Өрөспүүбүлүкэбит 100 сааһын сылгыһыттар 1000 базалаах көрсүөхтэрэ

Бөлөххө киир:

Ил Дархан Егор Борисов сылгыны үөрдээн иитиини сайыннарыыга дьаһаллар тустарынан Ыйааҕы таһаарыан (22.08.2016) иннинэ өрөспүүбүлүкэ нэһилиэктэригэр 609 сылгы базата баара, олорго 60274 сылгы иитиллэрэ ыйыллыбыта. Ити сыыппара сылгыны үөрдээн иитэргэ ырааҕынан тиийбэтэ уонна элбэх дьиэ-уот, күрүө-хаһаа эргэрэн, туһаттан тахсан эрэрэ чахчы этэ. Холобур, Абый улууһугар үһүөйэх базалаахтара үһүөн сэбиэскэй былаас кэмигэр (1975, 1980, 1982 сс.) тутуллубуттар.

Улуустары тэҥнээн көрдөххө, саамай элбэх базалаах – Нам улууһа: 75 сиргэ 6016 сылгыны тутар. Оттон Амма улууһугар 70 базаҕа 10273 сылгылаахтар. Үһүс миэстэҕэ Сунтаар улууһа сылдьар: 48 базалаах. Саамай элбэх сылгылаах үс бастыҥ иһигэр киирэр улуустарга — Чурапчыга 24, Мэҥэ Хаҥаласка 44, Тааттаҕа 15 базалаахтар. Маны сылгы баһыйар аҥаара ити улуустарга бытархай бааһынай уонна кэтэх хаһаайыстыбаларга турарынан быһаарыахха сөп буолуо. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн быйыл сыл саҥатыгар 183889 сылгы кыстаан турарыттан бааһынайдарга 42,3, кэтэхтэргэ 33,1, кэпэрэтииптэргэ 24,1 бырыһыанныыта тиксэр.

“Биэрэр илии – билэр” дэнэринии, 5-10 сыллааҕыта өрөспүүбүлүкэбит салалтата өйөөн, сылгы базаларын саҥалыы сөргүтүүгэ үп көрүллэн үлэ ыытыллыбатаҕа эбитэ буоллар, эрдэ отчуоттаммыт 609 база оннугар 200-чэ эрэ буолуохтаах этэ. Ол курдук, 2016 с. баар базаттан үстэн иккитэ эбэтэр 394 база 2007-2011 сс., онтон биир сыл тохтуу сылдьан баран, бүтэһигин 2013 с. тутуллубута. Оччолорго биир базаҕа 350-нуу тыһ. солк. кээмэйдээх кыттыгас үбү Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтэ угара. Арай, бүтэһик сылга хаһаайыстыба сылгытын ахсааныттан көрөн, 200 тыһыынчаттан 500 тыһыынчаҕа диэри кээмэйдээх көмө оҥоһуллубута.

Ил Дархан Ыйааҕынан 2017-2020 сс., ол эбэтэр сыл аайы 100-түүнэн түөрт сыл устата 400 база тутуллуохтаах. Былырыын 1-дии мөлүйүөннээх көмөнү 100 хаһаайыстыба ылбыта. Быйыл эмиэ 100 хаһаайыстыбаҕа 100 мөл. солк. тиксэриллэр буолла. Онон тосхол туохтан да харгыстамматаҕына, сылгыһыттар эргэлиин-саҥалыын 1 тыһ. кэриҥэ базаланыахтара. 1-дии мөл. солкуобайдаах көмөҕө тиксибит хаһаайыстыбалар аныгылыы киэҥ, сырдык, сылаас дьиэни сэргэ баанньык, гараас, сылгыларыгар күрүө-хаһаа туттар түбүгэр түстүлэр. Судаарыстыба өйөбүлүгэр тирэҕирэн, 2022 сылга өрөспүүбүлүкэбит 100 сыллаах үбүлүөйүн 209 тыһ. сылгылаах көрсөр улахан сорук турар. Санатан эттэххэ, бу кирбии 1991 с. — сопхуостары үрэйии эрэ иннинэ ситиһиллэн турар.

Василий НИКИФОРОВ.

Хаартыскаҕа: Өймөкөөн Томторугар «Тоноор» ТХПК базатыгар быйыл саас сылгыһыттары үөрэтэр киин тутуллан киирдэ.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0