Өрөспүүбүлүкэтээҕи килиниичэскэй балыыһа ыксаллаах быһыы-майгы эрэсиимигэр үлэлиир

Өрөспүүбүлүкэтээҕи килиниичэскэй балыыһа коронавирус инфекциятыгар «положительнай» түмүктээх анаалыстаах ыарыһахтары бастакынан туппута. Балыыһа кэлэктиибэ билигин бэйэтин доруобуйатын толук ууран туран, ыарыһахтары уонна кинилэри кытары хантаактаспыт дьону кытта түмсүүлээхтик уонна үрдүк таһымнаахтык үлэлиир.

edersaas.ru

Мин бүгүҥҥү сэһэргэһээччим Өрөспүүбүлүкэтээҕи килиниичэскэй балыыһа кылаабынай бырааһа Николай Васильевтыын билиҥҥи усулуобуйаҕа балыыһа хайдах үлэлиирин кэпсэттибит.

— Николай Николаевич, билигин эһиги балыыһаҕыт сыстыганнаах ыарыыларга куорпуһа олус ыгым эрэсиимҥэ үлэлиир. Үлэ хайдах тэриллибитин туһунан кэпсээ эрэ.

• Сыстыганнаах ыарыылар куорпустарыгар бастакы ыарыһах кулун тутар 17 күнүгэр киирбитэ, бу күн өрөспүүбүлүкэҕэ сovid-19 бигэргэтиллибит 15 ыарыһах баара биллибитэ. Күн бүгүн алта киһи эмтэнэн таҕыста, балыыһаҕа өссө 9 ыарыһах уонна 9 хантаактаспыт киһи бааллар. Сыстыганнаах ыарыылар куорпустара “коронавирус” уонна “провизорнай” диэн икки отделениеҕа араарылынна. Биһиги быраастарбытыгар көмөҕө инфекционист-быраастар, куорат поликлиникаларыттан орто уонна алын сүһүөх үлэһиттэр кэллилэр. Куорпус кэлэктиибэ ыарыы өрө туруутун утары охсуһар дьаһаллары барытын тутуһан, харыстанар көстүүмнээх икки симиэнэнэн үлэлииллэр (бу ураты кутталлаах инфекцияны кытары үлэлиир дьоҥҥо булгуччулаах ирдэбил). Үлэһиттэр бары дьиэлэриттэн тэйиччи сылдьаллар, гостиницаларга олороллор, манна сынньанарга аналлаах усулуобуйа барыта баар, аһылык бэлэмнэнэр. Кинилэри үлэҕэ таһарга туспа оптуобус бэрилиннэ. Коронавируска “положительнай” анаалыстаахтары уонна хантаактаах дьону быһаарарга уонна эмтииргэ балыыһа үһүс уонна төрдүс куорпустарын босхолообуппут, барыта 350 миэстэ баар.

— Эһиги исписэлиистэргитигэр наадыйааччы ахсаана аҕыйаабат буолуохтаах. Балыыһа былааннаммыт ыарыһахтары ылар отделениелара хайдах үлэлииллэрий?

-Балыыһа атын отделениелара бары урукку эрэсииминэн үлэлииллэр. Терапия, гастроэнтерология, кардиология, ревматология, эндокринология уонна ыарыһаҕы тутар-диагностыыр отделениелар билигин Мэдиссиинэ национальнай киинин базатыгар үлэлииллэр. Балыыһа Перинатальнай киинэ эмиэ эрэсиимэ уларыйбата. сovid-19 ыалдьыбыт эбэтэр хантаактаах дьон көстөн хааллаҕына, икки изолятор бэлэмнэннэ. Эмчиттэр харыстанар сириэстибэлэринэн хааччылыннылар.

-Коронавирус инфекциятыгар ыксаллаах балаһыанньа салҕанар, онон ыарыыны сэрэтэр дьаһаллары нэһилиэнньэҕэ өссө төгүл санатаргар көрдөһөбүн.

-Инфекция үс суолунан тарҕанарын умнумаҥ: бастакыта – киһиттэн киһиэхэ салгынынан бэриллэр. Онуоха чугастык алтыстахха эрэ буолбакка, 1,5-2 миэтэрэ ыраах турулларын тутуспатахтарына эмиэ. Иккиһэ – салгын-быыл көмөтүнэн, коронавирус хас да чаас быылга контагинознай туруктаах сылдьар буолар. Үсүһэ – илии тутуһууттан, ыарыыга сыстыбыт киһи туттар малыттан-салыттан (лиип кунуопката, аан тутааҕа банкомат клавиатурата уо.д.а.). Төһө кыалларынан, бородуукта суутун, хаҕын дезинфекциялааҥ, оҕуруот аһын уонна фруктаны кичэллээхтик сууйуҥ. Дьиэттэн тахсар суһал наадалаах буоллаххытына, муннугутун уонна айаххытын бүөлүүр мааската, баттаххытын сабар бэргэһэтэ, бэрчээккэтэ кэтиҥ. Илиигитин сотору-сотору мыылалаах уунан суунуҥ, мобильнай төлөпүөҥҥүтүн испиирдээх суурадаһынынан сото сылдьыҥ.

— Киһи доруобуйата мөлтөөбүтүн биллэҕинэ, тугу гыныахтааҕый?

— Дойдубутугар саас кэллэ – ОРВИ уонна гириип кэмэ. Ыарыйдаххытына, дьиэҕитигэр бырааһы ыҥырыҥ, төлөпүөнүнэн бэйэҕит учаастактааҕы балыыһаҕытын кытта сибээстэһиҥ, туруккут олус ыарахан буоллаҕына, «суһал көмөнү» ыҥырыҥ. Саастаах дьон булгуччу дьиэҕэ олороргутугар, чугас дьоҥҥутун, аймахтаргытын кытары хантаагы аҕыйатаргытыгар сүбэлиэм этэ. Дьиэттэн тахсыбат буола сатааҥ!

-Николай Николаевич, махтал!

«Саха сирэ», edersaas.ru саайтка анаан Зоя ИГНАТЬЕВА