Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр аныгы сибээс көмөтүнэн улуустар баһылыктарын кытта ынах сүөһү уонна сылгы кыстыгын хаамыытыгар сүбэ мунньах тэрилиннэ. Миниистири солбуйааччы Николай Афанасьев кэпсэтиини саҕалыырыгар билигин 184441 сүөһү, 178870 сылгы кыстаан туралларын, эбии аһылыкка 9138 сылгы киирбитин (бүттүүн ахсаантан 5,1 бырыһыана), 318729 туонна от, ол эбэтэр бэлэмнэммиттэн 67,8 бырыһыана хаалбытын иһитиннэрдэ.
Саба быраҕан көрдөххө, быйылгы кыстык улахан тыаһа-ууһа суох, урукку дьыллардааҕар уу нуһараҥнык баран иһэр. Ити эрээри, кырыымчык оттоох биирдиилээн хаһаайыстыбалар уонна нэһилиэктэр син биир бааллар. Бүлүү улууһугар “Тыымпы” кэпэрэтиип, Уус Алдан улууһугар “Уус Алдан” МТС ТХПК, Дьокуускайга “Сахаплемхолбоһук” АУо сүөһү кыстыгар тиийбэт аһылыктаахтара эрдэттэн биллэр этэ.
Сүөһү-сылгы кыстыгы этэҥҥэ туоруурун хааччыйар туһуттан 13082,5 туонна от тиэйиллиэхтээх, ити иһигэр улуус тас өттүттэн – 6812,1 туонна, улуус иһигэр (60 км ыраах сиртэн) – 6270,4 туонна. Билиҥҥи туругунан, бу кээмэйтэн 4503 туонната тиэйиллибит. Тааттаҕа 1184, Горнайга 716, Аммаҕа 690, Ньурбаҕа 450, Намҥа 350, Үөһээ Бүлүүгэ 300, Нерюнгрига 232, Бүлүүгэ 200, Чурапчыга 161, Мэҥэ Хаҥаласка 100, Уус Алдаҥҥа 80, Уус Маайаҕа 40 туонналыы от кыһалҕалаахтарга тиксэриллибит.
Барыллаан ааҕыынан, сүөһү аһылыгын тиэйии ороскуотун сорҕотун толуйууга өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн 40-тан тахса мөлүйүөн солкуобай көрүллүөн наада. Билигин ТХМ манна сыһыаннаах бирикээһин бырайыага бэлэмнэниллэр. Онно ыйылларынан, улуус таһыттан тиэйиигэ киин, илин эҥэрдээҕи уонна Бүлүү умнаһынааҕы улуустарга 65, хотугу улуустарга 70, улуус иһигэр нэһилиэктэн нэһилиэккэ (60 км тэйиччи буоллаҕына) 40 бырыһыана толуйуллуохтаах.
Манна сыһыаран бэлиэтээтэххэ, сүөһүгэ дороххой аһылыгы таһынан хаһаайыстыбалар ааспыт сайын сүмэһиннээх аһылыгы хото бэлэмнээбиттэрэ ыанньык сүөһү туругун бөҕөргөтөргө итиэннэ бородууксуйаны дэлэтэргэ көмөлөөх буолуоҕа. Ол курдук, былааннаммыт кээмэйтэн 37 бырыһыанынан элбэх сенаж (15352 туонна), 26 бырыһыанынан элбэх сиилэс (23416,8 туонна) оҥоһуллубута. Бу көрдөрүү былырыыҥҥы уустук кыстык хаһаас аһылыгыттан, туһааннааҕынан — 76,9 уонна 38,5 бырыһыанынан ордук, ол эбэтэр 6675 уонна 6513,6 туоннанан чорбойор.
Василий НИКИФОРОВ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru