Саха сирэ бырайыагынан салайыыга киириэҕэ

Быйыл Саха сиригэр бырайыагынан салайыыны олохтооһуну түмүктүүр былааннаахтар. Бу туһунан СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлэ Евгений Чекин соторутааҕыта РФ бырабыыталыстыбатын аппаратын салайааччытын солбуйааччы – РФ миниистирдэрин кабинетын бырайыагынан үлэҕэ-хамнаска департаменын дириэктэрэ Андрей Слепневу кытта көрсүһүүтүгэр иһитиннэрдэ.

Роман Попов, “Саха сирэ” хаһыат, https://edersaas.ru

Арассыыйа Федерациятын уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин сайдыыларын стратегиятын сүрүн хайысхаларын олоххо киллэриигэ федеральнай ситэриилээх уорганнар уонна Саха сирин судаарыстыбаннай уорганнарын бииргэ үлэлээһиннэригэр анаммыт кэпсэтиигэ, салайааччылар бырайыагынан салайыыны олоххо киллэриигэ, сайыннарыыга уопут үллэстиини дьүүллэстилэр, санааларын этиннилэр.

Санатар буоллахха, судаарыстыбаны салайыы тиһигин тупсарар, былаас ситэриилээх уорганнарын үлэлэрин-хамнастарын көдьүүстээх, түмүктээх оҥорор инниттэн 2016 сыл от ыйын 7 күнүгэр “Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай былааһын ситэриилээх уорганнарыгар бырайыагынан салайыыны киллэрэр туһунан” СӨ Ил Дарханын дьаһала тахсыбыта, былаас ситэриилээх уорганнарыгар бырайыагынан салайыыны киллэриигэ оробуочай бөлөх састааба бигэргэммитэ.

Итиннэ олоҕуран, быйылгыттан саҕалаан өрөспүүбүлүкэ бары судаарыстыбаннай сулууспалаахтара идэлэринэн билиилэрин-көрүүлэрин үрдэтиигэ тус былаан оҥостуохтара. Онно биир сүрүн ирдэбилинэн бырайыагынан салайыыны сатабыллаахтык баһылааһыннара, бырайыак бөлөхтөрүн үлэтигэр кыттыылара буолуоҕа. Судаарыстыбаннай сулууспалаахтар үлэлэрин бириэмэтин 20 бырыһыаныттан итэҕэһэ суоҕун бырайыагынан салайыыга – бөдөҥ инвестицияттан, экономикаттан уопсастыбаннай, үтүөнү оҥоруу оҥкулугар тиийэ —аныахтаахтар диэн сорук туруоруллар.

Билигин өрөспүүбүлүкэҕэ Ил Дархан, бырабыыталыстыба дьаһалтатыгар бырайыагынан салайыы департамена, ону сэргэ өрөспүүбүлүкэ баһылыгын иһинэн инновация менеджменын үрдүкү оскуолатыгар олоҕуран сертификация регионнааҕы киинэ тэрилиннилэр, чунуобунньуктарга анал куурустар ыытыллаллар.

Ил Дархан, бырабыыталыстыба дьаһалтатын каадыр бэлиитикэтигэр департаменын салайааччы Андрей Мартынов эппитинэн, билигин өрөспүүбүлүкэҕэ Саха сирин 2030 сылга диэри сайдыытын стратегиятын оҥоруу бырайыагынан салайыыны олоххо киллэрии чэрчитинэн барар. Бу үлэни өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Алексей Стручков сүрүннүүр.

Бырайыагынан салайыы биһиэхэ саҥа сүүрээн буолбатах. Маннык хабааннаах үлэ “Азия оҕолоро” норуоттар икки ардыларынааҕы Спортивнай оонньуулары, “Олоҥхо дойдутугар ЮНЕСКО шедеврдэрин көрсүү”, “Туймаада” үөрэнээччилэр норуоттар икки ардыларынааҕы олимпиадалара, “Министр” өрөспүүбүлүкэтээҕи дьыалабыай оонньуу, эдэр быраастар, фермердэр куонкурустара, “Нэһилиэк” бырайыак, о.д.а. тэрийэн ыытыыга барбыта. Билигин бырайыагынан салайыыны олоххо киллэриинэн, өрөспүүбүлүкэҕэ алта “пилотнай” бырайыак талылынна. Олортон биирдэстэринэн аны сайын Үөһээ Бүлүүгэ ыытыллар “Манчаары оонньуулара” буолар.

—Бырайыагынан салайыы судаарыстыбаннай сулууспалаах үлэтигэр-хамнаһыгар үтүө эрэ дьайыыланыаҕа, — диир Ил Дархан, бырабыыталыстыба дьаһалтатын каадыр бэлиитикэтигэр департаменын салайааччы Андрей Мартынов. – Салайыы саҥа ньыматын киллэриинэн, сулууспалаах билиитэ-көрүүтэ, эппиэтинэһэ, дьону кытта тапсара үрдүк түмүгү ситиһиитигэр сүрүн төрүтүнэн буолуохтара. Мантан антах судаарыстыбаннай сулууспалаахтар ортолоругар идэ маастарыстыбатын куонкуруһун ыытары былаанныыбыт.