинилэргэ араас бириэмийэлэри, статуэткалары уонна үгэс курдук, быһаччы харчынан туттараллар.
Галина Бочкарева, Саха сирин Суруналыыстарын сойууһун бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлэ:
—Хас да национальнай өрөспүүбүлүкэҕэ уонна сорох уобаластарга итинник аат уруккуттан баар. Суруналыыстар сойуустарын бырабылыанньата хас да сыллааҕыта ити боппуруоһу көтөҕөн, Бэчээт департаменыгар киллэрбитэ. Ону Департамент коллегията өйөөн, Бырабыыталыстыбаҕа түһэрбитэ. Аккаас кэлбитэ. Биһиги «Заслуженный работник средств массовой информации и печати» диэн бырайыак оҥорбуппут. Ол бырайыак сойууска сытар. Полиграфистар, кинигэ таһаарааччылар эмиэ киирэллэрин курдук.
Иван Ксенофонтов, 1986 с. РФ, Саха сирин Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
—Суруналыыстыка – уопсастыба сайдыытын түстүүр, олоҕу хамсатар төһүү күүс. Суруналыыс айымньылаах үлэтэ, киллэрэр кылаата судаарыстыба таһымынан үрдүктүк сыаналара саамай сөптөөх.
Татьяна МАРКОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru