«Саха сирэ» хаһыат чэппиэрдээҕи нүөмэрэ бүгүн күннээҕи олох-дьаһах сонуннарынан, араас сытыы ырытыы матырыйаалларынан баай. Онтон кылгастык сырдатан ааһыым.
«Бүгүҥҥү туругунан өлүүлэһэн тутуунан хас дьиэ “тоҥон” турарый уонна хаһаайыттар хаһан дьиэлэрин күлүүстэрин ылыах курдуктарый?» диэн суруналыыс Александр Тарасов Тутааччы күнүгэр анаммыт интервьютугар кимиэхэ маннык сытыы ыйытыылары биэрэн, ааҕааччы болҕомтотун тардыбытын билиэххит.
«Урут сарсыҥҥы көрөөччүлэрдээх буолабыт дуо диэн долгуйа сылдьыбыппыт, анал кэпсэтиилэри тэрийбиппит. Ол эрээри, оннук буолбатах эбит, хайа да түгэҥҥэ биһиги көрөөччүлээхпит уонна көрөөччүлээх буолуохпут. Аны Иван Михайлович Андросов хампаанньаны салайар кэмигэр, продюсерскай тэлэбиидэнньэҕэ киирэргэ олус элбэх үөрэҕи ааспыппыт. Татаардар кэлэн үөрэтэн барбыттара. Билигин, төттөрүтүн, татаардар биһигиттэн үөрэнэн бараллар. Бу үөрэх биһиэхэ элбэҕи биэрбитэ, ол кэмҥэ үөрэммит дьон билигин таһаарыылаахтык үлэлии сылдьабыт» диэн «Саха» НКИХ салайааччыта Олег Марковы кытта «Саха сирэ» хаһыат кылаабынай эрэдээктэрэ Чокуур Гаврильев «Сэмсэ» рубрикаҕа бэрт интэриэһинэй кэпсэтиигэ бэлиэтиир. Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.
Дьокуускай куоракка Свердлов аатынан уулусса 15 нүөмэрдээх дьиэтигэр турар Офтальмология өрөспүүбүлүкэтээҕи килиниичэскэй балыыһатын билбэт киһи, арааһа, аҕыйаҕа буолуо. Суруналыыс Надежда Егорова офтальмология салаатыгар “быраас алҕаһа” диэн өйдөбүл баар буолар дуо?» диэн кимтэн ыйытта? Сиһилии харах балыыһатын туһунан — бүгүҥҥү хаһыакка.
«Саҥа үөрэх дьыла саҕаланара чугаһаата. Төрөппүттэр оҕолорун үөрэххэ бэлэмниир түбүгэр сылдьаллар. Суруйар сорудахтаах киһи быһыытынан, биир үтүө күн Хомсомуол
болуоссатыгар аһыллыбыт “Оскуола баһаарын” өҥөйөн көрөргө сананным» диэн бэйэтин репортааһын саҕалыыр суруналыыс Людмила Попова. Сиһилии быйылгы Оскуола баһаарын туһунан бүгүҥҥү хаһыакка ааҕыҥ.
«Ил Дархаммыт А. С. Николаев 2018 с. бүтүүтэ «Өрөспүүбүлүкэҕэ тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы стратегическай соруктара» диэн улахан уураах таһаарбыта. Онно биир сүрүнүнэн өрөспүүбүлүкэ нэһилиэнньэтин бэйэ үүтүнэн хааччыйыыны 61%-ҥа тиэрдэргэ диэн улахан сорук туруорбута. Бу сорук хайдах туолан иһэрин ырытан көрдөххө ыйытыктар үөскүүллэр. Тус санаабын суруйарга сананным» диэн Иван Пономарев бэйэтин санаатын «Саҥа мэхэньисиим ордук уонна омсолоох өрүттэрэ» диэн матырыйаала үгүс ааҕааччы болҕомтотун тардара чахчы.
«Дьаһалта түөрт сиринэн бааза оҥорон, кэлбит дьону тустаах тэрилинэн, аһынан-үөлүнэн хааччыйан, олорор, утуйар усулуобуйаны тэрийэн — күн аайы сүүһүнэн дьону үлэлэтэн киэҥ далааһыннаах үлэни ыыппыта. Син элбэх улууска үлэлээн сырыттым даҕаны, маннык тэриллиилээхтик үлэлиир дьаһалтаны көрсө иликпин. Онон бары улууска маннык хамсаналлара буоллар ончу атын хартыына буолуо эбит» диэн ойуур баһаарын умулларыыга сылдьар уопуттаах киһи ханнык улууһу маннык хайҕаабытын суруналыыс Айтана Аммосова матырыйаалын аахтаххытына билиэххит.
Туох кистэлэ кэлиэй, бу социальнай дьиэҕэ олох очурдарыгар оҕустарбыт көрөр-истэр дьоно суох, олохторугар соҕотох хаалбыт уонна доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон биир сиргэ бүгэн олороллоро уонна эмтэнэллэрэ эрэ буолуо диэн санаалааҕым. Сабыылаах дьиэҕэ олорор дьон олохторун-дьаһахтарын билбэт дьон бары да оннук саныырбыт буолуо. Олох да оннук буолбатах эбит. Дьэ, бу туһунан анаан кэпсииргэ сананным. Намнааҕы Кырдьаҕастар уонна инбэлииттэр дьиэлэригэр араадьыйа устуудьуйа тэрийбиттэрин ааһан, туох култуурунай үлэни ыыталларын, быһата, манна олох күөстүү оргуйарын туһунан бүгүҥҥү хаһыакка таһаарбыт матырыйаалбын ааҕыҥ диэн ыҥырабын.
«Саха» НКИХ биир тарбахха баттанар ураты айар буочардаах оператора Александр Слепцовы кытта кэпсэтиэхпин олус баҕарар этим. Бу талааннаах киһини кытта командировкаларга өрүү алтыһабын уонна кини устубут биэриилэрин олох эккирэтэ сылдьан көрөбүн. Онон түгэн көстүбүччэ, Александр Слепцовтуун айар үлэ алыбын туһунан кэпсэттибит. Айар куттаах киһини кытта кэпсэтэ олорон, киһи олох ураты турукка киирэр. Ол ону бүгүҥҥү матырыйаалбын аахтаххытына бэйэҕитинэн билиэххит.
«Якуцкъ» киинэҕэ уһуллан баран, хас да сыл таах турбут буолан, өссө төгүл чөлүгэр түһэрэр үлэ ыытыллара наада. Ханаппаакыланыа, баарыстара уларыйыахтара, кыра өрөмүөн оҥоһуллуо. Ол кэнниттэн боппуруос этэҥҥэ быһаарылыннаҕына, сайын Өлүөнэнэн устуоҕа. 20-лии киһи хатааһылыа. Оттон кыһынын түмэлбит тиэргэнигэр экспонат быһыытынан туруо. Өрүһүнэн устарга көҥүл бэрилиннэҕинэ, кимнээх үлэлэти-эхтэрин сөптөөҕө быһаарыллыа. Билигин бу боппуруоһу СӨ Тырааныспар министиэристибэтэ уонна Бырабыыталыстыба көрөллөр. Бу бэрт дьикти мусуой эспэнээтин туһунан суруналыыс Сардаана Баснаева суруйда. Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат.