«Кыһын Саха сириттэн саҕаланар» кыһыҥҥы туризм бэстибээлэ 2014 сылтан уопсай бырагыраамаҕа киирбит «Саха сирин амтана» тэрээһинэ суох хайдах да сатаммат курдук.
edersaas.ru
Бу тэрээһини түөрт төгүрүк сылы быһа сырдатан кэлбит суруналыыс буоларым быһыытынан, сылтан сыл аайы тэрээһиҥҥэ кыттар эрэстээрээн ахсаана элбиирин таһынан, таһымнара үрдээтэр үрдээн иһэрин бэлиэтиибин. Ол, арааһа, ааттаах-суоллаах экспердэр кэлэн сүбэ-ама биэриилэрин, маастар-кылаас ыытыыларын кытта ыкса сибээстээҕэ чахчы.
Быйылгы «Саха сирин амтана» бэстибээлгэ кыттар Дьокуускай куорат 15 эрэстэрээнин аһын дьүүллүөхтээх событийнай туризм эйгэтигэр Russian Event Awards национальнай бириэмийэни төрүттээбит, ааттаах-суоллаах эксперт Геннадий Шаталов Саха сиригэр үһүс кэлиитэ.
— Саха сирин рестораннарын астара кэлиҥҥи сылларга биллэ тупсубуттар. Ол курдук, Арассыыйа регионнарыгар үүттэн, эттэн, оҕуруот аһыттан, балыктан, отон арааһыттан — олохтоох астан араас бүлүүдэни, утаҕы оҥорон таһаарар эрэстэрээн аҕыйах. Үксүлэрэ бэйэлэрэ оҥорон таһаарбыт астарыттан буолбакка, кэлии астан-үөлтэн бүлүүдэлэри бэлэмнииллэр. Ыраас айылҕа аһын аһыыртан ордук туох баар буолуой күндү? — диэн санаатын үллэстэр гастрономическай бэстибээл бочуоттаах ыалдьыта.
Кини санаатын «Махтал» эрэстэрээн управляющайа Анна Трифонова бигэргэтэр:
— Биһиги эрэстэрээммит салалтата бородууксуйаны өрөспүүбүлүкэ улуустарыттан атыылаһар. Холобура, «Саха сирин амтана» бэстибээл кэмигэр эрэ буолбакка, ыалдьыттарбытыгар кыһыннары-сайыннары Чурапчы убаһатын этинэн уонна үүт аһынан, Аллайыаха чыырынан, Мэҥэ Хаҥалас отонунан, Амма дьэдьэнинэн күндүлүүбүт.
Кырдьык, саха национальнай бүлүүдэлэрин амсайаары «Махталга» дьон кэлэ турар. Биһиги сылдьар кэммитигэр Арассыыйа регионнарыттан кэлбит ыалдьыттар үгүс этилэрэ. «Кинилэргэ күннээҕи менюга тугу амсатаҕытый?» — диэн ыйыппыппытыгар V-c кылаастаах пуобар Елизавета Созонова бэйэтэ уонна кэллиэгэлэрэ астаабыт бүлүүдэлэрин билиһиннэрдэ.
Биллэн турар, Саха сирин эрэстэрээннэрин киэн туттуута — «Индигирка» салаат. «Махталга» аллайыахалар чыырдара семганы кытта салаат гына оҥоһуллан, муус иһиккэ кутуллан бэриллэр эбит. Ама, ким маны көрөн туран, Саха сиригэр кэлбитин билиэ суоҕай?
Оттон мантан аллараа — «Хара кыталык» диэн билимиэн көрүҥэ. Биирдэ амсайан баран, амтанын умнубаккын!
Елизавета салгыы бэйэтин «Убаһа этиттэн сылаас салаат» диэн ааптарскай бүлүүдэтин билиһиннэрэр.
Кылаастаах пуобар кыыс Чурапчы убаһатын этигэр сыры, черри помидору уонна кедр эриэхэтин эбэн, бэртээхэй салааты оҥоро охсон, олус бэркэ киэргэтэн, биһигини күндүлээн соһутта. Убаһа этэ олох сонуннук көстөрүн ааһан, минньигэһэ дьикти!
Онон бу салааты «Махталга» тиийэн амсайарга тиэтэйиҥ.
Салгыы кыһыллыбыт тоҥ балыгы, убаһа этиттэн оҥоһуллубут араас бүлүүдэни сахалыы таҥастаах «Махтал» официаннара аҕалан истилэр. Бэлиэтээн эттэххэ, национальнай көстүүмү ыччаттар бэстибээл кэмигэр эрэ кэппэттэр, маннык күн аайы таҥнан сылдьаллар. ХИФУ устудьуоннара үөрэхтэриттэн ордон, манна кэлэн үлэлэһэллэр эбит.
Владивостоктан киин куорат эрэстэрээннэрин бүлүүдэлэрин сыаналыыр дьүүллүүр сүбэ эксперин быһыытынан ыҥырыллыбыт Павел Кущенко Арассыыйа туристическай хампаанньаларын, интэриэһинэй бырайыактарын Кытайга билиһиннэрэр эбит. Биллэн турар, Кытай хампаанньаларын Арассыыйаҕа эмиэ билиһиннэрэр соруктаах үлэлиир. Бу сырыытыгар Саха сирин ресторатордарыгар кытай туристара тугу интэриэһиргииллэрин, кинилэр болҕомтолорун тугунан тардыахха сөбүн билиһиннэриэхтээх. Онон норуоттары холбуур үлэлээх эксперт «Махтал» эрэстэрээн курдук бэйэ бородууксуйатынан оҥоһуллар ас амтана иҥэмтэлээҕин тото-хата амсайан билиэҕэ.
«Махтал» эрэстэрээн быйыл куонкуруска кыттыбат. Онон ыалдьыттарга, эмиэ атын эрэстэрээннэр курдук, саха аһын пропагандиһын быһыытынан олохтоох бородууксуйаттан оҥоһуллубут бүлүүдэлэри астаан амсатар.
Бу күннэргэ суруналыыстар бэртээхэй соруктаахпыт — «Кыһын Саха сириттэн саҕаланар» бэстибээлинэн сибээстээн, «Саха сирин амтана» тэрээһиҥҥэ ханнык эрэстэрээн туох дьикти бүлүүдэнэн күндүлээбитин билиһиннэриэхпит. Онон анаан күүтэн, интэриэһиргээн ааҕыаххыт диэн эрэнэбин.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыскаҕа ааптар түһэриилэрэ.