Бастатан туран, «Олох-дьаһах тула» рубрика ааҕааччы санаатын тапта диэхпин баҕарабын. Ол курдук, дьон араас тиэмэлээх интэриэһиргиир ыйытыктарыгар толору хоруйу ылаллар. Бүгүн “Ыйыт-эппиэттиибит” уочараттаах таһаарыытыгар суруналыыстар Анивера Акимова уонна Женни Стрюкова олох-дьаһах араас боппуруостарыгар кэккэ хоруйдары түмэн таһаардылар. Ол онтон биир боппуруоһу холобурдуум.
— “Тэтим” араадьыйаны истээри гынабыт даҕаны, ханнык долгуҥҥа иһиллэрин билбэппит». Бу Муома улууһуттан Слепцовтар дьиэ кэргэннэрин ыйытыыларыгар эппиэттээн, ааҕааччыларга анаан “Тэтим” саха араадьыйатын улуустарынан иһиллэр долгунун толору испииһэгэ таҕыста. Күндү ааҕааччыларбыт, эһиги ыйытыыларгытын эмиэ бэлэмнээн бу рубрикаҕа ыытыҥ.
«Кистэл буолбатах, нэһилиэк биитэр улуус баһылыга дьокутааттарын кытары тыл-тылга киирсибэт буолуута, биирдиилээн да буоллар, тахсар. Аны бэйэтэ мөлтөҕүн, кыайбатын билиммэт эбэтэр нэһилиэгэр төрүт көстүбэт баһылык дьокутааттарын тылын-өһүн истибэтэ, кинилэри улахаҥҥа уурбата эмиэ баар. Муниципальнай былаас уоргана олохтоох салайыныы бэрэстэбиитэллээх уорганын кытары биир хамаанда буолан үлэлээтэҕинэ эрэ үлэ-хамнас түмүгэ тахсыылаах буолар» диэн суруналыыс Раиса Сибиряковаҕа Ил Түмэн дьокутаата Василий Местников санаатын үллэһиннэ. Олохтоох былаас уорганнарын үлэлэрин ырытыы матырыйаал үгүс ааҕааччы болҕомтотун тардара чахчы.
«1945 сыл ахсынньы 31 күнүгэр диэри сокуоннай саастарын туола илик дьон “сэрии кэмин оҕолоро” диэн статустанан, бу өйөбүл миэрэлэринэн туһанар бырааптаннылар», бу маннык бэлиэтээн туран, Ангелина Васильева өйөбүл араас көрүҥүн холобурдаата. Ол курдук, элбэхтэн аҕыйаҕы билиһиннэрдэххэ, ый аайы 1000 солкуобай төлөнөр. Сыл аайы индексацияланан, кээмэйэ улаатыан сөп. өрөспүүбүлүкэ иһигэр санаторнай-курортнай эмтэнии путевкатын 50%-на харчынан төлөнөр, эбэтэр путевка бэриллэр– үс сылга биирдэ.
Аймах уорганын ылыы тиэмэтэ кэлиҥҥи сылларга сытыытык турда. «Аймах киһиттэн уорганы көһөрүү эрдэтээҥҥи былаанынан оҥоһуллар. Бастатан туран, уорган биэрээччи (донор) уонна ылааччы (реципиент) доруобуйаларын сиһилии чинчийэллэр. Уорганы биэрээччи, этэргэ дылы, космонавт курдук, доруобай буолуохтаах. Аны уорганын биэрбитин кэннэ доруобуйатын туругун өр кэмҥэ кэтээн көрөллөр. Бу барыта – уорганы көһөрүү булгуччулаах усулуобуйалара. Бу туһунан суруналыыс Надежда Егорова кимниин кэпсэттэ? Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.
Соторутааҕыта Ил Дархан Айсен Николаев Таатта улууһун Баайаҕа нэһилиэгэр тиийэн Мандар Ууһу кытта көрүстэ.
Саха дьоно ытыктыыр киһибит санаатын маннык үллэстэр: «75 сааспын туоларбынан сибээстээн, Баайаҕа нэһилиэгэр кыайтарбатах үлэбит-хамнаспыт хамсыыр кыахтанна. Саамай сүрүн кыһалҕабытынан буолар — уус дьоҥҥо ананар мусуой дьиэтэ тутуллуох буолла. Сүүстэн тахса сыл анараа өттүгэр тутуллубут дьиэҕэ үлэлээбит мусуойбут сабыллан турар. Балыыһабыт дьиэтэ 120 сыл анараа өттүгэр тутуллубута, билигин да үлэлии турар. Араас сылларга хамыыһыйа кэлэн көрөр да, өссө үлэлиир кыахтаах диэн түмүк таһааран барар. Онон тутуу икки араастаах буолар эбит диэн санааҕа кэллим. Биирэ – киһи бэйэтигэр уйа туттуута, бэйэм үйэбэр туруоҕа диэн туттара, иккиһэ – үйэлэргэ, кэлэр көлүөнэҕэ анаан тутуута». Бу маннык ис хоһоонноох Мандар Уус санаатын Ньургуйаана Охлопкова суруйуутугар ааҕыҥ.
«Кистээбэккэ эттэххэ, улахан бэлэмим суох этэ. Онон турнирга кыттыахпын улаханнык баҕарбатаҕым. Бу иннинэ эчэйии ыламмын эпэрээссийэлэммитим. Ону тириэньэрдэрим Арассыыйа чөмпүйэнээтин иннинэ “стартыаххын”, эккин-сииҥҥин үөрэтиэххин наада диэн сүбэлээннэр кыттыбытым. Саатар эпэрээссийэ кэнниттэн кылгас кэм иһигэр 66 киилэттэн 57 киилэҕэ түһэрэргэ күһэллибитим. Бэлэмим ортотун да үрдүнэн, бачча күрэхтэһиигэ кэлэн баран хайаан да мэтээл иһин киирсиэхпин наада диэн бэйэбэр сорук туруоруммутум» — диэн Арыйаан Тютрин суруналыыс Айтана Аммосоваҕа кэпсээтэ.
«Анаабыр улууһун Сааскылааҕыттан төрүттээх Елена Игнатьева 2017 сыллаахха ХИФУ филологическай факультетын бүтэрбитэ. Төрөөбүт дойдуга ахтылҕан күүһүттэн эдэркээн Елена үөрэҕин бүтэрээт, дойдутугар Сааскылаахха учууталынан ананан үлэлии барбыта.
Билигин Анаабыр улуустааҕы гимназиятыгыр нуучча уонна литература учууталынан үлэлиир», — диэн суруйар Ульяна Захарова. Ыраах хоту дойдуга үлэлии сылдьар эдэр исписэлиистиин аныгы үйэ сиэринэн, суотабай сибээс нөҥүө кэпсэтиини бүгүҥҥү хаһыакка ааҕыҥ.
Соторутааҕыта «Самартай» ТХПК эт кэнсиэрбэтин оҥорон таһаарбыта. Мин бу күннэргэ Хаҥалас улууһун I Дьөппөн нэһилиэгэр тиийэн үлэ хаамыытын билистим. Таатта Баайаҕатын ыччата Сергей Васильев үрдүк үөрэҕи бүтэрэн, аармыйаҕа сулууспалаан кэлэн баран, «Самартайга» кэлэн технологынан үлэлиир. Кини доҕотторун кытта бырактыкааннары салайан үлэлэтэр. «Самартай» кэнсиэрбэтин ыччаттар оҥороллор» диэн матырыйаалбын бүгүҥҥү хаһыакка ааҕыҥ.
Дьэ уонна «Саха» НКИХ оҥорон таһаарбыт «Күдээринэ күүрээн» саҥа тахсыбыт киинэтин бүгүҥҥү хаһыакка икки балаһанан тахсыбытын иһитиннэрэбин. Бу улахан матырыйаалга сэрийээлгэ уһуллубут сүрүн дьоруойдары уонна көрөөччүлэри кытта кэпсэтиим таҕыста. Ол курдук, киинэ сценариһа уонна режиссера Марина Платонова, Жанна оруолун толорбут Ильяна Павлова, кини көссүүтүн оонньообут, урут киинэҕэ уһулла илик Өймөкөөн улууһун Төрүт нэһилиэгин ыччата Александр Столярчик уонна да атын дьоруойдар санааларын атастастылар.
«Саха сирэ» хаһыат бэрт интэриэһинэй матырыйааллардаах чэппиэрдээҕи нүөмэрин хайаан да булан ааҕаргытыгар сүбэлиибит. Кэлиҥҥи кэмҥэ киоскаларга бу сыллааҕы хаһыаппыт нүөмэрдэрэ ?өрөбүллэргэ тиийбэккэ бүтэн хаалалларын санатан туран, атыылаһа охсорго тиэтэйиҥ.
Хаартыска — суруналыыстар матырыйаалларыттан.