САХА СИРЭ УОННА АЛРОСА НАКЫЫННААҔЫ РУУДАЛААХ СИРГЭ ГААС СИТИМИН ТАРДЫАХТАРА
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев уонна АЛРОСА АХ генеральнай дириэктэрэ Сергей Иванов Петербурдааҕы аан дойдутааҕы экэнэмиичэскэй пуорумҥа Накыыннааҕы рудалаах
сир оҥорон таһаарар былаһааккатыгар гаас ситимин тутуу бырайыагын олоххо киллэрэргэ бииргэ үлэлэһэр туһунан Сөбүлэһиигэ илии баттаатылар.
Саха Өрөспүүбүлүкэтэ бырамыысыланнаска уонна экологияҕа куттал суох буолуутун хааччыйарга дьулуһар, энэргиэтикэ кыаҕын уонна уоту харыстааһыны көдьүүстээхтик туһаныы бэлиитикэтин ыытар. АЛРОСА бөлөҕө, бэйэтин өттүттэн, оҥорон таһаарар энергетическэй эбийиэктэрин гаас оттугар көһөрөргө интэриэстээх.
Гаас ситимин тутуу 2021-2024 сылларга былааннанар. Тутууга инвестиция уопсай кээмэйэ 2,5 миллиард кэриҥэ, ол иһигэр АЛРОСА үбүн суотугар, буолуоҕа. Сергей Иванов этэринэн, бырайыак ТЭО номнуо бэлэмнэннэ, үбүлээһин источниктара быһаарыллаллар, бырайыагы олоххо киллэрэргэ бэдэрээтчити таларга тендери ыытыы докумуоннара бэлэмнэнэллэр. Ол иһигэр, Саха Өрөспүүбүлүкэтин сиригэр-уотугар үлэлиир хампаанньалар кытталлара сабаҕаланар.
«Исписэлиистэр сыаналыылларынан, Саха сиригэр элбэх күөх оттугу туһаныы экологияҕа эрэ үчүгэйдик дьайбат, ону таһынан Накыыннааҕы рудалаах сири уотунан хааччыйыы сыаната 5 төгүл намтыырыгар кыаҕы биэриэҕэ. Ылыллыбыт көдьүүс атын экологическай бырайыактарга инвестицияланыан сөп”, – диэн Саха сирин баһылыга илии баттаммыт сөбүлэһиини быһаарда.
«Бу биһиги биисинэспит углероднай нейтральноһын ситиһиигэ өссө биир хардыы. Маннык киэҥ хабааннаах инвестиционнай бырайыагы олоххо киллэрии, ону сэргэ, Ньурбатааҕы хайа-байытар кэмбинээт үлэтин көдьүүһүн улаатыннарарга көмөлөһүөҕэ. Биһиги бэйэбит тэрилтэлэрбит туруктаах үлэлээх буолалларыгар, уотунан эрэллээхтик уонна тиһигин быспакка хааччыллыыга, ньиэби уонна дизель оттугун тиэйиини уонна туһаныыны кытта сибээстээх куттал намтыырыгар интэриэстээхпит. Гаас ситимин тутуу бырайыагын өрөспүүбүлүкэ өйүүрэ биһиэхэ олус суолталаах, тоҕо диэтэххэ, тутууну тэрийиини кытта сибээстээх боппуруостар чопчу уонна суһаллык быһаарыллыахтара мэктиэлэнэр”, – диэн Сергей Иванов бэлиэтээн эттэ.
Накыыннааҕы рудалаах сир Саха сирин Ньурба оройуонугар, быһа холоон Мииринэй куораттан 280 килэмиэтирдээх сиргэ баар. Манна булуллубут алмаастаах сири баһылыырга 2000 сыллаахха АЛРОСА Ньурбатааҕы хайа-байытар кэмбинээтэ тэриллибитэ. Билигин ХБК ордук бөдөҥ эбийиэктэринэн “Ньурбатааҕы” уонна “Ботуобуйатааҕы” туруупкалар карьердара, ону сэргэ 16 нүөмэрдээх байытар фабрика буолаллар. 2020 сыл түмүгүнэн, Ньурбатааҕы хайа-байытар кэмбинээт АЛРОСА бөлөҕөр хостооһун кээмэйинэн биир улаханынан буолбута: 8,3 мөлүйүөн карат алмааһы (уопсай хостооһунтан 27,6%).
Бэлэмнээтэ Надежда Егорова