“Саха сирэ” хаһыат суруналыыстара бүгүн эмиэ бэрт интэриэһинэй матырыйааллары бэлэмнээн таһаардылар.
“Вашингтон Украинаҕа сүрүн болҕомтону уурар уонна НАТО ити боппуруоска аһаҕастык кэпсэтиэн адьас баҕарбат. Барытын көбүөр аннынааҕы оонньуу быһыытынан быһаара олорор” диэн суруналыыс Александр Тарасов “Арассыыйа уонна Эмиэрикэ сыһыаннара” бүгүҥҥү тиэмэҕэ ырытыы ыстатыйата үгүс ааҕааччы болҕомтотун тардыаҕа.
Быйыл “Аляска — Сибиир” салгын байыаннай трассата төрүттэммитэ 80 сылын туолар. Онно анаммыт “төгүрүк остуолу” Хотугу пуорум тэрийэн ыытта. Манна АЛСИБ тиэмэтигэр эрэгийиэннэр уонна Аляскаҕа бары тус-туспа биирдиилээн үлэ ыыта сылдьаллара көһүннэ. “Биир санаалаах дьон хайаан да түмсүүһүбүт уонна биир хайысханы тутуһан үлэлииһибит” диэн кэскиллээх толкуйу тобуллубут. Онон бу тэрээһинтэн саҕыллан, аны АЛСИБ ассоциацията тэриллэр буолла” диэн ким санаатын үллэстибитин бүгүҥҥү хаһыаттан билиэххит.
“… Оптуобус аныгыс балаакка аттыгар тохтуохтааҕын бүтэһик хаалбыт марафонецтары арыаллаары, тардыллан хаалбыта. Инньэ гынан, мин үссэнэр кыаҕа суох буолан, 38 км диэри күүһүм эстиэхчэ буолбута. Дьолго, ол дистанцияҕа сүүрэ сылдьар спортсменнары көрсүбүтүм. Онно “Эверстова” диэн көхсүгэр суруктаах экстремал-сүүрүктэн ааһан иһэн, “геллээххин дуо?” диэн ыйыппытым. Хата, баар эбит. “Мин сиэбэппин, эн ыл” диэн биэрэн быыһаабыта. Ол гелим саҥа тоҥоору гыммыт этэ. Ону сиэн сэниэ киирэн, дистанциябын этэҥҥэ түмүктээбитим», — диэн Өймөкөөҥҥө ыытыллыбыт марафон кыайыылаҕа Василий Лукин кэпсээтэ. Саха дьоно тымныыга хайдах сүүрбүттэрин туһунан “Өймөкөөн марафона – кэскиллээх” интервьюга ааҕыҥ.
“Хаартысканы көрдүҥ даҕаны ким, туох, ханна буоларын билэҕин, өйдүүгүн. Биир тыла суох. Оттон биһиги ону өйдөтөн суруйуохпутугар диэри элэ-была тылбыт бүтүөҕэ. Дьэ, маны санааҥ, хайдах курдук араастааҕый? Ол да иһин биллэр-көстөр, улахан сабыытыйаларга урут бастаан хаартыскаҕа түһэрэр суруналыыстары ылаллара”, — диэн туран, фотограф Еремей Порядин туһунан бэчээт бэтэрээнэ, суруналыыс Милан Афанасьев сырдатта.
Күн уһаан, саас кэлэн эрэрэ номнуо биллэр. Сайыҥҥы навигацияҕа бэлэмнэнэн, Жатайдааҕы хараабыллары өрөмүөннүүр собуот устар ааллары муустан босхолоон эрэрин, сааскы навигацияҕа бэлэмнэнии үлэтэ хайдах бара турарын билиһиннэрдэ суруналыыс Егор Карпов.
Учуутал тиийбэт кыһалҕата күн бүгүн Саха сиригэр эрэ буолбакка, бүтүн дойду үрдүнэн сытыытык турар. Ол курдук, ааспыт сыл бүтүүтүнээҕи чахчынан “Работа в России” порталга 22 тыһ. тахса учуутал вакансията баара. Саха сиригэр олохтоох министиэристибэ саайтыттан көрдөххө, бүгүн 503 педагог миэстэтэ аһаҕас. Манна тириэньэртэн, гигиена инструкторыттан саҕалаан учууталга тиийэ бары киирэллэр. Бу тиэмэни “Оччоҕо ким үлэлиир?” диэн матырыйаалыгар суруналыыс Людмила Попова сырдатта.
Үүммүт 2022 сылга төрөппүттэргэ, оҕону иитэ ылааччыларга, эппэкииннэргэ, хат дьахталларга төлөбүрдэр кээмэйдэрэ үрдээтэ. Сорох босуобуйалар дьиэ кэргэттэргэ барыларыгар ананаллар, сороҕор дохуоту, баайы-дуолу учуоттаан биэрэллэр. Ону тэҥэ, быйыл тиийинэн олоруу алын кээмэйэ, Ийэ хапытаалын суумата эмиэ үрдүүллэр. Бу туһунан суруналыыс Ангелина Васильева сырдатта.
Оҕуруотчут түбүктээх кэмэ саҕаланна. Бүгүҥҥү хаһыакка тохсунньу, олунньу ыйдарга ыһыллар үүнээйилэри хайдах олордор, көрөр-харайар сүбэлэри тустаах ааҕааччылар интэриэһиргиэхтэрэ.
90-с сыллар саҥаларыгар Арассыыйа үрдүнэн биэнсийэ хастыы да ый төлөммөт кэмигэр, Саха сиригэр биир да ый көппөккө, төлөнө турбута. Онон хамнас кэлбэт кэмигэр биэнсийэ үгүс ыалы абыраабытын бары өйдүүбүт. Маныаха оччолорго биэнсийэ пуондатын салайааччытынан үлэлээбит Роберт Бурнашов өҥөтө сүҥкэн. Бу күннэргэ өрөспүүбүлүкэ уопсастыбаннаһа биллиилээх судаарыстыбаннай диэйэтэл 75 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээтэ. Хаһыаппытыгар Роберт Бурнашов туһунан матырыйаал үгүс ааҕааччы болҕомтотун тардыаҕа.
Чинчийээччилэр этэллэринэн, ас барыта тэҥ туһалаах буолбатах, сороҕо туох да туһаны аҕалбат, бэл ардыгар, төттөрүтүн күүспүтүн-уохпутун, эппитин-сииммитин мөлтөтүөн сөп. Дьиҥэр, маҕаһыыҥҥа баар ас олоччу барыта элбэх тургутууну, көҥүллүүр хамыыһыйаны ааһан, куттала суоҕунан билиниллэн атыылаһааччыга тиийэр. Ол да буоллар, табаар сорох көрүҥнэрин, кырдьык, саарбаҕа суох туһалааҕынан ааҕар сыыһа. “Кэнники кэмҥэ бу кэккэҕэ пальматтан ылыллар арыыны ааттыыр буоллулар. Бу арыы бэрт элбэх оҥоһуллубут ас састаабыгар киирэр, онон төһө туһалааҕын, эбэтэр буортулааҕын быһаарсан көрүөҕүҥ”, — диэн саҕалыыр “Пальма арыыта – “дьаат” дуу, ас дуу?” диэн ырытыы ыстатыйатын суруналыыс Егор Карпов. Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.
Саха бэчээтин бэтэрээнэ Филипп Пестряков «Баары баарынан» уонна «Дьоһун кылаатын киллэрбитэ» диэн икки чаастаах бэрт интэриэһинэй ахтыы кинигэлэри таһаарда. Бу иннинэ ким да маннык ураты ис хоһоонноох ахтыы кинигэни суруйа илигин бэлиэтиир тоҕоостоох. Ааҕааччы интэриэһин кинигэ бастакы сирэйиттэн саҕалаан тардан барарын туһунан суруналыыс Надежда Егорова сырдатта.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат.