Үс Хатыҥҥа күүтэбит

Бөлөххө киир:

Долгуйа күүппүт Туймаадабыт ыһыаҕа сарсын, өйүүн саҕаланаары турар. Ыһыах сүрүн тэрийээччилэриттэн биирдэстэрин, Дьокуускай куорат култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга управлениетын салайааччытын солбуйааччы, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Лариса Андреевалыын кэпсэттим.

— Лариса Константиновна, Туймаада быйылгы ыһыаҕын ыалдьыттарын туох уратыларынан сонурҕатыаххытый?

—  Үс Хатыҥҥа ыһыах ыһыллыбыта быйыл 22-с сыла. Ыһыах Арассыыйаҕа – Тыйаатыр, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр —  Сомоҕолоһуу, түмсүүлээх буолуу сылларын иилэринэн ыытыллар. Бэс ыйын 29-30 күннэригэр.

Сүрүн уратынан – бэс ыйын 27 күнүгэр, ыһыахха бэлэмнэнии быһыытынан,  ыҥыыр аттаахтар сэлэлээн хаамыылара аан бастаан буолла. Бу урбаанньыт Егор Макаров, Ил Түмэн норуодунай дьокутаата Дмитрий Семенов көҕүлээһиннэринэн тэриллэр.  Ыҥыыр аттаахтар бу күн киэһээ Доҕордоһуу болуоссатыттан туруннулар.  Манна куорат баһылыга Сардаана Авксентьева, дьокутааттар, спортсменнар уонна д.а. кыттыыны ылаллар. Бу биһиги, сахалар, Дьөһөгөйгө сүгүрүйүүбүт бэлиэтинэн буолар. Ыһыах арыллыытыгар ыҥыыр аттаахтар эмиэ кыттыыны ылыахтара.

Маны сэргэ, аан бастаан ыһыах ыһыллар сиригэр-уотугар анал экскурсиялар тэриллэллэр.

Сэттэ араас сиринэн квест-оонньуулар ыытыллыахтара. Оонньууга кыттааччылар Саха сирин, ыһыах туһунан бэрт элбэҕи билиэхтэрэ.

Быйылгы ыһыахха Илгэ тардыыта буолуоҕа. Ол эбэтэр, Аан Алахчын Хотуҥҥа, Ынахсыт Хотуҥҥа, Дьөһөгөй Айыыга сүгүрүйэн сиэр-туом оҥоһуллуоҕа.

Икки күнү быһа 27 түһүлгэнэн 120-чэ тэрээһин арааһа ыытыллыаҕа.

Алгыска бары тиксиэхтэрэ

— Дьон-сэргэ барыта алгыс ылыан баҕарар эрээри, түһүлгэҕэ бары кыайан киирбэттэр. Сорохтор алгысчыттан ыраах туран хааланнар, ситэ тиксибэтэх курдук сананааччылар. Ити боппуруос кыалынна диэбиттээххин ээ.

— Саха киһитигэр ыһыах, алгыс өйүгэр-санаатыгар, сүрэҕэр-быарыгар дириҥник иҥэн сылдьар, чугас. Ити да иһин алгыска тик­сиэн баҕалаах элбэх.

Алгыска сылдьааччылар ах­сааннара сыл ахсын элбээн иһэр. Кырдьык, сорохтор алгысчыкка чугас туруохтарын баҕараллар. Ол кыаллыбатаҕына, алгыска тиксибэтэх курдук сананаллар. Ол иһин, алгыска аналлаах туспа түһүлгэ наада эбит.

Аны туран, “Саха” НКИХ былырыыҥҥыттан быһа эфир оҥорор. Онон түһүлгэҕэ, алгыска кыайан кэлбэтэх дьон, кырдьаҕастар тэлэбиидэнньэнэн биэриини көрөн алгыска тиксэр кыахтаахтар.

Саҥа тутуу

— Сыл ахсын ыһыахха саҥа тутууну күүтэбит. Быйыл туох улахан тутуу баарый?

— Түһүлгэҕэ быйыл улахан саҥа тутуу суох. Арай, тэрилтэлэр бэйэлэрин сирдэрин-уоттарын оҥосто, тупсара сылдьаллар. Кэлэр сылларга, итэҕэл сиэринэн, тутуулар ыытыллыахтара.

Ыҥырыылаах ыалдьыттар

— Ыраахтан төһө ыалдьыт кэлэрэ былааннанарый?

— Ыһыах түһүлгэтигэр сыл ахсын 150-160 тыһыынчаттан тахса киһи сылдьара бэлиэтэнэр. Быйыл 13 араас дойдуттан, 22 эрэгийиэнтэн ыалдьыттары күүтэбит. Кинилэр араас тэрээһиннэргэ кыттыахтара.

Гиннес рекорда

— Гиннес рекордун олохтооһун быйыл баара дуу диэн ыйыталлар ээ. Оттон сорохтор тоҕо рекордка дьулуһабытый дииллэр. Итиннэ тугу этиэҥий?

— Бу сыллар усталарыгар кымыс иһиитигэр, сахалыы таҥаска, оһуохайга уонна хомуска Гиннес рекордун олохтообуппут.

Биһиги итиннэ тоҕо дьулуһабытый диэн ыйытыыга,  төрүт үгэстэрбитин, таҥаспытын-саппытын, сиэрбитин-туоммутун умнубакка иҥэринэн илдьэ сылдьарбытын, кэнчээри ыччакка  иҥэрэн хаалларар соруктаахпытын, сомоҕолоһуулаахпытын, түмсүүлээхпитин, өбүгэлэрбитин ытыктыырбытын аан дойдуга көрдөрөбүт. Ол эрээри, быйыл рекорду олохтуурга ылсыбатыбыт.

“Дыгын” бастыҥнарыгар – саха быһаҕа

— “Дыгын” бастыҥнарыгар тимир уустара охсубут, чочуйбут быһахтарын бэлэхтиир үгэһи киллэрбиккит хаһыс да сыла. Быйыл хайдаҕый?

— Тимир уустара ыһыахха анаан, Үс Хатыҥҥа тимири ­уһаарар үгэстэммиттэрэ хаһыс да сыла. Быйыл да, буоларын курдук, үс бастыҥ быһах “Дыгын оонньууларын” кыайыылаахтарыгар туттарыллыа.

Манна даҕатан эттэхпинэ, тимир уустара туспа түһүлгэлээхтэр. Онно хомустары, быһахтары, ювелирнай киэргэллэри, о.д.а. араас бастыҥ оҥоһуктарын дэлэччи тардыахтара.

Оптуобустар сырыылара

Бэс ыйын 29-30 күннэригэр, Туймаада ыһыаҕар Үс Хатыҥҥа диэри оптуобустар икки хайысханан айанныахтара.

155-с №-дээх оптуобус Гимеин – Үс Хатыҥ – Гимеин хайысханан 45 солкуобайга, 156-с №-дээх оптуобус Автовокзал – Үс Хатыҥ – Автовокзал хайысханан 40 солкуобайга таһыаҕа.

Сардаана Баснаева, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0